Reklama

Katechezy o Psalmach i Hymnach

Zmiłuj się nade mną, Panie

Niedziela Ogólnopolska 20/2002

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ps 51 [50], 3.6.9-10 - z Jutrzni na piątek II tygodnia

1. Każdego tygodnia w piątek Liturgia Godzin proponuje nam odmawianie podczas Jutrzni Psalmu 51 [50], zwanego Miserere - najbardziej ulubionego, śpiewanego i rozważanego Psalmu pokutnego, zanoszonego przez skruszonego grzesznika do Boga miłosiernego. W jednej z poprzednich katechez mieliśmy już okazję do ukazania ogólnych ram tej wspaniałej modlitwy. Wkraczamy tu przede wszystkim w mroczny obszar grzechu, aby zanieść tam światło ludzkiej skruchy i Bożego przebaczenia (por. Ps 51 [50], 3-11). Następnie przechodzimy do wysławiania daru łaski Bożej, która przemienia i odnawia ducha i serce skruszonego grzesznika: jest to obszar światła, pełen nadziei i ufności (por. Ps 51 [50], 12-21).
W naszych rozważaniach skupimy się na refleksjach związanych z pierwszą częścią Psalmu 51 [50], pogłębiając niektóre aspekty. Na początku odniesiemy się do wspaniałego wezwania do Boga na Synaju, które jest jakby obrazem Boga wielbionego w Miserere: "Jahwe, Jahwe, Bóg miłosierny i litościwy, cierpliwy, bogaty w łaskę i wierność, zachowujący swą łaskę w tysiączne pokolenia, przebaczający niegodziwość, niewierność, grzech" (Wj 34, 6-7).
2. Kierujemy to początkowe wezwanie do Boga, aby uzyskać dar oczyszczenia, aby grzechy - jak powiedział prorok Izajasz (por. Iz 1, 18) - podobne do "szkarłatu" i "purpury" stały się białe "jak śnieg" i "jak wełna". Psalmista wyraźnie i bez wahań wyznaje swój grzech: "Uznaję bowiem moją nieprawość (...) i uczyniłem, co złe jest przed Tobą" (Ps 51 [50], 5-6).
Odsłania się więc tutaj osobiste sumienie grzesznika, który wyraźnie dostrzega swoje zło. W to doświadczenie włączona jest wolność i odpowiedzialność, co pozwala zauważyć, iż zerwana została więź, przez wybranie życia alternatywnego w stosunku do Słowa Bożego. Za tym idzie radykalna decyzja przemiany. Wszystko to zawarte jest w słowie "uznać", które w języku hebrajskim obejmuje nie tylko zgodę intelektualną, ale również wybór życiowy. Niestety, wielu tego nie czyni, jak upomina nas Orygenes: "Niektórzy, zgrzeszywszy, są całkowicie spokojni i nie zastanawiają się nad swoim grzechem ani nie uświadamiają sobie popełnionego zła, lecz żyją, jak gdyby nic się nie stało. Oni z pewnością nie mogliby powiedzieć: "grzech mój jest zawsze przed Tobą". Gdy natomiast po popełnieniu grzechu ktoś się niepokoi i smuci, nie dają mu spokoju wyrzuty sumienia, nieustannie męczy się i dręczy w swoim wnętrzu, które atakuje, aby go zbić z tropu, ten słusznie może zawołać: "nie ma pokoju dla moich kości na widok moich grzechów..." . Kiedy więc stawiamy sobie przed oczyma naszego serca popełnione grzechy, przypatrujemy się im wszystkim po kolei, czerwienimy się i żałujemy tego, co uczyniliśmy, wówczas, skruszeni i przerażeni, słusznie powiadamy, że "nie ma pokoju na widok naszych grzechów" ( Homilie o Psalmach, Florencja 1991, s. 277-79). Uznanie i uświadomienie sobie grzechu jest więc owocem wrażliwości nabytej dzięki światłu Słowa Bożego.
3. W wyznaniu Miserere mamy szczególnie zaznaczone podkreślenie: grzech ma nie tylko wymiar osobowy i "psychologiczny", lecz jest przedstawiony przede wszystkim w swoim wymiarze teologicznym: "Tylko przeciw Tobie zgrzeszyłem" (Ps 51 [50], 6) - woła grzesznik, któremu tradycja nadała oblicze Dawida, świadomego swego cudzołóstwa popełnionego z
Batszebą oraz napomnienia go przez proroka Natana z powodu tego grzechu i zamordowania jej męża, Uriasza (por. Ps 51 [50], 2; 2 Sm 11-12).
Grzech nie jest więc zwykłym zagadnieniem psychologicznym lub społecznym, ale jest wydarzeniem, które dotyka związku z Bogiem, naruszając Jego prawo, odrzucając Jego plan w historii, zmieniając skalę wartości, "zamieniając ciemności na światło, a światło na ciemności", to znaczy "nazywając dobro złem, a zło dobrem" (por. Iz 5, 20). Bardziej niż ewentualnym skrzywdzeniem człowieka grzech jest przede wszystkim zdradą Boga. Znamienne są słowa, które wypowiada syn szastający dobrami do ojca szastającego miłością: "Ojcze, zgrzeszyłem przeciw niebu - to znaczy przeciw Bogu - i przeciwko tobie!" (Łk 15, 21).
4. Psalmista wprowadza jeszcze inny aspekt, bardziej bezpośrednio związany z rzeczywistością ludzką. Mamy tu zdanie, które wywołało liczne interpretacje i które było także wiązane z nauką o grzechu pierworodnym: "Oto zrodzony jestem w przewinieniu i w grzechu poczęła mnie matka" (Ps 51 [50], 7). Modlący się chce zwrócić uwagę na obecność zła w całym naszym życiu, jak to widać we wzmiance o poczęciu i narodzinach, a jest to sposób wyrażania całego swego istnienia, wychodząc od jego źródeł. Psalmista nie łączy jednak formalnie tej sytuacji grzechu Adama i Ewy, nie mówi więc wyraźnie o grzechu pierworodnym.
Jest więc jasne, że - według Psalmu - zło zagnieżdża się w samej głębi człowieka, tkwi w jego rzeczywistości historycznej, i dlatego konieczna jest prośba o interwencję łaski Bożej. Moc miłości Bożej przewyższa potęgę grzechu, a rwąca rzeka zła ma mniejszą siłę od żyznej wody przebaczenia: "Gdzie wzmógł się grzech, tam jeszcze obficiej rozlała się łaska" (Rz 5, 20).
5. W ten sposób teologia grzechu pierworodnego i cała biblijna wizja człowieka grzesznika są bezpośrednio zawarte w tych słowach, które równocześnie pozwalają dostrzec światło łaski i zbawienia.
Powracając w przyszłości do tego Psalmu i do kolejnych jego wierszy, będziemy mieli okazję odkrycia na nowo, że wyznanie winy i świadomość własnej nędzy nie prowadzą do przerażenia i lęku przed sądem, ale raczej do nadziei oczyszczenia, wyzwolenia i nowego stworzenia.
Bóg bowiem "nie ze względu na sprawiedliwe uczynki, jakie spełniliśmy, lecz z miłosierdzia swego zbawił nas przez obmycie odradzające i odnawiające w Duchu Świętym, którego wylał na nas obficie przez Jezusa Chrystusa, Zbawiciela naszego" (Tt 3, 5-6).

Z oryginału włoskiego tłumaczył o. Jan Pach OSPPE

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kraków: uroczystości pogrzebowe poety Leszka Długosza

2024-03-27 19:12

[ TEMATY ]

pogrzeb

PAP/Łukasz Gągulski

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja - mówił abp Marek Jędraszewski w czasie uroczystości pogrzebowych śp. Leszka Długosza w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Doczesne szczątki artysty spoczęły na Cmentarzu Rakowickim.

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja, a także często poezja śpiewana - stwierdził abp Marek Jędraszewski na początku Mszy św. pogrzebowej w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Zwrócił uwagę na zbiór wierszy „Ta chwila, ten blask lata cały”. - Ten zbiór mówi wiele o miłości pana Leszka Długosza do życia; do tego, by tym życiem umieć się także upajać - dodawał metropolita krakowski cytując fragmenty poezji, wśród których był wiersz „Końcowa kropka”. - Odejście pana Leszka Długosza jest jakąś kropką, ale tylko kropką w jego wędrówce ziemskiej - mówił abp Marek Jędraszewski. - Głęboko wierzymy, że dopiero teraz zaczyna się pełne i prawdziwe życie; że z Chrystusem zmartwychwstałym będziemy mieć udział w uczcie cudownego życia bez końca. Tym życiem będziemy mogli się upajać i za nie Bogu dziękować i wielbić - dodawał metropolita krakowski.

CZYTAJ DALEJ

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Karol Porwich/Niedziela

Święte Triduum – dni, których nie można przegapić. Dni, które trzeba nasączyć modlitwą i trwaniem przy Jezusie.

Święte Triduum to dni wielkiej Obecności i... Nieobecności Jezusa. Tajemnica Wielkiego Czwartku – z ustanowieniem Eucharystii i kapłaństwa – wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy.

CZYTAJ DALEJ

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

[ TEMATY ]

Zielona Góra

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz Lityński wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji. Życzenia otrzymali również księża, którzy obchodzą w tym roku jubileusze kapłańskie.

Pełna lista nominacji, odznaczeń i jubilatów.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję