Reklama

Kapituły warszawskich diecezji (1)

Pomiędzy prałatem a kanonikiem

Czym są kapituły diecezjalne? Przy jakich istnieją kościołach? Kim są ich członkowie? Jakie noszą stroje? Jaka jest różnica między kanonikiem a prałatem? Co to jest rokieta i mantolet? W kilku tekstach przedstawimy kapituły obu warszawskich diecezji. Zaczniemy jednak od informacji wprowadzających.

Niedziela warszawska 47/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kapituła (od łacińskiego capitulum - główka) jest to kolegium księży kanoników skupionych przy katedrze lub kolegiacie. Stanowią oni jak gdyby przyboczną radę biskupa ordynariusza i po śmierci biskupa kierują diecezją za pośrednictwem wikariusza kapitulnego. Zadaniem członków kapituły jest również sprawowanie bardziej uroczystych czynności liturgicznych w kościele katedralnym lub kolegiackim. Biskup diecezjalny może zlecić kapitule również inne, specjalne zadania.
Każda kapituła posiada swoje statuty lub, w przypadku dopiero co powołanych kapituł, wytyczne przedstatutowe, sporządzone zgodnym z prawem aktem kapitulnym i zatwierdzone przez biskupa diecezjalnego. Statuty określają strukturę kapituły, liczbę jej członków i precyzują czynności, jakie powinni oni wykonywać. Jeden z księży kanoników kapitulnych sprawuje funkcję przewodniczącego kapituły - nazywanego często prepozytem. Są również i inne ważne funkcje. Np. kanonik penitencjarz ma z racji urzędu władzę rozgrzeszania zarezerwowaną ordynariuszowi.
W diecezji warszawsko-praskiej są 2 kapituły: katedralna przy katedrze św. Floriana i kolegiacka przy kolegiacie św. Jana Chrzciciela w Radzyminie. Obie powołał biskup ordynariusz Kazimierz Romaniuk. Natomiast w archidiecezji warszawskiej są 3 kapituły: katedralna przy katedrze św. Jana Chrzciciela, Opatrzności Bożej przy kolegiacie św. Anny w Wilanowie i kampinosko-bielańska przy kolegiacie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Lasku Bielańskim. Ostatnie dwie powołał do istnienia arcybiskup warszawski kard. Józef Glemp.
Członkowie większości kapituł noszą tytuł kanoników lub prałatów. Posiadają także uroczysty, określony przez statuty strój. Kapituła ma także swoje dystynktorium, czyli coś w rodzaju herbu. Od słowa kapituła pochodzi nazwa miejsca jej zebrań, czyli kapitularz.
Niekiedy potocznie nazywa się wszystkich członków kapituł prałatami. Formalnie nie jest to poprawne. Określenie prałat (od łacińskiego praelatus - przełożony) oznacza bowiem wyższego dostojnika kościelnego w randze biskupa lub opata. W warszawskich kapitułach katedralnych i kolegiackich prałatami są biskupi pomocniczy, wikariusze biskupi i jeden lub dwóch najbardziej zasłużonych księży. Większość członków kapituł to kanonicy gremialni, czyli rzeczywiści albo tylko honorowi.
Niektórzy kapłani nie należą do kapituł, a posiadają jedynie przywilej noszenia rokiety i mantoletu.
Rokieta jest to rodzaj komży o wąskich rękawach, podbita kolorową tkaniną (najczęściej fioletową). Z kolei mantolet - w tym wypadku czarny - to krótka peleryna zakładana na rokietę. W obydwu warszawskich diecezjach kapłanów obdarowanych przywilejem rokiety i mantoletu tytułuje się kanonikami, choć nie należą do żadnej kapituły. Przywilej noszenia rokiety i mantoletu nie jest bowiem związany z przynależnością do kapituły. Co więcej, gdyby jakiś ksiądz obdarzony tym przywilejem wszedł do kapituły, traci przywilej rokiety i mantoletu. Zyskuje bowiem nowy, specjalny przywilej noszenia stroju kapituły.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dlaczego człowiek tak bardzo boi się Boga?

2025-12-17 08:49

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

Nie bój się – mówi do Józefa anioł Pański. Z podobnym wezwaniem zwracał się wcześniej do Maryi. Nie bój się, Maryjo – mówił, zwiastując Jej, że została wybrana, by stać się Matką Jezusa Chrystusa.

Z narodzeniem Jezusa Chrystusa było tak. Po zaślubinach Matki Jego, Maryi, z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego. Mąż Jej, Józef, który był człowiekiem sprawiedliwym i nie chciał narazić Jej na zniesławienie, zamierzał oddalić Ją potajemnie. Gdy powziął tę myśl, oto Anioł Pański ukazał mu się we śnie i rzekł: «Józefie, synu Dawida, nie bój się wziąć do siebie Maryi, twej Małżonki; albowiem z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło. Porodzi Syna, któremu nadasz imię Jezus, On bowiem zbawi swój lud od jego grzechów». A stało się to wszystko, aby się wypełniło słowo Pańskie powiedziane przez Proroka: «Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel», to znaczy Bóg z nami. Zbudziwszy się ze snu, Józef uczynił tak, jak mu polecił Anioł Pański: wziął swoją Małżonkę do siebie.
CZYTAJ DALEJ

Postać Świętego Józefa. Zbyt mało doceniana

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Agata Kowalska

Święty Józef

Święty Józef

Rozważania do Ewangelii Mt 1, 18-24.

Niedziela, 21 grudnia. Czwarta Niedziela Adwentu.
CZYTAJ DALEJ

Papież pobłogosławił figurki Dzieciątka Jezus i prosił dzieci o modlitwę

2025-12-21 14:23

[ TEMATY ]

Boże Narodzenie

Anioł Pański

Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV po modlitwie Anioł Pański zwrócił się do rzymskich dzieci i młodzieży obecnych na Placu św. Piotra. „Szczególnie módlmy się razem, aby wszystkie dzieci na świecie mogły żyć w pokoju” – prosił Ojciec Święty.

Na niedzielną modlitwę z Papieżem – Anioł Pański – przybyło około 1500 dzieci i młodzieży z Rzymu wraz z rodzinami oraz ze swymi katechetami. Oczekiwali na tradycyjne pobłogosławienie przez Ojca Świętego figurek Dzieciątka Jezus, które przygotowali w domach, szkołach i parafiach do swoich szopek bożonarodzeniowych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję