W Dobroniu zgodnie z ponad wiekową tradycją, od Wielkiego Piątku do Niedzieli Zmartwychwstania, symbolicznego Grobu Pańskiego pilnują Rzymianie, nazywani także Turkami.

Legioniści ze Stowarzyszenia Rzymskiej Straży Grobu Pańskiego są w Dobroniu od 1909 roku. Można ich spotkać przy Grobie Pańskim od Wielkiego Piątku, kiedy to ciało Pana Jezusa zostało złożone w symbolicznym grobie, potem pełnili wartę przez całą Wielką Sobotę, kiedy to mieszkańcy wsi i goście parafii przychodzili poświęcić pokarmy na stół wielkanocny, aż do rezurekcji, kiedy to strażnicy uderzeniem włóczniami o ziemię i uklęknięcie, symbolicznie obwieszczają moment Zmartwychwstania Jezusa. – Naszych Rzymian można zobaczyć w Wielkanoc, Boże Ciało, podczas procesji odpustowych oraz nabożeństw dróg krzyżowych odbywających się na powietrzu. W formacji skupionych jest 24 mężczyzn w różnym wieku. Każdy żołnierz ma charakterystyczny strój, na który składa się: hełm z pióropuszem, włócznia, tunika, puklerz i tarcza – nawiązują one do strojów rzymskich legionistów. Tradycja sięga XIX wieku, przechodzi z ojca na syna. Czasem tylko trudno ich zebrać, bo dużo osób ma swoje zajęcia, ale mimo wszystko trwają i kilka razy w roku można zobaczyć rzymian na swoich stanowiskach - mówi ks. Krzysztof Gliniany, proboszcz parafii św. Wojciecha, przy której działa formacja.

Straż rzymska rozpoczynała swoją działalność w niesprzyjających warunkach. Gmina jak i cały region, znajdował się pod zaborem rosyjskim. Mieszkańcy wsi nie chcieli zgodzić się na prześladowania i uciski ze strony zaborców, a ich głęboką wolą było wyrażanie patriotyzmu, służba ojczyźnie i walka o niepodległość. Planowali ufundować kościelny sztandar. Na sztandarze miał się znaleźć wizerunek z Matką Boską Częstochowską z jednej strony i orłem białym w koronie z drugiej. Władze carskie nie zgodziły się na to. Dobronianie wymyślili jak obejść carskie zakazy. Utworzyli stowarzyszenie na wzór straży działającej przy kolegiacie łaskiej i na ten cel zostały przekazane zebrane pieniądze. I w ten sposób powstała Rzymska Straż Grobu Pańskiego w Dobroniu. Tylko dwa razy strażników nie było przy grobie pańskim. Tradycję po raz pierwszy przerwał wybuch II wojny światowej, kiedy to teren gminy został włączony do Trzeciej Rzeszy, a kościół św. Wojciecha zamknięty. Wierni nie uczestniczyli w nabożeństwach. Drugim momentem była pandemia covid-19 w 2020 roku, kiedy to wprowadzone obostrzenia sanitarne i limity wiernych w kościołach, uniemożliwiły uczestnictwo legionistów w uroczystościach kościelnych. Strażnicy od 2009 roku mają upragniony sztandar, który towarzyszy im podczas obchodów świąt kościelnych. Odpust parafialny przypada w okolicach wspomnienia św. Wojciecha, w tym roku będzie to niedziela 23 kwietnia. Wtedy także będzie można spotkać legionistów z Dobronia.

Rzymianie z Dobronia powstali na kształt starszej formacji z łaskiej kolegiaty, która to od początków XVIII wieku strzeże Grobu Pańskiego w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Michała Archanioła.