Reklama

Wiadomości

Pamięć grobów

N.N. – kobieta. Zmarła w marcu 2005 r. Żyła lat? Nieznany mężczyzna. Zmarł w ubiegłym roku. Żył... nie wiadomo ile. Mężczyzna. Lat... ok. 50, może 60. Zmarł przed 5 laty. Szczątki ludzkie 1080/166, ujawnione 10 czerwca 2013 r. przy ul. Topiel 15b w Warszawie. Jak długo trwało to życie? Kobiety? Mężczyzny? Nie wiadomo...

Niedziela Ogólnopolska 45/2015, str. 18-19

[ TEMATY ]

grób

Mateusz Wyrwich

Bezdomni porządkujący groby bezdomnych

Bezdomni porządkujący groby bezdomnych

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Takich inskrypcji na warszawskich cmentarzach komunalnych, Północnym i Południowym, jest kilkaset. Rokrocznie przybywa ich kilkadziesiąt. Bez kwiatów, zniczy. Nagrobki wchłaniane przez ziemię znikają tak szybko, jak mijany na ulicy bezdomny. Niechciany – jak pamięć sytego o głodnym. Wprawdzie nasze imiona zapisane są w niebie, ale nie lubimy na ziemi być bezimienni. – Dotąd żyjemy, dokąd jeszcze o nas pamiętają – mówi bezdomny poeta Mirosław Zygmunt.

Jeszcze przed kilku laty opuszczone groby nie miały swoich opiekunów. Czasem tylko ktoś zapalił świeczkę anonimowemu, który przegrał swą walkę z życiem o prawo do nazwiska. Działająca przy Zgromadzeniu Braci Kapucynów Fundacja Kapucyńska im. bł. Aniceta Koplińskiego, opiekująca się bezdomnymi, przed trzema laty postanowiła zadbać o nagrobki zmarłych w bezimiennej samotności. Stare tabliczki „N.N.” wymieniono na nowe, także krzyże pochylone nad mogiłą, czasem zbutwiałe, niekiedy wyglądające już niczym bezramienne patyki. W pomoc zaangażowali się bezdomni objęci opieką braci kapucynów i wolontariusze współpracujący z fundacją. Zanim zabrali się za porządkowanie grobów, bezdomni zrobili wiązanki dla swoich współbraci, krzyże. Tuż przed wyjazdem na cmentarz uczestniczyli też we Mszy św.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Do wyjazdu na cmentarz zaczynamy przygotowywać się kilka tygodni wcześniej. Na twarzach tych, którzy z nami jadą, widać skupienie, rozmodlenie – mówi br. Michał Gawłowski, kapucyn koordynujący prace. – Wspólna praca przy robieniu krzyży zawsze bardzo nas zbliża. Lepiej się poznajemy. Bezdomni opowiadają o swoim życiu. Bardzo to interesujące, bo wielu z nich ma pogmatwany życiorys. Ktoś mieszkał we Francji. Inny pracował w Holandii. Mają ciekawe spostrzeżenia wynikające z ich oglądu świata. Dla wielu bezdomność to konieczność, dla niektórych – wybór. Lecz najważniejsze jest, aby coś w nich „zakwitło”, jak to się dzisiaj mówi „w temacie” Boga. I właśnie „ten temat” wielokrotnie przewijał się podczas naszej wspólnej pracy. Temat śmierci, miłosierdzia Bożego. Rozmawialiśmy też o tym, że ta nasza praca jest szerzeniem wiary. To świętych obcowanie. Takie wyznanie wiary, że po tym życiu jest coś lepszego. Bardzo ważne jest, by pokazać tym ludziom, że owo „tutaj źle” kiedyś się skończy. Przejdą do innego świata, gdzie nie będzie już głodu, samotności, poniżenia, płaczu, niesprawiedliwości. Że jest na co czekać, bo... czeka nas coś niewyobrażalnie lepszego. Jest też jeszcze inny aspekt naszych spotkań przy grobach. Bezdomni zazwyczaj na co dzień zajmują się tylko sobą. Taka jest cecha bezdomności. Muszę myśleć: co zjem, gdzie będę spał, w co się ubiorę. Takie myślenie kształtuje w nich olbrzymi egoizm. Ale tym razem zajmujemy się kimś innym. Ta pomoc jest dla nich czasem może trudniejsza, bo uświadamia im, gdzie są, w jakiej znajdują się sytuacji. W tym roku zdałem sobie sprawę, że ci bezdomni, z nazwiskiem czy bezimienni, którzy tam spoczywają, nie mają swoich bliskich. Może to jest przesadzone, ale jesteśmy jedynymi bliskimi, którzy do nich zajdą – wyjaśnia br. Michał.

Reklama

Bezimienni bracia

– Akcja Fundacji Kapucyńskiej „Bezdomni dla bezimiennych”, czyli akcja sprzątania grobów, to pewnego rodzaju lekarstwo na głód, z którym osoby bezdomne mierzą się każdego dnia. Głód bycia potrzebnym. Talerz zupy zaspokaja ich głód fizyczny, ale to głód miłości trawi ich dusze i boli równie mocno – mówi Małgorzata Kamińska z Fundacji Kapucyńskiej. – Trzeba było najpierw zaczerpnąć ze Źródła, bo – jak mawiał Jan Paweł II – modlitwa najlepiej radzi sobie nawet z najbardziej intensywnym dniem. Każdego roku tylko na cmentarzu Południowym pojawia się ok. 30 nowych grobów bez imienia. To ci pochowani cicho. Zostawieni. Jakby zapomniani. Ale nie przez Boga i nie przez osoby bezdomne, które dokładają wszelkich starań, aby groby bezimiennych mogły wyglądać po prostu godnie. Przy nagrobnym napisie N.N. trudno zatrzymać się wyłącznie fizycznie. Wbrew swojemu znaczeniu (łac. „nomen nescio” – imienia nie znam), każdy z tych grobów mówi tak wiele... Za każdym kryje się bowiem inna historia życia, choć trud doświadczeń zdaje się podobny.

Reklama

– Bezdomni sprzątają groby bezimiennych, bo historia ich życia jest poniekąd ich historią. W niej odnajdują siebie, a dzięki temu, że mogą pomóc, czują się po prostu potrzebni – mówi Alicja Szuba, koordynator projektu. – Dzięki akcji „Bezdomni dla bezimiennych” zrodziło się nie tylko dobro w konkretnej postaci, ale także to, którego nie widać gołym okiem – bycie razem. To wszystko sprawia, że tam, gdzie na co dzień widać często jedynie ciemność, choć na chwilę pojawia się trochę więcej światła. Trochę więcej siły do walki, która czeka ich każdego dnia.

Bezimienne życie

Edward jest bezdomny od kilkunastu lat. Dobiega sześćdziesiątki. Był górnikiem strzałowym w jednej z wałbrzyskich kopalń. Kiedy kopalnię zlikwidowano, wyjechał do pracy w Holandii. Po powrocie nie zastał już rodziny. Gdzieś się zagubiła – jak podkreśla. Kiedy pracuje, a dziś ma pracę, to ma i pieniądze na wynajęcie jakiegoś pokoju. Wtedy czuje się bardzo potrzebny. Kiedy traci pracę, to jakby tracił część siebie. – Gdyby mi ktoś powiedział np. 20 lat temu, że będę bezdomnym, to kazałbym mu popukać się w głowę – mówi. – A teraz? Przychodzę tu do zmarłych znajomych, a także tych bezimiennych, bo sam mam nadzieję, że kiedyś i na moim grobie ktoś postawi świeczkę.

Dorota „jakiś czas temu” skończyła pół wieku. Swoją tułaczkę rozpoczęła dekadę temu. Groby sprząta drugi raz. – Tu leży moja koleżanka. Nie mogli znaleźć jej rodziny, więc cztery miesiące leżała w chłodni. Nie miała dokumentów. Wiedzieliśmy, że było jej na imię Klaudia, ale jak na nazwisko, to już nie. W naszej bezdomnej wędrówce nie mamy zwyczaju pytać o nazwiska. Może to źle. Wraz z bezdomnością tracisz nazwisko, później dowód i inne dokumenty. A jestem tu nie tylko dla Klaudii, która choć bez nazwiska, była fajną dziewczyną. Miała nadzieję, że kiedyś się w życiu odnajdzie. Tak się nie stało. Trudno. Może chociaż tam – Dorota patrzy przez chwilę w rozpadane niebo – ją rozpoznali.

Ryszard, choć bezdomny od 16 lat, to nie jest bezrobotny. Pracuje w firmie sprzątającej. Od jakiegoś czasu wynajmuje pokój. Cały czas uczestniczy w życiu fundacji. – Chcę, żeby nie byli zapomniani, tak jak byli za życia. Bo to, co bezdomnemu najbardziej dokucza w jego życiu, to bezimienność. Obojętność. Nikt nie chce go wysłuchać, bo co „taki” może mieć do powiedzenia... Przychodzę tu, bo mam świadomość, że oni widzą, czy ktoś ich odwiedza, czy nie. Więc chcę, żeby widzieli, że ktoś o nich dba. Wiem, że kiedy umierają, najbardziej boleją nad tym, że umierają bezimienni. Jakby byli bezwartościowi. Jest jeszcze jeden fakt, z którego wynika moja tu obecność. To jest rodzaj wdzięczności za to, że ludzie nam pomagają. Jak nie możemy w inny sposób podziękować, to przynajmniej możemy uporządkować groby swoich braci bezimiennych.

2015-11-04 08:49

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Grób Piotra, czyli Skały

Niedziela Ogólnopolska 26/2016, str. 10-12

[ TEMATY ]

grób

uroczystość

Włodzimierz Rędzioch

Nisza Paliuszy w Bazylice św. Piotra w Rzymie

Nisza Paliuszy w Bazylice św. Piotra w Rzymie

Na cmentarzu, gdzie został pochowany pierwszy Biskup Rzymu, cesarz Konstantyn wybudował monumentalną bazylikę, a jej sercem był właśnie grób Apostoła

A ja mogę ci pokazać trofea Apostołów. Gdybyś tylko chciał udać się na Watykan i na drogę prowadzącą do Ostii (Via Ostiense)”. Tak w połowie II wieku kapłan Gajusz pisał w liście do Proklusa, heretyka z Hierapolis, który podważał autorytet Kościoła rzymskiego. Trofea to nic innego jak groby Apostołów Piotra i Pawła, których lokalizacja musiała być dobrze znana mieszkającemu w Rzymie Gajuszowi. Stąd też tradycyjna nazwa grobowca św. Piotra – „trofeum Gajusza”. Na cmentarzu, gdzie został pochowany pierwszy Biskup Rzymu, cesarz Konstantyn wybudował monumentalną bazylikę, a jej sercem był właśnie grób Apostoła. Z czasem nad grobem wzniesiono ołtarz, który później wielokrotnie przebudowywano – to ołtarz Konfesji, nad którym wznosi się słynny baldachim Berniniego. Jest to ołtarz zarezerwowany dla papieży, następców pierwszego Biskupa Rzymu, który dał świadectwo swej wiary w Chrystusa tym, że poniósł męczeńską śmierć na stoku Wzgórza Watykańskiego. 29 czerwca – liturgiczne święto Apostołów Piotra i Pawła jest szczególnie uroczyście obchodzone w Bazylice św. Piotra. W czasie odprawianej wówczas Mszy św. papieże nakładali nowym arcybiskupom metropolitom paliusze – białe, wełniane szarfy z wyhaftowanymi czarnymi krzyżami – symbol władzy metropolity i jego więzi z Biskupem Rzymu. Paliusze do czasu uroczystości przechowywane były na grobie św. Piotra, tzn. w ozdobionej mozaiką niszy pod ołtarzem Konfesji, której nazwa pochodzi właśnie od szarf metropolitów (w tym również papieża) – nisza Paliuszy. W 2015 r. Franciszek postanowił uprościć tę ceremonię – wręcza jedynie paliusze, które następnie nakładane są arcybiskupom w ich metropoliach.

CZYTAJ DALEJ

Projekt zmian kodeksu karnego: zakazana dyskryminacja m.in. ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną

2024-03-27 20:19

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Na stronach RCL opublikowano projekt ministerstwa sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu karnego, który zakłada rozszerzenia katalogu przesłanek zakazanej dyskryminacji o kwestie płci, tożsamości płciowej, wieku, niepełnosprawności oraz orientacji seksualnej.

Na stronach rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, który - jak zapowiada ministerstwo sprawiedliwości - ma wzmocnić ochronę przed przestępczymi zachowaniami motywowanymi przesłankami dyskryminacyjnymi ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową.

CZYTAJ DALEJ

W Wielki Czwartek pamiętają o pacjentach

2024-03-28 21:21

[ TEMATY ]

szpital

Zielona Góra

drezdenko

kanonicy regularni

ks. Paweł Greń

Ks. Jerzy i ks. Paweł oraz lektor Paweł odwiedzili ze świątecznymi życzeniami i prezentami pacjentów szpitala w Drezdenku.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję