Młodością wojskowych Kolumbów

W dniach 16-17 listopada br. odbył się w Hrubieszowie XVIII Festiwal Pieśni Patriotycznej i Religijnej Wojska Polskiego, któremu przewodziły słowa: „Piszcie piękną historię ludzi wiernych ideałom” (bp J. Guzdek, Kazanie do młodych, WAT). Do Hrubieszowa przybyło 49 podmiotów wykonawczych, stanowiących ogółem liczbę ponad 200 osób.

W sobotę, 16 listopada już od godz. 9.00 w Hrubieszowskim Domu Kultury odbywały się przesłuchania konkursowe, oceniane przez Radę Artystyczną w składzie: przewodnicząca – Alicja Saturska, członkowie – Jolanta Wojtaś-Zapora, ppłk rez. Bogusław Hilla, ks. prał. ppłk Andrzej Puzon.

Po zakończeniu dwóch koncertów konkursowych o godz. 18.00 odbył się koncert inauguracyjny, który otworzyli: burmistrz miasta Hrubieszowa Tadeusz Garaj, ks. prał. ppłk Andrzej Puzon, dowódca 2. Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego płk Marcin Maj. Ks. Puzon odczytał przesłanie biskupa polowego Wojska Polskiego Józefa Guzdka, w którym czytamy m.in.: „Bogactwo zawarte w muzyce religijnej i patriotycznej pobudza wrażliwość estetyczną i moralną każdego pokolenia. To żywa pamięć o naszej wierze, ale także o historii i tradycji. To pieśń wzmacniała miłość Polaków do Ojczyzny, pozwalała przetrwać, dodawała sił i była nieodłączną towarzyszką walczących żołnierzy. Pieśń religijna i patriotyczna jest integralną częścią naszej narodowej kultury, łączy przeszłość z przyszłością, stanowi dorobek duchowy naszych przodków oraz jest jednym z ważniejszych środków wychowania historycznego i narodowego”. W dalszej części koncertu ks. Prałat nawiązał do historii festiwalu oraz określił cel i zadania stojące tak przed artystami jak i przed publicznością. Następnie Dowódca 2. Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego skierował słowa powitania do wszystkich uczestników koncertu oraz artystów, życząc im dobrych lokat konkursowych.

Reklama

Po zakończeniu tej części koncertu miały miejsce występy: zespołu „Lechici” pod kierunkiem Leszka Opały i Aleksandry Opały-Wójcik, absolwentki Akademii Muzycznej w Krakowie, zespołu „Żuki”. Przesłuchania konkursowe zakończono o godz. 23.30.

W niedzielę o godz. 9.30 w kościele pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy ks. Andrzej Puzon odprawił Mszę św., w której uczestniczyli wszyscy biorący udział w festiwalu. Oprawę muzyczną przejęli jego uczestnicy. W homilii ks. Andrzej wzywał młodych, aby byli świadkami Jezusa Chrystusa i Kościoła, budując pokój we własnym sercu, domu, kraju.

O godz. 16.00 rozpoczął się Koncert Galowy. Po odśpiewaniu hymnu festiwalu „Młodością Kolumbów” koncert poprowadziła spikerka TVP Lublin – Anna Dąbrowska. Przewodnicząca Rady Artystycznej Alicja Saturska odczytała protokół tegorocznego festiwalu. Rada Artystyczna przyznała następujące nagrody i wyróżnienia:

Reklama

zespoły: zespół wokalny „SEMPRE” Klub Batalionowy w Zamościu, duet Kamila Kuśnierz i mjr Artur Pol – Klub 4. Regionalnej Bazy Logistycznej we Wrocławiu, zespół „AKWARIUM” – Klub 5. Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu, zespół „CZASZA” – Klub 6. Brygady Powietrzno-desantowej w Krakowie, zespół „Błękitne Berety” – Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych w Bydgoszczy, zespół „PRESTO” – Klub Wojskowy 21. Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie;

soliści: Patrycja Adamska – Klub Wojskowy 25. BKPow w Nowym Glinniku, Kinga Kowalkowska – Klub Wojsk Lądowych w Warszawie, Weronika Cichocka – Klub 5. Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu, Martyna Temporowicz – 2. Pułk Rozpoznawczy w Hrubieszowie, Monika Rupińska – Klub Centrum Artylerii i Uzbrojenia w Toruniu, Karolina Nowakowska – Klub Wojskowy 25. BKPow w Nowym Glinniku, Agnieszka Podubny – Klub Wojskowy 21. Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie;

III miejsce w kategorii zespoły: zespół „KAMELEON” – Klub 5. Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu,

III miejsce w kategorii solista: Daniel Lipiec – Klub 2. Korpusu Zmechanizowanego w Krakowie,

II miejsce w kategorii zespół: zespół „ZIELONI” Placówka Straży Granicznej w Hrubieszowie,

II miejsce w kategorii solista: Magdalena Pamuła – Klub 5. Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu,

I miejsce w kategorii zespół: Chór Akademii Marynarki Wojennej,

I miejsce w kategorii solista: Małgorzata Chruściel – Klub Wojskowy 21. Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie.

Po wręczeniu nagród odbył się koncert w wykonaniu nagrodzonych solistów i zespołów. Zamknięcia festiwalu dokonał ks. prał. ppłk Andrzej Puzon, który powiedział m.in.: – Dziękujemy Bogu i ludziom za to wyjątkowe spotkanie oraz świadectwo wiary i patriotyzmu. O, szczęśliwy Hrubieszowie, że mogłeś zgromadzić tak wspaniałych ludzi z całej Polski. To z tego miasta, to z tych kościołów popłynęły jeszcze raz słowa Chrystusa: „Błogosławieni pokój wprowadzający”. Dziś płynie jeszcze raz to wołanie Jana Pawła II „Pozwólcie Chrystusowi królować w waszym sercu, w waszym młodym życiu. Budujcie cywilizację miłości i pokoju. Przyjąć Chrystusa, to znaczy przyjąć Jego misję. Pamiętajcie, że jesteście Stróżami Poranka o świcie Trzeciego Tysiąclecia. Ks. Prałat podziękował gościom festiwalu, organizatorom, władzom, sponsorom, artystom, a wreszcie wspaniałej hrubieszowskiej publiczności, którą nazwał „sercem festiwalu”. Po zamknięciu festiwalu na deskach HDK wystąpił gościnnie zespół „Plateau” z Piotrem Cugowskim.

W 1995 r., gdy kino obchodziło stulecie swojego istnienia, św. Jan Paweł II w orędziu na 29. Światowy Dzień Komunikacji Społecznej zwrócił uwagę na rolę i znaczenie kina. Podkreślił, że twórcy filmów często poruszali także „tematy wielkiej wagi i wartości z punktu widzenia etycznego i duchowego”. Orędzie przywołuje filmy wprost religijne, co sprawia, że kino służy nie tylko rozrywce, lecz również różnym formom działalności katechetycznej i ewangelizacyjnej. Obok nurtu kina religijnego, do dziś owocującego licznymi filmami, papież wskazał na ogromne znaczenie zarówno dzieł, które odwołują się bezpośrednio do tradycji chrześcijańskiej, jak i tych powstających w innych kręgach kulturowych i religijnych, co sprzyja docenieniu roli kina jako przestrzeni wymiany kulturowej, zachęcającej do otwarcia się na inne kultury i do refleksji nad nimi.

Początek

Właśnie wtedy, gdy w 1995 r. w Kościele powszechnym obchodzony był Światowy Dzień Komunikacji Społecznej, w weekend 26-28 maja w Zamościu odbyły się po raz pierwszy Dni Filmu Religijnego „Sacrofilm”. Od początku organizatorami tego przeglądu są ks. Wiesław Mokrzycki oraz Andrzej Bubeła, dyrektor zamojskiego kina „Stylowy”, których wytrwałe zaangażowanie wspierane jest przez niezliczonych współpracowników, wolontariuszy i dobroczyńców. W ciągu 25 lat „Sacrofilm” podążał drogą, którą wyznaczała myśl Jana Pawła II. Obok filmów religijnych, adaptacji Ewangelii czy hagiografii w programie projekcji znajdowały się filmy, które pozwalały na spotkanie wrażliwości i duchowości obecnej także w innych religiach. Motto, które od lat przyświeca festiwalowi: „Spotkania w drodze do jednego Ojca”, stawało się również zaproszeniem dla przedstawicieli innych wyznań chrześcijańskich, a także świata judaizmu i islamu.

Początki „Sacrofilmu” były skromne. W repertuarze pierwszej, 3-dniowej edycji w jednosalowym miejskim kinie, mieszczącym się wtedy tymczasowo w klubie garnizonowym, znalazły się trzy filmy: Mary, Laura – miłość tak wielka oraz Droga do centrum miłości. W następnym roku – już kilkanaście tytułów, m.in.: Siódmy pokój, Czarna suknia i Przed egzekucją. Podczas Dni Filmu Religijnego we wrześniu 1997 r. odbył się przegląd filmów Krzysztofa Zanussiego, któremu towarzyszyły spotkania z reżyserem oraz krytykami filmowymi, zaś w listopadzie 1998 r. zamojski festiwal stał się okazją, by uhonorować zmarłego w 1996 r. Krzysztofa Kieślowskiego oraz na nowo odczytać jego późną twórczość.

Chcieć to móc

Warto przypomnieć, co już w 2002 r. Krzysztof Zanussi napisał w miesięczniku Znak o „Sacrofilmie”: „Raz w roku przez weekend mówi się tam o filmie w perspektywie ducha i ogląda to, co zrobili wyznawcy różnych religii, żeby zobaczyć, czym jest ich przeżycie duchowe. (...) Skromny ksiądz Mokrzycki walczy z przeciwnościami i nie uskarża się na niemoc, bo zna powiedzenie: «chcieć to móc»”.

Jako przedstawiciel Katolickiego Stowarzyszenia Komunikacji Społecznej SIGNIS wielokrotnie uczestniczyłem w pracach jury ekumenicznego, obecnego na najważniejszych międzynarodowych festiwalach filmowych. Kilka lat temu byłem członkiem tego jury na festiwalu w Cannes. To wydarzenie od przeszło 70 lat przyciąga na Lazurowe Wybrzeże dziesiątki tysięcy kinomanów, dla których festiwal staje się również okazją do zobaczenia największych gwiazd światowego kina, uczestniczących w tym pełnym przepychu święcie filmu. Pamiętam emocje majowego wieczoru, gdy wchodziliśmy po słynnym czerwonym dywanie do mieszczącego przeszło 2,3 tys. widzów audytorium w pałacu festiwalowym. A ileż emocji towarzyszy co roku uczestnikom oscarowej gali – zarówno twórcom, jak i widzom czekającym przed telewizorami na ogłoszenie werdyktu Amerykańskiej Akademii Filmowej! Zamojski festiwal, który nie ma charakteru konkursu, jest zupełnie inny i zapewne dlatego Krzysztof Zanussi, którego niedawno o „Sacrofilm” zapytałem, z uznaniem podkreślił, że „branża widowiskowa, w której odbywa się ten przegląd, nie zna słów: skromność i dyskrecja, a ten festiwal odnosi sukces, bo się nie rozpycha, ubrany jest w środki ubogie, a to przyciąga”.

Skromnie, a szeroko

Rzeczywiście, „Sacrofilm” unika widowiskowości, lecz nie brakuje mu tego, co istotne. Projekcje odbywają się w nowoczesnych wnętrzach Centrum Kultury Filmowej, noszącego dawną nazwę „Stylowy”, a zamiast na niepotrzebną pompę organizatorzy przeglądu stawiają na publiczność. Tygodniowe święto filmu, u progu Wielkiego Postu pytające o duchową kondycję człowieka, to codzienne projekcje, których uczestnikami są również uczniowie szkół i słuchacze uniwersytetu trzeciego wieku. Projekcjom towarzyszą spotkania z ludźmi kina – twórcami oraz krytykami. Nie brakuje też wykładów otwartych oraz spotkań w formule rekolekcji filmowych – pozwalają one na wspólne odkrywanie znaczeń prezentowanych dzieł; wielokrotnie miałem okazję prowadzić rozmowy z publicznością, inspirowane pytaniami stawianymi przez filmy.

Od lat specjalnymi gośćmi są przedstawiciele podobnych festiwali filmowych, organizowanych we włoskim Terni (Arnaldo Casali z „Popoli e religioni” – Ludzie i religie), we francuskim sanktuarium w La Salette (Piotr Rak i André Ferranti z „Cinéma et réconciliation” – Kino i pojednanie), w Kijowie (Władysław Robski z Festiwalu Kina Prawosławnego „Pokrow”), we Wrocławiu (Piotr Pietrus z zespołem Międzynarodowego Festiwalu Filmów „Niepokalanów”), w Starym Sączu (ks. Andrzej Mulka z Festiwalu Filmów i Programów Religijnych dla Dzieci „Mundi”) oraz w Armenii, w Erywaniu (Anna Karapetyan z Festiwalu Filmów o Duchowości „Fresco”). Dzięki temu w Zamościu pojawiają się filmy docenione przez publiczność zagranicznych festiwali.

Tegoroczna – jubileuszowa edycja Międzynarodowych Dni Filmu Religijnego „Sacrofilm” odbywa się od 29 lutego do 5 marca pod hasłem wdzięczności, która przecież znajduje swoje miejsce na kartach Starego i Nowego Testamentu oraz Koranu. W festiwalowym słowie wstępnym ks. Wiesław Mokrzycki podkreśla, że w Biblii wdzięczność jest wyrazem miłości do Boga, zaś w świętej księdze islamu – gwarancją pamięci Boga. Ta wdzięczność po 25 latach istnienia „Sacrofilmu” należy się Bogu oraz wszystkim, którzy włączali się w ten festiwal: organizatorom, przyjaciołom, ludziom na różne sposoby oddanym tej skromnej, a przecież wielkiej inicjatywie, która na trwałe wpisała się w pejzaż Zamościa, oraz publiczności, bez której żaden festiwal nie miałby sensu. >>n

Szczegółowy program festiwalu na stronie internetowej: www.sacrofilm.pl .

Ks. dr hab. Marek Lis, prof. UO Filmoznawca, teolog filmu, zastępca dyrektora Instytutu Nauk Teologicznych Uniwersytetu Opolskiego.