Reklama

Dzieciątko Jezus - Słowo Wcielone

Niedziela Ogólnopolska 51/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Istnieją różne symbole, personifikacje często pełne poetyckiego wdzięku, jak np. biała gołębica - symbol Ducha Świętego, lilia - czystość, drogocenna perła uosabia wartości ewangeliczne, grube, splątane ciernie symbolizują Mękę Pańską itp., które pozwalają zrozumieć głębokie prawdy wiary. Jedną z takich wielkich prawd wciela figurka Dzieciątka Jezus.
Dziecię Jezus - Osoba Jezusa Chrystusa (Boga Człowieka) przedstawiona w wieku do lat 12.
Dla uczczenia tajemnicy Jego narodzenia oraz okresu dzieciństwa rozwinął się kult: dzieła sztuki, literatura, liczne bractwa i stowarzyszenia oraz zgromadzenia zakonne. Teologiczne pogłębienie czci Dzieciątka Jezus formułowali Ojcowie Kościoła. Człowieczeństwo Boga związane z początkiem i końcem Jego ziemskiego życia wpłynęło na równoległe rozwijanie się z kultem Narodzenia kultu Męki Pańskiej.
Kult Narodzonego Jezusa kształtuje się już w średniowieczu, a jego ożywienie nastąpiło dzięki św. Franciszkowi z Asyżu w XIII wieku.
Św. Franciszek kontemplował miłość do Małego Chrystusa i pragnął naśladować jego cnoty: ubóstwo, uniżenie, prostotę. Św. Franciszek - poeta Boży odtwarza w Greccio scenerię Narodzenia Pańskiego w żłóbku. Dał też początek nowym formom kultu poprzez dramaty liturgiczne - jasełka. Wielcy święci potrafili głęboko przeżyć kult Dzieciątka, np. św. Teresa z Avila nie rozstawała się z figurką Dzieciątka Jezus i zabierała ją ze sobą w każdą podróż.
W Europie już od schyłku średniowiecza zaczyna się szerzyć zwyczaj ustawiania w okresie Bożego Narodzenia rzeźbionych figurek Dzieciątka Jezus na ołtarzach - na miejscu krzyża, co ma symboliczne znaczenie. Np. w kościołach Saksonii już pod koniec XV wieku taka rzeźbiona drewniana figurka Dzieciątka (Bornkinnl), ubrana w szatki kunsztownie zdobione haftem i szlachetnymi kamieniami, pojawia się na ołtarzach. Często nosi koronę, trzyma w jednej rączce kulę ziemską z krzyżem - czyli jabłko królewskie - symbol panowania, lub winne grono - symbol Eucharystii, a drugą wznosi gestem błogosławieństwa. Szczególny nastrój wywołuje ta figurka Dzieciątka wystawiana podczas Pasterki na głównym ołtarzu, oświetlona blaskiem licznych świec, wśród dymu kadzideł i kolęd śpiewanych przez przybyłych wiernych. W tej części Europy (Saksonia) w okresie świąt Bożego Narodzenia ziemia najczęściej pokryta jest grubą warstwą śniegu. Jego skrząca się biel ozdabia kościoły, drzewa i pobliskie miasta i miasteczka. Taki pejzaż śniegowy szczególnie piękny jest w części zwanej Saksonią Szwajcarską wśród lasów i gór. Dziecię Jezus (Bornkinnl) - Bóg Objawiony błogosławi ludziom w te śnieżne dni teraz, w święta Narodzenia, i na nadchodzący szczęśliwy Nowy Rok, i na zawsze.
Przez inne części roku liturgicznego figurki Dzieciątka były przechowywane na plebaniach lub w zakrystiach. Istniały też na dworze w Dreźnie (nie przetrwały do naszych czasów) figury srebrne Bornkinnl i były ofiarowywane w okresie świąt Bożego Narodzenia dzieciom z arystokracji. Niektórzy z saksońskich rodzimych rzeźbiarzy jeździli na studia do Rzymu. Tam mogli czerpać wzorce szczególnie od znanego w epoce baroku, działającego w Rzymie Flamanda, twórcy fryzu Nad strumieniem, którego zachwyceni Włosi nazywali "fattore di putti" - twórca puttów. Putta poznaliśmy w farze w Kazimierzu nad Wisłą. Stoją na balustradzie przed organami i niosą nasze zasługi do Boga. Są może mniej doskonałe niż te z Rzymu, ale bliższe naszemu odczuwaniu, bo swojskie. Jeden z ważniejszych ośrodków kultu Bambino Gesu (wł. Dzieciątka Jezus) w Europie i na świecie istnieje w Rzymie na sławnym Kapitolu, na najwyższym wzniesieniu wzgórza kapitolińskiego, w bazylice Santa Maria Dell´ Ara Coeli. Sama bazylika pochodzi z ok. VI wieku ( w miejscu tym znajdowała się niegdyś świątynia Junony). We wnętrzu w nawę główną zostały wkomponowane kolumny pochodzące z różnych świątyń antycznych, jest ich 22. Dekoracyjny, bogato rzeźbiony i złocony strop czyni to wnętrze bardzo okazałym. (Powstał już w czasach papieża Grzegorza XIII.) W jednej z bocznych kaplic jest przechowywana figurka czczonego Bambino Gesu. Jest to rzeźba drewniana pochodzenia hiszpańskiego, z XVI wieku. Figurka jest okryta szczelnie brokatową szatką, skrzącą się od drogich kamieni i wyrobów sztuki złotniczej (są to liczne wota), została też ukoronowana jako personifikacja Słowa Wcielonego. W okresie świąt Bożego Narodzenia Bambino jest wystawiane na tle monumentalnego żłóbka (presepe), żłóbek ten przez cały rok liturgiczny jest zamknięty. Przed Bambino Gesu, w okresie bożonarodzeniowym, aż do Trzech Króli, głoszą "kazania" włoskie dzieci, posługując się naiwną retoryką popartą teatralnymi gestami. Dzieci, przekrzykując się, mówią w rzeczywistości krótkie modlitewki i wierszyki do Dzieciątka. Ich głosy stwarzają miły zgiełk, a przy rzęsistym świetle świec patronuje temu Mały Dawca Pokoju i Łaski.
Będąc w Rzymie, nawiedzałam Bambino Gesu. W moim domu przechowuje się Jego figurkę z brązu (kopię pomniejszoną z XIX w.) . Mój mąż nie rozstawał się z malutkim obrazkiem Bambino Ara Coeli, który mu przywiozłam z Rzymu.
Inne o doniosłym znaczeniu sanktuarium Dzieciątka Jezus istnieje w Czechach, w Pradze, a kult zaczął rozwijać się w okresie baroku. W Pradze w zabytkowej dzielnicy na tzw. Malej Stranie, w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej czczone jest Dzieciątko, czyli Milostne Jezulatko. Jest to figurka woskowa (na drewnianym rdzeniu) pochodzenia hiszpańskiego. Prawdopodobnie pochodzi z klasztoru pomiędzy Cordobą a Sevillą i jest kopią czczonej tam drewnianej figurki; tam otrzymała ją Dona Izabela de Lara y Mendoza, której córka wyszła za mąż za Czecha Wratysława z Persztejna i przywiozła Jezulatko do Pragi. Figurka praskiego Dzieciątka została (nie od razu) umieszczona na marmurowym ołtarzu (1776 r.) w środkowej części kościoła. Znakomitą oprawę plastyczną ołtarza z figurami Matki Bożej i św. Józefa wykonał Piotr Prachner. Figurka (z wosku) wyobraża 4-letniego Jezusa w koronie, trzymającego w lewej rączce kulę ziemską, zakończoną krzyżem, i błogosławiącego prawą, w brokatowej (zabytkowej) sukience i bogato zdobionym płaszczu. Siostry Karmelitanki od Dzieciątka Jezus, pracujące przy kościele, przebierają je w różne zabytkowe szatki, z których jedną własnoręcznie uszyła, wyhaftowała i ofiarowała (1743 r.) cesarzowa Maria Teresa. Współcześnie napływają szatki dla Jezulatka z wielu stron świata. Kult Praskiego Dzieciątka nie ustawał pomimo różnych meandrów historii, zmieniało się tylko jego natężenie.
Za ognisko i światowe centrum kultu Dzieciątka Jezus uważa się Karmel francuski. Podstawy teologiczne tworzyli oratorianie francuscy, np. H. de Renty, a formy zorganizowała karmelitanka Małgorzata od Najświętszego Sakramentu (Marguerite Parigot). Dzieciątko Jezus ( Petit Roi de graQce) czczone jest w klasztorze Beaune (Burgundia), w diademie na głowie, z berłem w lewej dłoni, a prawą błogosławiące. Wymienię tylko jedną z wielu praktyk kultowych Dzieciątka Jezus. Jest nią intronizacja figurki w celi zakonnicy karmelitanki w dniu jej obłóczyn. Św. Franciszek Salezy zalecał rozważania o Dzieciątku Jezus jako metodę rekolekcji, a dziecięctwo Jezusa jako wzór życia zakonnego.
Niezmiernie trudno jest opisać ogromną ilość form działalności charytatywnej, jakiej patronowały bractwa i zgromadzenia zakonne pw. Dzieciątka Jezus, i to w różnych punktach naszego globu. Na pewno głównym ich motywem było i jest opuszczone dziecko, dziecko skrzywdzone. Nad nim to rozpościera opiekę Dzieciątko Jezus.
Dzieciątko - Słowo Wcielone - nosi wiele imion w różnych krajach: "Bambino Gesu", "Milostne Jezulatko", "Petit Roi de graQce", " Bornkinnl", "Il Nin]o", "Boże Dzieciątko" - jest to zawsze ten sam Jezus, który się uniża dla nas, któremu góralscy kolędnicy z Beskidu składają hołd i użalają się nad Jego dolą (spójrz też na str. 1 i 6 Niedzieli):
...Hej, co się więc takiego, takiego
Tobie, Panie, stało,
Zeć się na ten kiepski świat, kiepski świat
Przychodzić zachciało...
Jolanta Wyleżyńska

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

[ TEMATY ]

Pigułka „dzień po”

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

W połowie marca Andrzej Duda zapowiedział, że nie podpisze ustawy, "która wprowadza niezdrowe, chore i niebezpieczne dla dzieci zasady". Jego zdaniem tabletka "dzień po" dostępna bez recepty dla osób niepełnoletnich jest "daleko idącą przesadą". Według prezydenta tabletka nadal powinna być wydawana na receptę, a w przypadku dziewczynek jej zażycie powinno być "decyzją rodzica".

CZYTAJ DALEJ

Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem?

2024-03-27 08:03

[ TEMATY ]

spowiedź

Magdalena Pijewska

Skąd wzięła się spowiedź w Kościele? Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem? Na czym polega dobrze przeżyta spowiedź? Na te i inne pytania odpowiada nowa książka „Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” wydana nakładem Wydawnictwa Serafin.

„Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” to książka wielu autorów. Bogata jest w teksty doświadczonych duchownych: ks. Przemysława Artemiuka, ks. Mariusza Rosika, o. Kazimierza Fryzła CSSR, br. Adama Gęstwy OFMCap, br. Błażeja Strzechmińskiego OFMCap, br. Luisa Dri OFMCap. Nie zabrakło także spojrzenia osoby świeckiej - swoim doświadczeniem podzieliła się publicystka Magdalena Urbańska. Poniżej przedstawiamy fragment książki:

CZYTAJ DALEJ

Ostatnia Wieczerza ucztą Miłości

2024-03-28 20:38

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W wielkoczwartkowy wieczór w kościołach diecezji sprawowana była Msza Święta Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego, w trakcie którego wspominamy mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.

W bazylice katedralnej w Sandomierzu uroczystej liturgii przewodniczył Biskup Sandomierski Krzysztof Nitkiewicz. Eucharystię koncelebrowali księża z parafii katedralnej oraz Kurii Diecezjalnej. W modlitwie uczestniczyli seminarzyści, siostry zakonne oraz mieszkańcy Sandomierza. Liturgię swoim śpiewem uświetniły chór katedralny i schola parafialna.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję