Reklama

Patrząc w niebo

Ryby

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pod konstelacjami Andromedy i Pegaza rozciąga się rozległy gwiazdozbiór Ryb, jeden z najważniejszych układów gwiazd. Znajduje się w nim bowiem tzw. punkt równonocy wiosennej, w którym równik niebieski przecina się z ekliptyką. To w tym miejscu Słońce znajduje się pierwszego dnia wiosny. Punkt równonocy wiosennej nazwano punktem Barana, ponieważ kiedyś znajdował się w gwiazdozbiorze o tej właśnie nazwie. Jednak z powodu zjawiska precesji punkt Barana przesunął się do konstelacji Ryb, zaś w przyszłości przesunie się jeszcze dalej - do konstelacji Wodnika. Zjawisko precesji można łatwo zrozumieć, jeżeli tylko uzmysłowimy sobie, że Ziemia zachowuje się podobnie do dziecinnego bąka, którego oś obrotu „zatacza się”, wykonując jeden pełny obrót co 26 000 lat. Dlatego co parę tysięcy lat punkt równonocy wiosennej przemieszcza się o jeden gwiazdozbiór dalej w tempie 1 stopień na 72 lata.
Od punktu Barana mierzy się tzw. rektascensję, czyli kątową odległość między południkiem niebieskim przechodzącym przez ten punkt a południkiem przechodzącym przez dany obiekt na sferze niebieskiej. Aby określić położenie gwiazdy na niebie, oprócz rektascensji należy podać jeszcze jej deklinację, czyli kątową odległość od równika niebieskiego. Ponieważ w ostatnich wiekach starej ery punkt Barana dotarł do granicy Barana i Ryb, w kulturze chrześcijańskiej „Pierwszą Rybę” zaczęto identyfikować z Chrystusem. Narodził się On właśnie wówczas, gdy punkt równonocy wiosennej przesunął się do gwiazdozbioru Ryb, sygnalizując jakby początek nowej ery.
Na wizerunkach z XIII wieku ryby połączone są pyszczkami, zaś późniejsze ryciny pokazują połączenie zupełnie odwrotne. Nazwa najjaśniejszej niebiesko-białej gwiazdy - Al Rischa z arabskiego oznacza powróz lub węzeł. W rzeczywistości jest to układ dwóch gwiazd świecących z odległości ponad 100 lat świetlnych i obiegających się nawzajem co 900 lat. W Rybach znajdziemy też odległą o 13 lat świetlnych Gwiazdę Van Maanena, która jest jednym z pierwszych odkrytych białych karłów. Jej średnica stanowi zaledwie jedną stutysięczną średnicy naszego Słońca, ale już jej masa jest od słonecznej trzy razy większa. Jedna łyżeczka materii tej gwiazdy ważyłaby na Ziemi aż 10 000 kg! W Rybach znajduje się bardzo ciekawa galaktyka spiralna M 74 o masie równej 250 miliardom mas naszego Słońca. Ta odległa o 30 milionów lat świetlnych galaktyka zawiera sporo interesujących mgławic gazowych.
Późnym wieczorem wschodzi teraz planeta Saturn, do której zbliża się jasny Księżyc. We wtorek Saturn „podwieszony” będzie pod Srebrnym Globem, który z każdym następnym dniem będzie się od niego oddalał. Dwie godziny po północy wschodzi planeta Jowisz, a nad ranem - piękna Jutrzenka. Za tydzień ta planeta Wenus widoczna będzie tuż przy czerwonym Marsie. To ostatnie tygodnie dobrych warunków obserwacji Jutrzenki, która powoli zbliża się już do Słońca. Długie miesiące była prawdziwą ozdobą naszego nieba. Wielki Wóz świeci nisko nad północnym horyzontem, również Trójkąt Letni wskazuje na zbliżającą się zimę.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Święty ostatniej godziny

Niedziela przemyska 15/2013, str. 8

[ TEMATY ]

święty

pl.wikipedia.org

Nawiedzając pewnego dnia przemyski kościół Ojców Franciszkanów byłem świadkiem niecodziennej sytuacji: przy jednym z bocznych ołtarzy, wśród rozłożonych książek, klęczy młoda dziewczyna. Spogląda w górę ołtarza, jednocześnie pilnie coś notując w swoim kajeciku. Pomyślałem, że to pewnie studentka jednej z artystycznych uczelni odbywa swoją praktykę w tutejszym kościele. Wszak franciszkański kościół, dzisiaj mocno już wiekowy i „nadgryziony” zębem czasu, to doskonałe miejsce dla kontemplowania piękna sztuki sakralnej; wymarzone miejsce dla przyszłych artystów, ale także i miłośników sztuki sakralnej. Kiedy podszedłem bliżej ołtarza zobaczyłem, że dziewczyna wpatruje się w jeden obraz górnej kondygnacji ołtarzowej, na którym przedstawiono rzymskiego żołnierza trzymającego w górze krucyfiks. Dziewczyna jednak, choć później dowiedziałem się, że istotnie była studentką (choć nie artystycznej uczelni) wbrew moim przypuszczeniom nie malowała tego obrazu, ona modliła się do świętego, który widniał na nim. Jednocześnie w przerwach modlitewnej kontemplacji zawzięcie wertowała kolejne stronice opasłego podręcznika. Zdziwiony nieco sytuacją spojrzałem w górę: to św. Ekspedyt - poinformowała mnie moja rozmówczyni; niewielki obraz przedstawia świętego, raczej rzadko spotykanego świętego, a dam głowę, że wśród większości młodych (i chyba nie tylko) ludzi zupełnie nieznanego... Popularność zdobywa w ostatnich stu latach wśród włoskich studentów, ale - jak widać - i w Polsce. Znany jest szczególnie w Ameryce Łacińskiej a i ponoć aktorzy wzywają jego pomocy, kiedy odczuwają tremę...

CZYTAJ DALEJ

Ks. Halík na zgromadzeniu COMECE: Putin realizuje strategię Hitlera

2024-04-19 17:11

[ TEMATY ]

Putin

COMECE

Ks. Halík

wikipedia/autor nieznany na licencji Creative Commons

Ks. Tomas Halík

Ks. Tomas Halík

Prezydent Rosji Władimir Putin realizuje strategię Hitlera, a zachodnie iluzje, że dotrzyma umów, pójdzie na kompromisy i może być uważany za partnera w negocjacjach dyplomatycznych, są równie niebezpieczne jak naiwność Zachodu u progu II wojny światowej - powiedział na kończącym się dziś w Łomży wiosennym zgromadzeniu plenarnym Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE) ks. prof. Tomáš Halík. Wskazał, że „miłość nieprzyjaciół w przypadku agresora - jak czytamy w encyklice «Fratelli tutti» - oznacza uniemożliwienie mu czynienia zła, czyli wytrącenie mu broni z ręki, powstrzymanie go. Obawiam się, że jest to jedyna realistyczna droga do pokoju na Ukrainie”, stwierdził przewodniczący Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej.

W swoim wystąpieniu ks. Halík zauważył, że na europejskim kontynentalnym zgromadzeniu synodalnym w Pradze w lutym 2023 roku stało się oczywiste, że Kościoły w niektórych krajach postkomunistycznych nie przyjęły jeszcze wystarczająco Vaticanum II. Wyjaśnił, że gdy odbywał się Sobór Watykański II, katolicy w tych krajach z powodu ideologicznej cenzury nie mieli lub mieli minimalny dostęp do literatury teologicznej, która uformowała intelektualne zaplecze soboru. A bez znajomości tego intelektualnego kontekstu niemożliwe było zrozumienie właściwego znaczenia soboru. Dlatego posoborowa odnowa Kościoła w tych krajach była przeważnie bardzo powierzchowna, ograniczając się praktycznie do liturgii, podczas gdy dalszych zmian wymagała mentalność.

CZYTAJ DALEJ

Papież wprowadza zmiany w watykańskim sądownictwie

2024-04-19 17:15

[ TEMATY ]

papież

sądownictwo

PAP/MAURIZIO BRAMBATTI

„Doświadczenie zdobyte w ciągu ostatnich kilku lat w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości doprowadziło do konieczności podjęcia szeregu interwencji związanych z systemem sądowniczym Państwa Watykańskiego” - czytamy w najnowszym liście apostolskim w formie motu proprio opublikowanym dzisiaj. W ten sposób Franciszek dalej rozwija przepisy regulujące te kwestie. Zgodnie z nowymi wytycznymi zwykli sędziowie przestają sprawować urząd w wieku 75 lat, a sędziowie kardynałowie w wieku 80 lat.

Ojciec Święty określił nowe zasady w sześciu artykułach. Zgodnie z „zasadą niezmienności sędziego i w celu zapewnienia rozsądnego czasu trwania procesu” - czytamy w motu proprio - papież, na rok sądowy, w którym prezes przestaje sprawować urząd, może wyznaczyć wiceprezesa, który przejmuje urząd, gdy prezes przestaje sprawować urząd. Stwierdza się również, że papież „może w każdej chwili zwolnić z urzędu, nawet tymczasowo, sędziów, którzy z powodu stwierdzonej niezdolności nie są w stanie wykonywać swoich obowiązków”.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję