Umiłowani Diecezjanie,

Drodzy Pielgrzymi!
Sierpień w pierwszym roku trzeciego tysiąclecia stał się znowu dla nas czasem mobilizacji sił duchowych, potrzebnych do zmagań z różnego rodzaju przeciwnościami losowymi. Kraj nasz dotknęła klęska powodzi. Wielu ludzi straciło cały swój dobytek i znalazło się w bardzo trudnej sytuacji materialnej. Cierpienia setek tysięcy ludzi są przeogromne. Stąd wołanie o solidarność ludzką, konkretną pomoc, może nieraz wprost o ratunek. Wielu usłyszało ten głos i pospieszyło z pomocą materialną i duchową dla powodzian. Składam za to gorące podziękowania. Równocześnie proszę o dalszą pomoc dla poszkodowanych. To, co się wydarzyło, domaga się od nas szlachetnych postaw i miłości chrześcijańskiej, może nawet czasem i poświęcenia. Dalej więc składajmy ofiary do puszek dla powodzian i czyńmy dobrze za pośrednictwem " Caritas" i naszego Radia "Fiat".
Dziwny to miesiąc w naszej historii ten sierpień. Będziemy wnet wspominać Cud nad Wisłą z 1920 r. Potop bolszewicki bardzo wtedy zagrażał młodziutkiej państwowości polskiej. Nasi praojcowie rzucili się przed Szczytem Jasnogórskim i, leżąc krzyżem, błagali o miłosierdzie dla Ojczyzny. Wielu pospieszyło z daniną krwi w obronie Polski. W czasie ostatniej wojny, też w sierpniu, przygotowywaliśmy się do obrony Ojczyzny, a potem w Powstaniu Warszawskim starsi, młodzież, a nawet dzieci podjęli bohaterską, nierówną walkę o jej godność i prawdziwą wolność. Nie żal im było dla niej nawet życia. W czasach reżimu komunistycznego i na początku lat 80. robotnicy polscy, też w sierpniu, podjęli niezwykle śmiały czyn i wielki wysiłek dla wprowadzenia wolności i demokracji. Powstała "Solidarność", podpisano umowy zmierzające do zasadniczych reform w kraju. Demokracja nie okazała się dla nas łatwa i tania. Zmagania o prawdziwie pojętą wolność trwają nadal i wymagają od nas podobnego bohaterstwa, na jakie stać było naszych pradziadów i ojców.
Wszyscy oni walczyli i zwyciężali w imię Maryi. Sierpień jest bowiem dla nas, Polaków, czasem wielkiej modlitwy maryjnej, pokutnego pielgrzymowania, a od blisko półwiecza dziejowych przyrzeczeń w jasnogórskich ślubowaniach narodu. To imię pobudza nas do walki o wartości moralne, bez których nie ma życia w pełni ludzkiego. Nie ma też nadziei zbawienia. Matka Boża w tajemnicy Wniebowzięcia staje nam przed oczyma jako znak - Gwiazda Śliczna Wspaniała, w którą się z uporczywą nadzieją wpatrujemy. W chwili swego chwalebnego Wniebowzięcia z ciałem i duszą, Maryja, po dokończeniu życia ziemskiego, osiągnęła już ostateczny cel. Ona już doszła. Po pielgrzymce życia doznała największej chwały. Zwyciężyła śmierć i jest dla nas zapowiedzią tej chwały niebieskiej, do której my zmierzamy w naszej pielgrzymce życia. W imię Maryi Wniebowziętej podejmujemy więc z nową energią trud pielgrzymowania życiowego. Wiemy, że Maryja osiągnęła próg domu Ojca w wieczności dzięki temu, że do końca uwierzyła, że w pełni zaufała Bogu i całkowicie Mu się oddała. Stało się to również za cenę miecza boleści, który przyjęła jako Matka cierpiącego dla nas Zbawiciela.
W imię Maryi wniebowziętej i królującej w niebie, ale też w imię Matki Bożej Częstochowskiej podejmujemy i my trud pielgrzymowania. Wymowne słowa o roli Matki Najświętszej dla Narodu i Kościoła w jasnogórskiej ikonie zostawił nam sługa Boży, kard. Stefan Wyszyński, którego setną rocznicę urodzin obchodziliśmy 3 sierpnia. "Jasna Góra jest ostatnią deską ratunku dla Narodu - pisał - zawsze, gdy jest ciężko, gdy ciemności ogarniają ziemię, trzeba wszystko zawierzyć Maryi". Tak też i on uczynił. Wszystko postawił na Maryję. Polskę bardzo ukochał. "Ochraniaj mój Naród płaszczem macierzyńskim - modlił się bardzo pokornie i ufnie. - Skryj go w swoim sercu, a jeżeli Ci potrzebne, to zabij mnie, aby mógł żyć w Polsce Kościół". "Kocham Ojczyznę więcej niż własne życie" - powiedział kiedy indziej. Takiej miłości do Ojczyzny uczy nas dziś Sługa Boży. Wielki jego monument u wejścia na Jasną Górę wymownie nam podpowiada, co mamy zawsze czynić, a szczególnie w tych dniach i miesiącach.
Wzywam zatem Was gorąco, Umiłowani Diecezjanie, do wielkiej modlitwy sierpniowej i wrześniowej pod imieniem Matki Bożej Częstochowskiej. Bóg nas, Polaków, a zwłaszcza wiernych Kościoła częstochowskiego, prowadzi do siebie pod tym imieniem. Matka Boża jako Królowa Polski jest patronką naszej archidiecezji, a pod tytułem Matki Bożej Częstochowskiej patronką metropolii i miasta Częstochowy, będącego stolicą duchową Polski. Przejmijmy się tym dogłębnie. Uczyńmy wszystko, co możliwe z naszej strony, aby cudowny fenomen wiary, jakim jest sierpniowe pielgrzymowanie na Jasną Górę, osiągnął swój zbawczy i odrodzeniowy cel. Otwórzmy szeroko nasze serca, a także drzwi naszych domów dla rzesz pielgrzymich. Są oni błogosławieństwem dla Polski i świata. Jak posłuszny Bogu Abraham wyruszają oni z domów rodzinnych i idą w przykładnej miłości społecznej jako bracia i siostry do Częstochowy, będącej dla nich symbolem obecności chwały i mocy Bożej. Stają się dzięki temu orędownikami u Boga, również za Polskę tak bardzo potrzebującą scalenia i odrodzenia moralnego. Witamy Was, Drodzy Pielgrzymi, chlebem i solą, dachem nad głową i radością serca. Gość w dom, Bóg w dom. Błogosławimy Wasze przejście i Wasze utrudzone stopy. Przynosicie nam wraz z sobą błogosławieństwo Boże.
Także i sami podejmujemy w tych miesiącach odpowiedzialne pielgrzymowanie. Wszyscy starajmy się wziąć udział w jakiś sposób w tym pielgrzymowaniu sierpniowym lub wrześniowym, a częstochowianie i ludzie z okolic w naszej procesji na Jasną Górę 25 sierpnia i w uroczystościach przed Szczytem 26 sierpnia. Ten dzień jest dla nas świętem. Pielgrzymujemy z wiarą. Pielgrzymka to nie tylko wielka modlitwa, to także wielka chwała Boża, szkoła człowieczeństwa i chrześcijaństwa. Księża niech dopilnują, by nasze pielgrzymki nie były puste i świeckie. Niech w nich panuje duch modlitwy, pokuty, nawrócenia i refleksji nad słowem Bożym i nad sobą samym.
Dwie szczególnie intencje kładę Wam w tym roku na serce: sprawę dobra Ojczyzny w obliczu zbliżających się wyborów i sprawę wychowania młodego pokolenia.
Ojczyzna potrzebuje duchowego odrodzenia i moralnego scalenia wokół najwyższych nieprzemijających wartości, wiary w siebie i nowej nadziei. Chcemy się bardzo modlić i podjąć pokutę za Ojczyznę w odniesieniu do zbliżających się wyborów. Modląc się za Ojczyznę, chcemy się modlić za siebie samych, za nasze sumienia, za nasze poczucie odpowiedzialności za naród.
Udział w wyborach jest obowiązkiem moralnym chrześcijanina. Nie wolno nam tego obowiązku zostawić biegowi rzeczy, po to, żeby potem móc krytykować wszystkich za wszystko. "Jeden drugiego brzemiona noście i tak wypełnijcie prawo Chrystusowe" (Ga 6, 2). Sprawę polską trzeba naprawdę dźwigać na własnych barkach. Wybory nasze muszą też być podejmowane świadomie i moralnie w samej istocie sprawy. Mamy więc obowiązek domagać się od naszych kandydatów programów mądrych, sprawiedliwych, moralnych i dalekowzrocznych. Nie mogą kierować naszym krajem ludzie, którym nie zależy na życiu i pełnym rozwoju człowieka, również i religijnym. W czasach kiedy w Polsce spada populacja, gdy pustoszeją szkoły, programy aborcyjne, eutanazyjne i propagujące życie swobodne obyczajowo są po prostu wielką krzywdą; anachronizmem i działaniem szkodliwym dla Ojczyzny. Kto nie widzi źródeł, kto nie dostrzega ogólnoludzkich i czysto naturalnych wartości, kto nie widzi człowieka w całej jego prawdzie i powołaniu doczesnym i wiecznym - zawsze działa destrukcyjnie dla siebie, własnej rodziny i Ojczyzny. Liczmy się z osądem historii, a zwłaszcza z oczami Boga, który jest Sędzią żywych i umarłych. Wobec dość pochopnych sądów i bardzo powierzchownych zachowań wielu Polaków - musimy na modlitwie podjąć duchową batalię o własne sumienie i sumienia innych.
Dlatego wzywam do pielgrzymowania. Proszę też o wzmożoną modlitwę w naszych kościołach w miesiącu wrześniu. Niech kościoły nasze będą otwarte, a w niektórych godzinach - według uznania księży proboszczów - wystawiony do adoracji Przenajświętszy Sakrament. Nakazuję też codziennie odmawiać modlitwę za Ojczyznę ks. Piotra Skargi, rozpoczynającą się od słów: Boże, z ręki i karności swojej racz nas nie wypuszczać...
Drugą intencją, jaką kładę na Waszym sercu na miesiące pielgrzymowania, jest sprawa naszej młodzieży. Niestety, zbyt często nie umiemy jej kochać - a godna jest tego. Karmimy ją alkoholem, narkotykami, pornografią, dyskotekami, tanimi używkami i pieniądzem. Źle kochać jest o wiele łatwiej, niż nam się to wydaje. Błagam o opamiętanie wszystkich: rodziców, wychowawców, władze samorządowe, odpowiedzialnych za naród - także księży i osoby żyjące konsekracją. Wszyscy powinniśmy iść do dzieci i młodych, by im dobrze i mądrze służyć. 14 i 15 sierpnia tego roku będziemy w Częstochowie, między archikatedrą a Jasną Górą, obchodzić 10. rocznicę VI Światowego Dnia Młodzieży z udziałem Ojca Świętego. Był to wielki dzień i przyniósł wiele dobra i łask dla Europy Wschodniej i Zachodniej. Dobro to trzeba nam na nowo podjąć. Przedstawiciel Ojca Świętego z jego słowem z pewnością nam je przybliży. Wielkim sercem zapraszam młodzież z archidiecezji na te dni. Dołączą oni do młodych pielgrzymów z całej Polski.
Umiłowani Diecezjanie!
Mówiąc o chlebie nadprzyrodzonym, o chlebie miłości odpowiedzialnej za Ojczyznę - nie możemy nie dostrzegać tych, którzy się trudzą wokół ratowania dobrego chleba naszego, którego potrzebujemy na każdy dzień. Widzimy, jak ratują owoce ziemi, w tym roku trudniejsze do zebrania ze względu na deszcze i burze. Dziękujemy rolnikom, czcimy żniwiarzy. Szczęść Boże w ich mozolnej pracy. Odpoczywającym na urlopach życzę dobrego odpoczynku, a chorym - ulgi w cierpieniu.
Wybierz się, wybierz się razem z nami,
na wspaniały pielgrzymkowy szlak.
Jeśli będziesz szedł wytrwale,
to na Jasnej Górze
w Jej obliczu ujrzysz Boga znak.
Maryja woła Was do swojego domu na Jasnej Górze i w innych sanktuariach. Niech Ona Was też prowadzi pewną i dobrą dłonią miłościwej Matki.
Błogosławię Wszystkim, również Pielgrzymom podążającym na Jasną Górę -
W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego

Częstochowa, 8 sierpnia 2001 r.