„Miłość - caritas - zawsze będzie konieczna, również w najbardziej sprawiedliwej społeczności (…). Kto usiłuje uwolnić się od miłości, będzie gotowy uwolnić się od człowieka - jako człowieka. Zawsze będzie istniało cierpienie, które potrzebuje pocieszenia i pomocy. Zawsze będzie samotność…” - pisze Papież Benedykt XVI w encyklice Deus caritas est. Za tę miłość w sposób szczególny odpowiedzialny jest Kościół poprzez dzieła charytatywne. „Kościół nigdy nie może być zwolniony od czynienia caritas (…), gdyż człowiek (…) potrzebuje i zawsze będzie potrzebował miłości” - czytamy w encyklice.
Dzieła prowadzone przez Caritas w Polsce swoją opieką obejmują człowieka potrzebującego pomocy. Pierwsze działania podejmowane ponad 10 lat temu przez Caritas diecezjalną związane były z ludźmi najuboższymi, których trzeba nakarmić, ubrać, dopomóc w codziennym życiu. Kolejne inicjatywy kierowane były ku dzieciom i młodzieży. Świetlice dla dzieci zapewniają spokój, posiłek, naukę i mądrą zabawę dla ponad 1,5 tys. dzieci. Bardzo często pomocą dzieciom służą tu wolontariusze - emeryci, dla których praca w świetlicy jest jedynym sposobem na to, by być pośród ludzi, dać coś z siebie, czuć się potrzebnym…
Od kilku lat powstają przy parafiach miejsca, w których seniorzy realizują swoje marzenia i dzielą się z innymi swoim życiowym doświadczeniem. Chóry i zespoły muzyczne, warsztaty plastyczne, rehabilitacja, rekreacja - to tylko niektóre aspekty aktywności seniorów, którzy wbrew opinii ludzi młodych mają jeszcze dość energii i sił, by decydować o swoim życiu.

„Aktywna Jesień”

Pod koniec ubiegłego roku Caritas diecezjalna rozpoczęła realizację projektu pod nazwą „Aktywna jesień”. Program ten stworzony został z myślą o ludziach starszych, dla których często środowisko, w którym żyją, nie ma propozycji - szczególnie w małych miejscowościach. Program skierowany był do wolontariuszy Parafialnych Zespołów Caritas, którzy chcieliby w sposób profesjonalny zajmować się opieką i aktywizacją osób starszych poprzez tworzenie i prowadzenie punktów aktywizacyjno-opiekuńczych. Podczas 60-godzinnego szkolenia uczestnicy poznawali między innymi zagadnienia związane z rozwojem człowieka dorosłego, zdobywali umiejętności aktywizowania ludzi starszych do pracy, uczyli się animacji czasu wolnego osób starszych oraz zasad poszukiwania funduszy. Program realizowany przez Centrum Wolontariatu Caritas we współpracy z Uniwersytetem Trzeciego Wieku sfinansowany został ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.

Potrzeba człowieka

Już w styczniu br., po zakończeniu szkolenia „Aktywna Jesień”, pierwsze spotkania dla seniorów zaproponował Parafialny Zespół Caritas działający przy zielonogórskiej parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej. Zaproszenie skierowane zostało do osób przychodzących do kościoła, do członków wspólnoty Żywego Różańca. „Była taka potrzeba - mówi Urszula Kiszkielis, prezes PZC - żeby zająć się starszymi ludźmi w naszej parafii. Wiem, że wiele osób przychodzi do kościoła nie tylko po to, aby uczestniczyć we Mszy św. czy się pomodlić, ale po to, żeby spotkać drugiego człowieka”. To dopiero początki. Pierwsze spotkania odbywały się zimą - w styczniu, osoby wychodzące z kościoła chętnie odpowiadały na zaproszenie PZC, by ogrzać się, wypić herbatę i porozmawiać - nie pod kościołem na mrozie, ale w ciepłej salce domu parafialnego. Styczeń, będąc szczególnym czasem, sprzyjał również zawieraniu znajomości przy wspólnym śpiewie kolęd. Spotkania „Klubu Seniora” odbywają się raz w tygodniu, w środę po Mszy św. „Wielu naszych seniorów nie ma jakichś sprecyzowanych zainteresowań - zauważa U. Kiszkielis - ale na ciekawe tematy chętnie dyskutują wszyscy. Podczas spotkań podejmowane są różne tematy, często związane z aktualnymi wydarzeniami w Kościele czy kraju”.
PZC - odpowiedzialny za Klub Seniora w parafii raz w miesiącu zaprasza do udziału w spotkaniu różnych specjalistów, którzy przekazują seniorom wiele ciekawych i ważnych informacji. Gośćmi KS byli już radca prawny, psycholog i rehabilitant. Zagadnienia prawne, warsztaty integracyjne oraz wykład nt. dbania o kręgosłup w starszym wieku z propozycją prostych ćwiczeń potwierdziły ogromną potrzebę poruszania takich tematów. „Latem - mówi U. Kiszkielis - chcielibyśmy spotkać się z przewodnikiem turystycznym, który opowie nam o Zielonej Górze. Często spacerujemy, ale wiele osób nie zna historii i zabytków miasta. Tak więc latem chcielibyśmy się trochę poruszać, pospacerować”.

Potrzeba aktywności

Działania na rzecz osób starszych podejmuje również Parafialny Zespół Caritas przy parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Zawadzie. Chociaż nie ma tu jeszcze Klubu Seniora z prawdziwego zdarzenia, jednak seniorzy z Zawady i Krępy spotykają się przy okazji różnych uroczystości (np. Tygodnia Miłosierdzia czy spotkania opłatkowego), uczestniczyli również dwa razy w turnusach zdrowotnych nad morzem, a w tym roku wyjadą po raz trzeci. „W tej chwili nie mamy odpowiedniego pomieszczenia, by spotykać się regularnie - mówi Barbara Biegasiewicz z PZC w Zawadzie. Mamy już w planie zorganizowanie świetlicy, w której dwa razy w tygodniu mogliby się wszyscy spotykać, ale na razie czekamy na salę i organizujemy spotkania, wycieczki i turnusy wypoczynkowe”.
Dwa lata temu seniorzy wyjechali po raz pierwszy na wypoczynkowy turnus zdrowotny do Międzyzdrojów. W ubiegłym roku wypoczywali w Kołobrzegu. „Spotykając się z ludźmi starszymi - wspomina B. Biegasiewicz - pytałam, czy byli np. w górach, nad morzem? W odpowiedzi dowiadywałam się, że niektórzy nigdy nie wiedzieli morza czy gór… Wspólnie podjęliśmy więc decyzję o tym, by zorganizować wyjazd wypoczynkowy. Wybraliśmy miejsce i w ten sposób realizujemy ich marzenia”. Potrzeba organizowania tego typu wyjazdów dla osób starszych jest bardzo duża i seniorzy chętnie w nich uczestniczą. Jest to doskonała okazja, by odpocząć, nabrać sił, poznać nowe miejsca, ale przede wszystkim zawrzeć nowe znajomości i przyjaźnie, które przez cały rok dają wiele radości.
Parafialny Zespół Caritas jest otwarty na propozycje ze strony seniorów. W ten sposób w ubiegłym roku zrodziła się myśl zorganizowania kilkudniowej wycieczki. Pomysł spodobał się i grupa wyjechała na wycieczkę do Karpacza, podczas której seniorzy zdobywali Śnieżkę i Kopę, zwiedzali Karpacz i okolice. W tym roku planowana jest kolejna wycieczka, tym razem w okolice Kłodzka…
Spotkania dla seniorów organizowane są tu na razie od czasu do czasu, ale wolontariusze PZC zdają sobie sprawę z potrzeby powołania świetlicy, klubu - miejsca, w którym starsi ludzie dysponujący czasem mogliby spotykać się i realizować swoje pasje.
W naszej diecezji funkcjonują już kluby seniorów, świetlice czy inne formy aktywizujące ludzi starszych. Są to jednak ciągle tylko nieliczne miejsca, których człowiek starszy jest najważniejszy i to dla niego organizowany jest czas. Takie działania są jednym ze sposobów przeciwstawiania się wszechobecnej samotności, która dotyka wielu ludzi, choć często sami nie chcą się do tego przyznać. Kościół to wspólnota. W Kościele nikt nie powinien pozostawać samotnym.