2019-06-13 15:23

kg (KAI) / Watykan

Żaden podarunek, niezależnie od swej wartości, nie powinien was zniewalać. Nie do pomyślenia jest, aby dyplomata papieski krytykował papieża, Kurię Rzymską i Kościół, macie odważnie ich bronić i nie zamykać się w nuncjaturach. Te i szereg innych uwag i wskazówek zawarł Franciszek w obszernym przemówieniu do nuncjuszy apostolskich, których przyjął na audiencji w Sali Klementyńskiej w Watykanie 13 czerwca. Uczestniczą oni w spotkaniu, które w dniach 12-15 bm. odbywa się w Rzymie.

Na wstępie swego wystąpienia Ojciec Święty wspomniał i wraz ze swymi gośćmi pomodlił się za nuncjusza w Argentynie abp. Léona Kalengę Badikebele, który zmarł po krótkiej chorobie 12 bm.

Swoje przemówienie papież ujął w formie swego rodzaju „dekalogu nuncjusza”, wymieniając w 10 punktach cechy, jakimi winien się on odznaczać. Dyplomata papieski ma więc być człowiekiem Boga, Kościoła, gorliwości apostolskiej, pojednania, papieża, inicjatywy, posłuszeństwa, modlitwy, miłosierdzia działającego i pokory. Jednocześnie Ojciec Święty zaznaczył, że „przykazania” te są skierowane, za pośrednictwem nuncjuszy, także do ich współpracowników, co więcej, do wszystkich biskupów, kapłanów i osób konsekrowanych, „których spotykacie w każdym zakątku świata”.

Przechodząc do głównej treści swej wypowiedzi, Franciszek wskazał, że nuncjusz, który zapomina, że jest człowiekiem Boga, niszczy samego siebie i innych, postępuje dwuznacznie i szkodzi Kościołowi, „któremu poświęcił swoje życie”. „Bycie człowiekiem Bożym oznacza pójście za Bogiem we wszystkim i w imię wszystkiego, bycie posłusznym Jego przykazaniom z radością, życie dla spraw Bożych, a nie tego świata” – podkreślił papież. Dodał, że oznacza to również „dobrowolne oddanie wszystkich swych osobistych zasobów, akceptując wielkodusznie cierpienia, które nadchodzą w następstwie wiary w Niego”. Człowiek Boży nie daje się zwieść wartościom doczesnym, ale spogląda na Słowo Boże, aby uzasadnić to, co jest mądre i dobre, szczerze pragnie być świętym i nienagannym w obliczu Boga, umie kroczyć pokornie ze swym Panem oraz jest tym, który praktykuje sprawiedliwość, miłość, łagodność, pobożność i miłosierdzie – zaznaczył Franciszek.

Skrytykował następnie dążenie niektórych ludzi Kościoła do luksusu, ubioru i bogatych przedmiotów szczególnie wśród ludzi pozbawionych niezbędnych rzeczy, dodając, że jest to „antyświadectwo”. Za najwyższy zaszczyt dla człowieka Kościoła uznał „bycie sługą wszystkich” i przestrzegł nuncjuszy przed uleganiem „pokusie złego sługi”. Według papieża nuncjusz przestaje być „człowiekiem Kościoła” wtedy, gdy zaczyna źle traktować swych współpracowników, personel, siostry i wspólnotę nuncjatury, nie jak dobry ojciec i pasterz.

Ojciec Święty wskazał, że bycie „człowiekiem Kościoła” wymaga też pokory w reprezentowaniu oblicza, nauczania i stanowiska Kościoła, a więc odłożenia na bok swych przekonań osobistych. Oznacza też odważną obronę Kościoła przed siłami zła, które zawsze próbują go zniesławić, oczernić i oszkalować. Wymaga również pozostawania w przyjaźni z biskupami, kapłanami, osobami zakonnymi i świeckimi w ufności i serdeczności, zwracając do nich swoją misję i kierując zawsze spojrzenie kościelne, a więc w duchu odpowiedzialności za zbawienie innych – podkreślił Franciszek. Zwrócił uwagę, że różni to nuncjuszy od ambasadorów w czasie wielkich świąt kościelnych, gdy nuncjusz staje przy ołtarzu, aby sprawować liturgię z ludem Bożym, ponieważ dla niego jako człowieka Kościoła ten lud jest rodziną.

Papież przestrzegł również, aby nigdy nie pozwalali sobie jako przedstawiciele papiescy na krytykowanie papieża za jego plecami, prowadzenie blogów czy wręcz przyłączanie się do grup wrogich jemu, Kurii Rzymskiej czy Kościołowi rzymskiemu. Przypomniał, że nuncjusz reprezentuje nie samego siebie, ale Następcę św. Piotra i działa na jego rzecz przy miejscowym Kościele i rządzie, a więc konkretyzuje, aktualizuje i symbolizuje obecność papieża wśród wiernych i miejscowej ludności. Franciszek wyraził zadowolenie, że w niektórych krajach nuncjatury bywają nazywane „domami papieża”. Przyznał, że każdy może mieć swoje zastrzeżenia, sympatie czy antypatie, ale „dobry nuncjusz nie może być obłudnikiem, jest bowiem «pasem transmisyjnym» lub, lepiej, mostem łączącym Wikariusza Chrystusowego i osoby, do których został posłany, na określonym obszarze, przez tegoż papieża.

Wezwał też dyplomatów, aby byli zawsze gotowi, otwarci i elastyczni w działaniach, pokorni, wysokiej klasy zawodowcami, umiejącymi się komunikować i negocjować. Przyznał, że wymaga to częstego przemieszczania się i długich podróży, "życia na walizkach". Będąc wysłannikiem papieża i Kościoła nuncjusz musi być otwarty na kontakty z innymi, mieć naturalną łatwość nawiązywania stosunków międzyludzkich, a więc być blisko miejscowych wiernych, kapłanów i biskupów oraz innych dyplomatów i sfer rządzących. Do jego obowiązków należy też odwiedzanie wspólnot, do których papież nie zdoła dotrzeć, zapewniając je o bliskości Chrystusa i Kościoła, jak to zalecał Paweł VI. Jako przedstawiciel papieża nuncjusz musi ponadto nieustannie pogłębiać i poszerzać swą wiedzę, znać dobrze myśli i instrukcje tego, kogo reprezentuje, oraz ma obowiązek ciągłego informowania papieża o sytuacji Kościoła i politycznej w kraju, w którym przebywa.

Franciszek zaznaczył ponadto, że gdyby nuncjusz chciał się tylko zamykać w murach swej placówki i unikał spotkania z ludźmi, zdradziłby swą misję i zamiast być czynnikiem jedności i pojednania, stałby się przeszkodą i utrudnieniem na tej drodze. "Nigdy nie powinniście zapominać, że reprezentujecie oblicze katolickości i uniwersalizm Kościoła przed Kościołami lokalnymi, rozproszonymi po całym świecie i przed rządami" – stwierdził Ojciec Święty. Dodał, że ważną częścią pracy każdego nuncjusza jest bycie człowiekiem mediacji, komunii, dialogu i pojednania. Ma on zawsze starać się być bezstronnym i obiektywnym, aby wszystkie strony znajdowały w nim sprawiedliwego sędziego, który szczerze broni i strzeże jedynie sprawiedliwości i pokoju. Ma też unikać popadania w "poprawność polityczną" i obojętność - dodał Ojciec Święty.

Przestrzegł również swych dyplomatów przed przyjmowaniem zbyt drogich podarków, zaznaczając, że czynne miłosierdzie powinno ich prowadzić do roztropności w akceptowaniu darów, „które mogą przyćmić nasz obiektywizm a w pewnych przypadkach niestety kupić naszą wolność”. „Żaden prezent, niezależnie od swej wartości, nie powinien nas zniewalać. Odrzucajcie podarunki zbyt kosztowne i często bezużyteczne lub nieskierowane ku miłosierdziu oraz pamiętajcie, że przyjęcie takiego podarunku nie uzasadnia jego używania” – zaznaczył papież.

Papież zakończył swe przemówienie "Litanią Pokory", napisaną na początku XX wieku przez hiszpańskiego kardynała Rafaela Merry del Vala (1865-1930), sekretarza stanu i bliskiego współpracownika św. Piusa X, “waszego byłego kolegę”.

W rozpoczętym 12 czerwca spotkaniu uczestniczy 98 nuncjuszy apostolskich przy rządach państw i 5 stałych obserwatorów Stolicy Apostolskiej przy organizacjach międzynarodowych. Na ostatni dzień 15 bm. zaproszono także 46 nuncjuszy emerytowanych.

Najwięcej dyplomatów papieskich jest tradycyjnie Włochami - prawie 40, na drugim miejscu są Stany Zjednoczone z 10 nuncjuszami a na trzecim Polska, z której pochodzi 9 dyplomatów. Są to arcybiskupi: Mirosław Adamczyk – od 12 VIII 2017 nuncjusz apostolski w Panamie, Tymon T. Chmielecki – Gwinea i Mali (od 26 III 2019), Andrzej Józwowicz – Rwanda (od 18 III 2017), Jan Romeo Pawłowski – delegat ds. papieskich przedstawicielstw dyplomatycznych (od 7 XII 2015), Marek Solczyński – Tanzania (od 25 IV 2017), Waldemar Stanisław Sommertag – Nikaragua (od 15 II 2018), Marek Zalewski – Singapur i przedstawiciel papieski nie rezydujący dla Wietnamu (od 21 V 2018) i Wojciech Załuski – Burundi (od 15 VII 2014). Ponadto prał. Janusz Urbańczyk, który nie jest arcybiskupem, jest stałym przedstawicielem Stolicy Apostolskiej przy MAEA, OBWE, Stałej Komisji ds. Organizacji Układu o Całkowitym Zakazie Doświadczeń Jądrowych (CTBTO), st. obs. St. Ap. przy Organizacji NZ ds. Rozwoju Przemysłowego (UNIDO) i przy Biurze NZ w Wiedniu (od 12 I 2015).

2019-06-25 16:22

Ordo Iuris

Szkolna gazetka na temat Wielkanocy była prawdopodobnie przyczyną zapytania przez warszawską radną Agatę Diduszko-Zyglewską dyrektora jednej ze szkół podstawowych o przestrzeganie „zasady neutralności religijnej publicznej jednostki edukacyjnej”. Tymczasem konstytucyjna zasada bezstronności nie wyklucza religijnych odniesień w szkołach. Dyrektor placówki zwrócił się o pomoc w tej sprawie do Instytutu Ordo Iuris, który przygotował analizę wykazującą bezzasadność postulatów radnej Diduszko-Zyglewskiej.

Do dyrektora Szkoły Podstawowej nr 11 w Warszawie wpłynęło zapytanie od radnej Agaty Diduszko-Zyglewskiej, przewodniczącej Komisji Kultury i Promocji Miasta Rady Warszawy, o to, czy szkoła przestrzega „zasady neutralności religijnej publicznej jednostki edukacyjnej”. Prawdopodobnie powodem interpelacji radnej była znajdująca się na szkolnym korytarzu gazetka poświęcona Wielkanocy. Dyrektor zwrócił się do Instytutu Ordo Iuris o pomoc, czego owocem jest przygotowana przez ekspertów analiza.

Zasady wspomnianej przez radną Diduszko-Zyglewską, ani innej, zbliżonej treściowo, nie zawiera żaden przepis polskiego prawa. Co więcej, zasada ta stoi w sprzeczności z obowiązującym w Polsce porządkiem prawnym. Prawo oświatowe jednoznacznie zobowiązuje szkoły do respektowania chrześcijańskiego systemu wartości oraz rozwijania wśród uczniów poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego. Z kolei Konstytucja RP przypomina, że polska kultura jest zakorzeniona w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu. Obowiązkiem szkoły jest zatem uczyć o polskiej kulturze, a nie ją redefiniować. Ponadto, przepisy prawa oświatowego zobowiązują szkołę, aby umożliwiała uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej i religijnej. Jednym ze sposobów realizacji tego obowiązku jest informowanie o zwyczajach, tradycjach i znaczeniu Świąt Wielkanocnych.

Zwolennicy tzw. świeckiej szkoły bardzo często powołują się na zasadę „neutralności światopoglądowej” państwa, która rzekomo miałaby być zapisana w art. 25 ust. 2 Konstytucji. Tymczasem przepis ten brzmi: „Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym”. W tym kontekście „bezstronność” oznacza jednak coś zupełnie innego niż „neutralność” i nie przypadkiem w trakcie prac legislacyjnych nad projektem konstytucji w Zgromadzeniu Narodowym nastąpiła zamiana tych słów. Bardzo trafnie te różnicę uchwycił Sąd Apelacyjny w Szczecinie, który w jednym z wyroków stwierdził, że bezstronność światopoglądowa oznacza „życzliwe zainteresowanie” i „życzliwe podejście” do religijności. Rozwinięciem tej konstytucyjnej zasady są m.in. przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej potwierdzające, że w szkole może znajdować się krzyż, jak i może być odmawiana modlitwa.

„Trzeba wyraźnie podkreślić, że Konstytucja RP oraz przepisy prawa oświatowego nie tylko nie zakazują obecności symboli religijnych ani nie rugują religijności z przestrzeni szkolnej, lecz potwierdzają, że szkoła jest miejscem otwartym na ekspresję religijną uczniów oraz zobowiązują do edukacji o polskiej kulturze zakorzenionej w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu. Świeckość szkoły była standardem w PRL, ale Trybunał Konstytucyjny orzekł w 1991 r., że jest sprzeczna z zasadą demokratycznego państwa prawnego, która nadal obowiązuje. Dlatego werdykt Trybunału pozostaje aktualny do dziś” – tłumaczy dr Marcin Olszówka, ekspert Instytut Ordo Iuris.

2019-06-26 22:58

Anna Majowicz

W gmachu głównym Politechniki Wrocławskiej podpisano dziś (26.06) list intencyjny, którego celem jest renowacja zabytkowego autobusu Jelcz 043, zwanego ze względu na swój kształt ,,ogórkiem”.

Pojazdem tym 26 sierpnia 1980 r. Tomasz Surowiec zablokował wyjazd z Zajezdni nr VII we Wrocławiu, co doprowadziło do strajku. Jego uczestnicy solidaryzowali się z robotnikami z Wybrzeża. Tak narodziła się Wrocławska „Solidarność”.

Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” postanowił przeprowadzić przedsięwzięcie, pt.: „Drugie życie strajkowego Jelcza 043”. Inicjatywę podjęły Politechnika Wrocławska, Jelcz Spółka z o. o., Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Spółka z o. o. oraz NSZZ „Solidarność” Region Dolny Śląsk. Rezultatem współdziałania tych instytucji będzie renowacja autobusu Jelcz 043 oraz przywrócenie jego wyglądu z 1980 r., przy jednoczesnym nadaniu mu cech pojazdu nowoczesnego, odpowiadającego najnowszym standardom. – Mamy nadzieję, że autobus uda się odrestaurować do sierpnia przyszłego roku, kiedy to obchodzić będziemy 40-lecie powstania ,,Solidarności” – mówi Marek Mutor, dyrektor Centrum Historii Zajezdnia.