Do największych ośrodków pielgrzymkowych wśród chrześcijan należą: Rzym z Watykanem, Asyż, sanktuaria maryjne w Loreto, Lourdes i Fatimie, Santiago de Compostela – u katolików, Eczmiadzyn w Kościele ormiańskim, Góra Atos w świecie prawosławnym i Ziemia Święta dla ogółu chrześcijan. Wszystkie te miejsca znajdują się w Europie i na Bliskim Wschodzie, ale także pozostałe kontynenty mają własne masowo odwiedzane placówki, np. w Ameryce Łacińskiej są to Guadalupe w Meksyku i Aparecida w Brazylii.

W islamie świętymi miastami są przede wszystkim Mekka i Medyna w Arabii Saudyjskiej, których nawiedzenie przynajmniej raz w życiu jest jednym z pięciu obowiązków religijnych każdego pobożnego muzułmanina. Dla szyitów takim świętym miastem jest Kerbala w Iranie. Wyznawcy hinduizmu mają swoje święte miejsca w rzece Gangesie w stanie Uttar Pradeś (w tym roku święto trwa od 15 stycznia do 4 marca), a celem pielgrzymek Sikhów jest Złota Świątynia w Amritsarze. Żydzi w czasie swych głównych świąt: Pesach, Szawuot i Sukkot powinni odwiedzić świątynię jerozolimską, a właściwie jej resztki w postaci Ściany Płaczu.

Jedno z najważniejszych katolickich sanktuariów maryjnych – w Lourdes - będzie obchodziło w tym roku Rok św. Bernadety Soubirous, której w 1858 ukazała się Matka Boża. 7 stycznia br. minęła 175. rocznica urodzin skromnej pasterki z południowej Francji, a 16 kwietnia przypada 140. rocznica jej śmierci. Poświęcony jej rok przebiega pod hasłem „Błogosławieni jesteście wy, ubodzy, albowiem do was należy królestwo Boże” (Łk 6, 20). „Wszyscy jesteśmy jednym z oblicz Bernadety i możemy czerpać z samych siebie wiele małych cząstek z niej i czynić je naszymi” – powiedział rektor sanktuarium ks. André Cabes, który z okazji Roku opracował stosowny tekst duchowy dla pątników odwiedzających to miejsce.

W tym roku w dniach 9-14 sierpnia odbędzie się tzw. wielka pielgrzymka (wielki hadżdż) muzułmanów z całego świata do Mekki i Medyny. Nad brzegami Gangesu trwa natomiast przez ponad półtora miesiąca najliczniejsze na świecie zgromadzenie wiernych w jednym miejscu z okazji hinduskiego święta Kumbh Mela. Przewiduje się, że w tym roku w obrzędach z tego powodu weźmie udział ponad 120 mln wyznawców hinduizmu.

Początki tych obrzędów sięgają głębokiej starożytności i wiążą się z legendą o zawarciu przymierza między bogami a demonami w celu uzyskania „amrity”, czyli napoju nieśmiertelności. Udało się to osiągnąć, ale „kumbh”, czyli gałązkę pełną czarodziejskiego nektaru, zagarnęły demony, toteż bóstwa przez 12 dni i nocy, odpowiadających 12 latom życia człowieka, walczyły o odzyskanie go. Zdobyły w końcu wazę z napojem, lecz podczas walk jego krople upadły na ziemię w czterech punktach – czterech świętych miastach i tam odbywa się „mela”, to znaczy święto – są to Allahabad, Haridwar, Ujjainie i Naszik. I na obszarze między tymi miastami zanurzają się w Gangesie wierni, wśród nich „sadhu”, czyli asceci „odrzuceni”, którzy kąpielą w Gangesie chcą potwierdzić, że żyją w stanie świętości.