W rejonie Pragi rozegrały się w czasie Powstania Listopadowego bitwy pod Wawrem, Grochowem i Białołęką. Prawobrzeżna Warszawa odegrała znaczną rolę podczas walk powstańczych 1830-1831 r.

Krótko po wybuchu powstania, już w początkach grudnia 1830 r. podjęto prace nad ufortyfikowaniem Pragi. Kierownictwo nad robotami objął kpt. inż. Jan Paweł Lelewel (1796-1947), młodszy brat słynnego Joachima. W latach dwudziestych pełnił on funkcję adiutanta gen. Jana Malletskiego de Grandville, dowódcy Korpusu Inżynierów w armii Królestwa Polskiego, brał udział w pracach przy fortyfikowaniu Zamościa i przy budowie Kanału Augustowskiego. Kiedy zaś w roku 1830 wielki książę Konstanty zdecydował o budowie stałej przeprawy mostowej pomiędzy Warszawą i Pragą, zadanie opracowania tego projektu otrzymał właśnie kpt. Lelewel. Plan został szczegółowo opracowany, jednakże wybuch Powstania Listopadowego przeszkodził jego realizacji. Pewne elementy tego projektu Feliks Pancer wykorzystał w latach czterdziestych XIX stulecia przy budowie Nowego Zjazdu.

Prace przy fortyfikacjach praskich (umacnianie przyczółka mostowego) postępowały dość szybko; już zimą 1830/31 przed wałem miejskim usypano pośpiesznie reduty i umocniono je palisadami. Jak wyglądały te roboty możemy zobaczyć na obrazie Wincentego Kasprzyckiego z 1831 r. Przedstawia on rozbudowę drewniano-ziemnych umocnień w rejonie obecnej ul. Szwedzkiej. Przy budowie pracowały ochotniczo tysiące warszawiaków, żołnierze polscy oraz jeńcy rosyjscy. Z uwagi na zasługi położone przy fortyfikowaniu Pragi, kpt. Lelewel został w czerwcu 1831 r. awansowany na podpułkownika.

Natarcie rosyjskie pod dowództwem feldmarszałka Iwana Dybicza posuwało się w kierunku Pragi od strony wschodniej i północnej. Dowództwo polskie przyjęło obronę na przedpolu Pragi starając się wykorzystać rozdzielenie wojsk nieprzyjaciela. Najpierw w rejon Pragi dotarły wzdłuż szosy brzeskiej główne siły feldmarszałka Dybicza. 19 lutego 1831 r. doszło do krwawej bitwy pod Wawrem (2,5 tys. zabitych po stronie polskiej, 3,7 tys. po rosyjskiej). Upadł plan Dybicza zakładający zdobycie Warszawy z marszu.

Dybicz postanowił zaczekać na nadejście od północy opóźnionego korpusu gen. Iwana Szachowskiego i wspólnym uderzeniem przełamać opór sił polskich. Plan ten jednak nie powiódł się. Polacy na polach Grochowa przeciwstawili Dybiczowi trzy dywizje piechoty. Ulokowana w Białołęce dywizja gen. Jana Krukowieckiego miała zastąpić drogę Szachowskiemu. Podczas bitwy rozegranej w dniach 24 i 25 lutego po obu stronach obecnej ul. Białołęckiej, na północ od dzisiejszej Trasy Armii Krajowej, Rosjanie ponieśli dotkliwe straty i zostali zmuszeni do odwrotu. Wówczas Dybicz, który nie był w stanie bezpośrednio wspomóc Szachowskiego, zaimprowizował uderzenie w kierunku Grochowa (generalna bitwa według planów feldmarszałka miała nastąpić dopiero 26 lutego) . Rozpoczęła się Bitwa Grochowska zwana także bitwą pod Olszynką Grochowską.

Siły feldmarszałka Dybicza liczyły pod Grochowem 70 tys. żołnierzy i 212 dział. Polacy dysponowali 40-45 tys. żołnierzy i ok. 120 działami. Wojskami tymi formalnie dowodził gen. Michał Gedeon książę Radziwiłł, a w rzeczywistości gen. Józef Chłopicki. Potem, kiedy został ranny, dowodzenie objął gen. Jan Skrzynecki.

Najbardziej krwawe walki toczyły się o Olszynkę Grochowską bronioną przez gen. Franciszka Żymirskiego (poległ podczas bitwy) . Las kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk. Podczas walk wyróżnił się szczególnie Pułk Czwarty Piechoty Liniowej ("Czwartacy") oraz rakietnicy piesi, którzy za pomocą rac kongresowskich powstrzymali szarżę jazdy rosyjskiej. Bitwa nie została rozstrzygnięta - oddziały polskie wycofały się na Pragę, a potem do Warszawy. Rosjanie natomiast nie byli w stanie przystąpić do szturmu. Straty rosyjskie (zabici, ranni, jeńcy) wyniosły 9, 4 tys. żołnierzy, polskie - 7,3 tys. Bitwą żywo interesowali się mieszkańcy Warszawy, obserwowali jej przebieg z dachów domów i kościołów.

Po Bitwie Grochowskiej nastąpiła przerwa w działaniach wojennych, a feldmarszałek Dybicz postanowił spróbować przeprawy przez Wisłę w rejonie Maciejowic. Straż przednią i oddziały osłonowe zostawił pod Wawrem. To była dobra okazja do polskiego przeciwuderzenia. Pod koniec marca ponownie skoncentrowano główne siły na Pradze. W nocy z 30 na 31 marca Polacy uderzyli na Wawer. Dalszymi efektami ofensywy były świetne zwycięstwa pod Dębem Wielkim i Iganiami.

W następnych miesiącach Praga nie odgrywała już tak istotnej roli w działaniach Powstania Listopadowego, choć do końca zachowała znaczenie wojskowe. W schyłkowym okresie walk powstańczych oddziały polskie na tym terenie podlegały ppłk. Lelewelowi, dowódcy rejonu umocnionego Pragi i kierownika prac inżynieryjnych prawego brzegu Wisły. Na Pradze dotrwał do kapitulacji Warszawy. Po powstaniu przedostał się do Prus, dalej do Francji, potem do Szwajcarii, gdzie zmarł.

Praga poniosła w okresie walk powstańczych znaczne straty. Spaleniu uległy 62 domy, na przedpolu rozebrano 42 budynki, spalony został również Grochów. Ponadto wybuchła epidemia cholery przywleczonej tu z Bałkanów. Liczba ludności spadła z ok. 5 tys. do 3, 3 tys. mieszkańców.