W gościnnej auli Wyższego Seminarium Duchownego odbył się Częstochowski
Kongres Kultury, którego organizatorami byli: Liga Krajowa, Liga
Miejska w Częstochowie oraz poseł Tadeusz Wrona. Na zaproszenie organizatorów
odpowiedzieli ci, dla których sprawy kultury są ważne i bliskie:
parlamentarzyści, szefowie placówek kulturalnych, twórcy i naukowcy.
Gośćmi Kongresu, któremu przewodniczył Tadeusz Wrona, byli wśród
innych znamienitych postaci: poseł Jan Maria Jackowski - przewodniczący
Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu, ks. inf. Ireneusz Skubiś
- redaktor naczelny Niedzieli, Maksymilian Bylicki, doradca Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Kongres rozpoczął się Mszą św. celebrowaną w kościele seminaryjnym
przez rektora Wyższego Seminarium Duchownego ks. dr. Włodzimierza
Kowalika. Obrady plenarne, a następnie dyskusja w grupach problemowych
były okazją do przypomnienia pryncypiów kultury, jej znaczenia w
dziejach narodu, obecnej sytuacji, a także lokalnych bolączek związanych
z funkcjonowaniem instytucji kultury. Poseł Jan Maria Jackowski
przypomniał słowa Ojca Świętego, który powiedział, że nasz kraj przetrwał
najtrudniejsze doświadczenia dziejów i zachował własną tożsamość "
nie w oparciu o jakiekolwiek inne środki fizycznej potęgi, ale tylko
w oparciu o własną kulturę, która okazała się w tym wypadku potęgą
większą od innych potęg". W czasach globalizacji kultura staje się
wizytówką państwa, decyduje o jego randze i pozycji międzynarodowej. "
Kto nie szanuje swojej przeszłości, swojego dorobku kulturalnego,
ten nie jest szanowany przez innych" - mówił poseł Jackowski. Zdaniem
uczestników Kongresu w ostatnich 10 latach upowszechniło się liberalne
podejście do kultury, pozostawiając ją niemal wyłącznie mechanizmom
gry rynkowej. To właśnie wydatki na kulturę pierwsze padają ofiarą
cięć w szczupłych budżetach państwowych i samorządowych. Tymczasem
- jak powiedział przedstawiciel ministerstwa Maksymilian Bylicki
- "kultura to pamięć historyczna, to sfera, w której funkcjonują
najważniejsze symbole integrujące Polaków, kultura tworzy wspólnotę
zarówno na poziomie narodowym, jak i lokalnym", nie można jej zatem
sprowadzi do mechanizmów rządzących gospodarką.
Nie tylko instytucje państwowe i samorządowe z niepokojem
przyglądają się zjawiskom kulturowym, które mają miejsce w naszym
kraju. "Kościół również ogarnia troską dziedzictwo kultury polskiej,
która przeniknięta jest światłem chrześcijaństwa" - mówił w swoim
wystąpieniu ks. inf. Ireneusz Skubiś. Przypomniał, że polska inteligencja
została zniszczona w Katyniu, powstaniu warszawskim, unicestwiały
ją reżimy totalitarne: "Po wojnie nasza Ojczyzna znalazła się w sferze
wpływów ateistycznej ideologii, Kościół stał się oazą kultury, ostoją
dla artystów. Dziś dziedzictwo kultury wymaga szczególnej ochrony.
Jedyną szansą dla Polski jest wychowanie i wykształcenie młodego
pokolenia, zdolnego przekazać dziedzictwo i twórczo działać na rzecz
środowiska lokalnego, regionu i Polski. Dlatego tak ważne jest utworzenie
w Częstochowie Uniwersytetu". Szczególne miejsce w kulturze zajmuje
świat mediów. Ksiądz Redaktor przypomniał, że dziennikarze winni
mieć wysoki poziom etyczny, poszukiwać w kulturze zjawisk pozytywnych,
twórczych, wychowywać do otwartości na kulturę. Same media winny
być orędownikami prawdy, dobra i piękna.
Drugi biegun dyskusji stanowiły głosy nawiązujące do aktualnej
kondycji kultury, placówek kulturalnych, sytuacji prawnej i finansowych
braków. "Żadna władza nie powinna pozostać obojętna wobec faktu,
że - jak wynika z badań - 50% Polaków nie przeczytało w ub. r. żadnej
książki, a 60 % nie czyta gazet" - powiedział Maksymilian Bylicki.
Toteż ożywienie działalności kulturalnej oraz promocja czytelnictwa
są podstawowymi warunkami wychodzenia z zapóźnień w tej sferze. Tym
opiniom wychodzi naprzeciw przedstawiony przez posła Jackowskiego
projekt utworzenia subwencji kulturalnej, funkcjonującej w budżetach
samorządowych na takich samych zasadach, jak subwencja oświatowa. "
Zarówno w układzie finansowym, jak i programowym trzeba się bardzo
wyraźnie oprzeć komercjalizacji kultury - podsumował obrady poseł
Tadeusz Wrona. - Sądzę , że wszyscy, którym zależy na rozwoju polskiej
młodzieży, muszą mówić nie tylko o pieniądzach, których brakuje,
ale również o wartościach, których także brakuje".
Obrady w grupach problemowych przyniosły wiele interesujących
wniosków. Jednym z najważniejszych był projekt powołania stowarzyszenia
bądź fundacji, która będzie integrować często-
chowskie środowisko i podejmować działania mające na celu
szeroko rozumiane dobro kultury.
Ta inicjatywa spotka się z pewnością z aprobatą środowiska,
podobnie jak zapoczątkowane już wcześniej przez Niedzielę m.in. Msze
św. dla częstochowskich dziennikarzy, celebrowane w dniu ich patrona
św. Franciszka Salezego, spotkania, wystawy, spektakle teatralne
i sympozja w auli naszej redakcji, które gromadzą coraz liczniejsze
grono ludzi kultury naszego miasta. Warto o nich wspomnieć w Roku
Niedzieli, która swój Jubileusz 75 lat istnienia obchodzi właśnie
w Roku Kultury Polskiej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu