"Dulce est pro patria mori" - "Słodko jest umrzeć za ojczyznę" - to ostatnie słowa osaczonego przez Rosjan, śmiertelnie rannego Ludwika Narbutta, przywódcy powstania na Litwie, wypowiedziane 4 maja 1863 r. na "Świętych Błotach" pod Dubiczami.
"Bo lepiej byśmy stojąc umierali niż mamy klęcząc na kolanach żyć" - słowa opublikowanego w Podziemiu latem 1981 r. wiersza Jerzego Narbutta, poety, publicysty, prozaika, w latach PRL-u więzionego i prześladowanego - człowieka prawego, który nie kłania się okolicznościom i nie mówi prawdzie, żeby za drzwiami stała. Brakuje nam dzisiaj takich ludzi...
Wiersz Jerzego Narbutta stał się hymnem "Solidarności". Melodię napisał Stanisław Markowski, twórca albumów fotograficznych, ukazujących Polskę, m.in.: Katedra na Wawelu, Dwór polski, Pejzaż święty - kościółki drewniane. W stanie wojennym powstawały jego zdjęcia relacjonujące walkę narodu o niepodległość. Teraz ukazał się album o Ziemi Świętej - Ziemia Zbawiciela.
Polskie Boże Narodzenie w stanie wojennym... W obozie internowanych w Białołęce w grudniu 1981 r. śpiewano napisaną przez Macieja Zembatego kolędę:

Bóg się rodzi

kolęda internowanych

Bóg się rodzi, a rodacy
Po więzieniach rozrzuceni,
Bo marzyła im się Polska
Niepodległa na tej ziemi.
Solidarni i odważni -
Górnik, rolnik i stoczniowiec
Dziś składają do Cię modły:
Daj nam wolność, Panie Boże.
Cóż nam druty, cóż nam kraty,
Gdy w jedności nasza siła,
Z pierwszym brzaskiem wzejdzie słońce,
Zbudzi się Ojczyzna miła.
Matki, żony, siostry, dzieci
Same przy świątecznym stole,
Tylko szatan mógł zgotować
Naszym bliskim taką dolę.
Podnieś rękę, Boże Dziecię,
Błogosław Ojczyznę miłą,
W trudnych chwilach, w złej godzinie
Wspieraj jej siłę Swą siłą.
By się zdrajcom nie zdawało,
Że zawładną Polską całą,
A słowo Ciałem się stało
I między nami mieszkało.
Matkom, żonom dodaj siły,
Otrzyj łzy czekania dzieciom,
A nam wszystkim, Panie miły,
Ześlij, Boże - dobry wieczór.
Wtedy wszyscy zaśpiewamy
Tę kolędę za kratami,
A słowo Ciałem się stało
I mieszkało między nami.
W więzieniu w Wiśniczu Andrzej Borzęcki dodał zwrotkę:
Pociesz, Jezu, Kraj płaczący,
Zasiej w sercach prawdy ziarno,
Siłę swoją daj walczącym,
Pobłogosław SOLIDARNOŚĆ!
Więźniom wszystkim daj wytrwanie,
Pieczę miej nad rodzinami,
A słowo Ciałem się stało
I mieszkało między nami.

Hymn "Solidarności" i kolędy internowanych w stanie wojennym śpiewano powszechnie. W 1988 r. Adam Roliński i Przemysław Turek umieścili je w wydanym w Podziemiu w Krakowie śpiewniku polskich pieśni Byleś Polsko wolną była. Ponawiam gorący apel Adama Rolińskiego z Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego w Krakowie (Biblioteka Jagiellońska, al. Mickiewicza 22, tel./fax 63-30-47) do Rodaków w kraju i za granicą o nadsyłanie do Centrum wszelkiego rodzaju dokumentów z lat walki o niepodległość Polski - od pierwszych powstań po współczesność.
W niedzielę 19 grudnia o godz. 17.00 w Ratuszu-Muzeum częstochowskim przy pl. Biegańskiego spotykamy się na Wieczorze wspólnego śpiewania kolęd - znanych, ale i zapomnianych, patriotycznych i poezji. Podzielimy się opłatkiem. Serdecznie zapraszam.

Solidarni - hymn SOLIDARNOŚCI

Słowa: Jerzy Narbutt

Melodia: Stanisław Markowski

Solidarni, nasz jest ten dzień,
A jutro jest nieznane,
Lecz żyjmy tak, jak gdyby nasz był wiek;
Pod wolny kraj spokojnie kładź fundament.
A jeśli ktoś nasz polski dom zapali,
To każdy z nas gotowy musi być,
Bo lepiej byśmy stojąc umierali,
Niż mamy klęcząc na kolanach żyć.
Solidarni, nasz jest ten dzień;
Połączmy się, bo jeden jest nasz cel!