31 sierpnia br. w Bibliotece Maryjnej na Jasnej Górze odbyła
się promocja książki Jasna Góra na dawnej pocztówce, z udziałem Zbigniewa
S. Biernackiego, z którego kolekcji pochodzą wszystkie reprodukowane
w albumie pocztówki, oraz redaktora albumu - Bogusława Szybkowskiego.
Album Jasna Góra na dawnej pocztówce powstał dzięki pomocy
o. Stanisława Rudzińskiego, o. Melchiora Królika i o. Włodzimierza
Kuliberdy - paulinów z Jasnej Góry. Słowem wstępnym opatrzył książkę
o. Ireneusz Pompa - wikariusz generalny Zakonu Paulinów. We wstępie
czytamy m.in.: "Autor niniejszego albumu zobrazował bogactwo przeszłości
Jasnogórskiego Sanktuarium poprzez serię dawnych pocztówek. Pocztówka,
jako środek ´szybkiej komunikacji z wyobrażeniowym kontekstem´, zmusza
niejako do zatrzymania się, do zadumy nad historią tego miejsca".
O. Jan Pach, witając przybyłych gości, podzielił się
swoimi wrażeniami na temat albumu. Powiedział, że na wielu pocztówkach
widzimy zupełnie inny niż obecny obraz otoczenia Jasnej Góry. Analizując
te zmiany, można stwierdzić, że w ciągu dziejów miasto i Sanktuarium
przybliżały się do siebie. O. Pach przedstawił też historię gmachu,
w którym mieści się obecnie Biblioteka Maryjna. Przed II wojną światową
był tutaj Dom Pątnika, a po 1945 r. władze komunistyczne zajęły budynek
na szpital. W Bibliotece przechowywanych jest obecnie ponad 10 tys.
polskich i obcojęzycznych książek o tematyce mariologicznej i maryjnej.
Obecny na promocji o. Zachariasz Jabłoński zwrócił uwagę,
że w okresie zaborów, w czasach walki z Kościołem i polskością, pocztówka
o tematyce religijnej i patriotycznej wpływała na kształtowanie świadomości
narodowej i postaw Polaków. W tzw. złotym okresie pocztówki, w latach
1905-16 i później, pocztówka docierała do milionów Polaków, także
na emigracji. Kartki pocztowe projektowane specjalnie dla Polonii,
ze starannie dobraną ikonografią, służyć miały podtrzymaniu ducha
narodowego rodaków na obczyźnie.
Pocztówki zaprezentowane w albumie Jasna Góra na dawnej
pocztówce potwierdzają wielką rolę Jasnej Góry i kultu maryjnego
na przełomie XIX i XX w. Album w doskonały sposób uzupełnia historię
Jasnej Góry i może być swego rodzaju przewodnikiem po jej historii.
Należy przyjąć, że pierwsze widokówki w Częstochowie
ukazały się 120 lat temu. Pocztówki drukowano w tamtych czasach za
pomocą unikalnych technik, w małym nakładzie, co stanowi o ich "wyższości"
nad dzisiejszym odpowiednikiem - pocztówką powielaną w milionach
egzemplarzy. Zwraca uwagę charakterystyczny sposób utrwalania poszczególnych
ujęć na dawnej pocztówce. Zachwyca ich piękna, secesyjna ornamentyka.
Dzięki pasji m.in. drukarzy i księgarzy zachowały się sceny z takich
wydarzeń, jak pożar wieży Klasztoru w nocy z 14 na 15 sierpnia 1900
r., a potem epizody z historii odbudowy wieży. W albumie są też pocztówki
sensu stricto patriotyczne, np. pocztówka przedstawiająca bohaterów
ojczyzny: o. Kordeckiego, Kościuszkę, Sobieskiego, Pułaskiego, Mickiewicza
i Sienkiewicza u stóp Matki Bożej.
Podczas spotkania Zbigniew S. Biernacki podarował Bibliotece
Maryjnej zabytkowy Mszał z 1863 r., pochodzący z jego kolekcji, obejmującej
m.in. zbiór różnych precjozów, druków i dewocjonaliów związanych
z Jasną Górą.
Album można nabyć w Księgarni i Sklepie Claromontana na Jasnej Górze.
Pomóż w rozwoju naszego portalu