Kornel Makuszyński, pisarz i poeta, autor "pisanych sercem" pięknych książek dla młodzieży, był także twórcą wierszy i piosenek poświęconych walce o Niepodległość. Część z nich zamieścił w wydanym w 1919 r. zbiorku poetyckim Piosenki żołnierskie. Jedna z piosenek z tego zbiorku pt. Przekorna dziewczyna, znana też jako Maki, z piękną muzyką Stanisława Niewiadomskiego stała się jedną z najbardziej ulubionych piosenek o ułanach, dołączając do powszechnie śpiewanych piosenek legionowych. Maki to pełna radości apoteoza ułańskiego ducha i ułańskiej fantazji. Polscy ułani... Przypomnijmy ich zwycięstwa. 31 sierpnia 1920 r. pod Komarowem, w pobliżu Zamościa, rozegrała się największa bitwa kawalerii w XX wieku, bitwa w wojnie polsko-bolszewickiej. Dywizja kawalerii polskiej rozgromiła trzykrotnie liczebniejszą Konną Armię Budionnego. Nie miał szczęścia "sławnyj, sowieckij gieroj, Budionny" w walkach z Polakami. Nie udało mu się zdobyć Lwowa, nie zdążył pomóc uciekającej spod Warszawy, rozbitej Armii Tuchaczewskiego i w końcu "dostał baty" od Polaków, pod Komarowem.
1 września 1939 r. pod Mokrą, prawie na przedpolach Częstochowy, w pobliżu ówczesnej granicy z Niemcami, miała miejsce całodniowa, zwycięska bitwa Wołyńskiej Brygady Kawalerii z niemieckim korpusem pancernym, podążającym na Warszawę. Główną broń ułanów stanowiły ciężkie karabiny maszynowe, rusznice przeciwpancerne i armaty przeciwpancerne. Zostały odparte 4 kolejne ataki niemieckie. Na polu bitwy pozostało ponad 100 wraków zniszczonych niemieckich czołgów. Bitwa pod Mokrą stoczona przez Wołyńską Brygadę Kawalerii pod dowództwem płk. Juliana Filipowicza opóźniła pochód wojsk niemieckich do serca Polski ­ Warszawy.
Monte Cassino... 18 maja 1944 r. o godz. 9.50 patrol 12. Pułku Ułanów Podolskich II Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa zatknął na najwyższym punkcie ruin zdobytego klasztoru proporczyk pułkowy. Jego barwy jako pierwsze ogłosiły całemu światu polskie zwycięstwo nad Niemcami.
Była jeszcze jedna wielka bitwa, w której udział mieli także polscy ułani, a która zdecydowała o ostatecznym polskim zwycięstwie nad Sowietami ­ bitwa nad Niemnem, stoczona w dniach 20-29 września 1920 r.

* * *

W niedzielę 29 września o godz. 18.00 spotkamy się w archikatedrze częstochowskiej pw. Świętej Rodziny na uroczystej Mszy św. w intencji Ojczyzny, w 82. rocznicę polskiego zwycięstwa w bitwie nad Niemnem. Mszę św. odprawi i homilię wygłosi proboszcz archikatedry ­ ks. prał. Marian Duda. Po Mszy św., przed katedrą, na Wieczorze przy ognisku będziemy śpiewać ocalone od zapomnienia, ukryte pod sercem piosenki ­ zapraszam! Proszę serdecznie Czytelników, którzy grają na harmonii, akordeonie czy organkach o akompaniowanie naszemu śpiewaniu. Zachęcam do przyniesienia chrustu i drewna. W razie niepogody Wieczór odbędzie się w sali parafialnej.

Maki 1919 r.

Przekorna dziewczyna
słowa: Kornel Makuszyński (1884-1954)
muzyka: Stanisław Niewiadomski (1859-1936)

Ej, dziewczyno, ej, niebogo, jakieś wojsko pędzi drogą,
Skryj się za ściany, skryj się za ściany,
Skryj się, skryj!

Ja myślałem, że to maki, że ogniste lecą ptaki,
A to ułany, ułany, ułany,
A to ułany, ułany, ułany!

Strzeż się tego, co na przedzie, co na karym koniu jedzie,
Oficyjera, oficyjera
Strzeż się, strzeż!

Jeśli mu się wydam miła, to nie będę się broniła,
Niech mnie zabiera, zabiera, zabiera,
Niech mnie zabiera, zabiera, zabiera!

Serce weźmie i pobiegnie, potem w srogim polu legnie,
Zostaniesz wdową, zostaniesz wdową, wdową!

Łez ja po nim nie uronię, jego serce mym zasłonię,
Bóg go zachowa, zachowa, zachowa,
Bóg go zachowa, zachowa, zachowa!

Serce piosnką ci zamroczy, chorągiewką zwiedzie oczy
I pogna w dale, i pogna w dale, w dale,
I pogna w dale, i pogna w dale, w dale!

Będzie oczu miał aż cztery, dojrzy pruskie grenadiery,
To go ocali, ocali, ocali,
To go ocali, ocali, ocali!

Ej, dziewczyno, ej, jedyna, pozostawi ci on syna,
Zginiesz zdradziecko, zginiesz zdradziecko, zdradziecko!

Zrobię zeń wielkiego pana, wychowam go na ułana,
Warszawskie dziecko, warszawskie dziecko, warszawskie dziecko!
Warszawskie dziecko, warszawskie dziecko, warszawskie dziecko!