Drodzy Bracia Kapłani

Duch Święty nieustannie wzbudza w Kościele nowe dzieła, które służą pogłębieniu życia religijnego, spotęgowaniu miłości do Chrystusa, ożywieniu wspólnoty z Braćmi. W naszym czasie powstają więc nowe formy życia konsekrowanego, nowe ruchy i stowarzyszenia. Specjalne miejsce w tym bogactwie, które jest Darem Ducha Świętego dla Kościoła zajmuje Droga Neokatechumenalna. Wczytajmy się w słowa Ojca Świętego: "Jakże nie dziękować Panu Bogu za owoce, jakie przyniosła Droga Neokatechumenalna przez ponad trzydzieści lat swojego istnienia? W społeczeństwie zsekularyzowanym, takim jak nasze, gdzie szerzy się obojętność religijna i wiele osób żyje tak, jakby Boga nie było, jest tylu, którzy potrzebują nowego odkrycia sakramentów inicjacji chrześcijańskiej; szczególnie sakramentu Chrztu.

Droga jest niewątpliwie jedną z opatrznościowych odpowiedzi na tę pilną konieczność. Spójrzmy na wasze wspólnoty; ileż ponownie odkrytego piękna i wzniosłości otrzymanego powołania chrzcielnego! Jakaż hojność i zapał w głoszeniu Ewangelii Jezusa Chrystusa, zwłaszcza najbardziej oddalonym! Ileż powołań do kapłaństwa i do życia zakonnego, które zrodziły się dzięki temu itinerarium formacji chrześcijańskiej!

Pragnę podkreślić doniosłość niedawno zatwierdzonych Statutów do obecnego i przyszłego życia Drogi Neokatehumenalnej. Istotnie, ta norma przede wszystkim potwierdza raz jeszcze eklezjalną naturę Drogi Neokatechumenalnej, która - jak już miałem sposobność powiedzieć kilka lat temu - stanowi "itinerarium formacji katolickiej ważnej dla społeczeństwa i czasów dzisiejszych" (Jan Paweł II, Audiencja w Castel Gandolfo, 21 września 2002; L´OR 22 września 2002, s.7).

Podzielając radość i jednocześnie troskę Ojca Świętego, który wyraził życzenie "by Bracia w Biskupstwie docenili i wspomagali - razem ze swymi Prezbiterami - to dzieło dla nowej ewangelizacji" / Jan Paweł II, List Ogniqualvolta, 30 sierpnia 1990; AAS 82 (1990) 1515/, pragnę zachęcić Duszpasterzy naszej Archidiecezji do bliższego zaznajomienia się z tą nową rzeczywistością eklezjalną, jaką jest Droga Neokatechumenalna.

Osobiście poznałem ją wiele lat temu w Krakowie, a obecnie obserwuję jak to duszpasterstwo wtajemniczenia chrześcijańskiego przynosi wiele owoców w naszej Archidiecezji, ratując przede wszystkim rodziny i stając się w ręku proboszcza żywotnym narzędziem ewangelizowania współczesnego człowieka. Za te owoce i za zatwierdzenie Statutu Drogi Neokatechumenalnej dziękowaliśmy Bogu podczas uroczystej Mszy św. celebrowanej w parafii Bł. Urszuli Ledóchowskiej w Gdańsku-Chełmie w dniu 1 lutego 2003, wraz ze wspólnotami neokatechumenalnymi i przedstawicielami innych rzeczywistości kościelnych.

W naszej Archidiecezji pracuje już od ponad dwudziestu lat Ekipa Katechistów Wędrownych odpowiedzialna za Drogę gotowa służyć pomocą w bliższym poznaniu tego nowego typu duszpasterstwa parafialnego "zgodnie z liniami zaproponowanymi przez inicjatorów, w duchu posługi Ordynariuszowi i w komunii z nim oraz w kontekście jedności Kościoła partykularnego z Kościołem powszechnym" (Neocatechumenale Iter. Statuta, Rzym 2002, s. 18).

Zachęcam więc Przewielebnych Księży, aby odważnie odpowiedzieli na ten list konkretnymi spotkaniami z w/w Ekipą lub delegowanymi przez nią Katechistami. Księża Dziekani mogą przewidzieć stosowny czas na Konferencjach Dekanalnych, a Księża Proboszczowie wraz z Wikariuszami mogą osobiście zorganizować spotkania informacyjne na plebaniach.

A oto krótka treść Statutu Drogi Neokatechumenalnej, zatwierdzonego przez Stolicę Apostolską oraz krótka historia Drogi.

Neokatechumenat nie jest ruchem ani stowarzyszeniem, ani samodzielną instytucją kościelną. Droga Neokatechumenalna, według Statutu zatwierdzonego przez Stolicę Apostolską została uznana - zgodnie z wolą inicjatorów - za proces pochrzcielnej formacji chrześcijańskiej, który oddany jest w służbę pracy duszpasterskiej w diecezjach i w parafiach. Nad Droga mają czuwać inicjatorzy (i następcy) w porozumieniu z Biskupami diecezjalnymi i papieską Radę ds. Świeckich.

Po ponad pięciu latach pracy, Stolica Święta zaaprobowała Statut Drogi Neokatechumenalnej, potwierdzając autentyczność jej charyzmatu. Dekret zatwierdzający Statut, z datą Uroczystości św. Piotra i Pawła, został uroczyście wręczony 28 czerwca 2002 r. inicjatorom Drogi, Kiko Arguello i Carmen Hernandez, wraz z Ojcem Mario Pezzi, przez kardynała Jamesa F. Stafforda, Przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Świeckich, dykasterii, której Ojciec Święty powierzył zadanie prowadzenia prac nad Statutem i towarzyszenia Neokatechumenatowi w przyszłości.

Zatwierdzenie Statutu Drogi Neokatechumenalnej jest owocem wspólnej pracy pięciu dykasterii: Papieskiej Rady ds. Świeckich, Kongregacji Doktryny Wiary, Kongregacji Kultu Bożego, Kongregacji Duchowieństwa i Kongregacji Wychowania katolickiego. Jest to gest o wielkiej doniosłości, gdyż dotyczy pierwszego katechumenatu pochrzcielnego uznanego oficjalnie przez Kościół katolicki. Zatwierdzenie Statutu formalizuje i precyzuje akt uznania dokonany już w 1990 r. przez Ojca Świętego, który w Liście "Ogniqualvolta" uznał Drogę za "itinerarium formacji katolickiej ważnej dla społeczeństwa i czasów dzisiejszych".

Opracowanie Statutów trwało tak długo, gdyż sformułowania najczęściej używane przez Kodeks Prawa Kanonicznego dotyczą stowarzyszeń lub fundacji, co nie odpowiadało naturze Drogi Neokatechumenalnej. Jako inicjacja chrześcijańska Droga jest procesem formacyjnym, który ma pełnić rolę służebną i może być wykorzystywany w pracy duszpasterskiej przez biskupów diecezjalnych i proboszczów, nie stanowiąc samodzielnej instytucji. Statut złożony jest z 35 artykułów. W pierwszym wyrażona została natura Drogi i opisane zostały cztery dobra duchowe, które stanowią Drogę Neokatechumenalną;
1. "Neokatechumenat", czyli katechumenat pochrzcielny;
2. stałe wychowanie wiary, czyli ciągła formacja wspólnot, które pozostają w parafii po zakończeniu neokatechumenatu;
3. katechumenat chrzcielny (dla nieochrzczonych);
4. służba katechizacji, jak na przykład powrót do pierwotnego schematu ewangelizacji przez ekipy wędrowne, gotowe pójść na cały świat na podstawie mandatu chrzcielnego.

Artykuł drugi stanowi o sposobach działania Drogi: działa ona w diecezjach "pod kierownictwem biskupa" i "według linii zaproponowanych przez inicjatorów"; podmiotem promującym inicjację chrześcijańską jest oczywiście biskup (zobacz art. 26), któremu jednak proponuje się narzędzie zaaprobowane przez Stolicę Świętą i ukształtowane według wskazań Statutu.

Droga Neokatechumenalna została zainicjowana w 1964 roku w Hiszpanii przez Kiko Arguello i Carmen Hernandez. Po blisko czterdziestu latach rozprzestrzeniła się w 105 krajach na pięciu kontynentach. W końcu 2001 roku ponad 16.700 wspólnot było obecnych w blisko 5000 parafiach w 880 diecezjach. Około 8000 wspólnot znajduje się w Europie, 7300 w obu Amerykach, około 800 w Azji i Australii i 600 w Afryce. Ponad 400 rodzin wyjechało na misje do najtrudniejszych rejonów świata. Ponad 1500 seminarzystów przygotowuje się w 50 Diecezjalnych Seminariach Misyjnych "Redemptoris Mater", które Droga Neokatechumenalna pomagała otworzyć. Powstały one na życzenie biskupów diecezjalnych: 24 z nich istnieje w Europie, 14 w Ameryce, 6 w Azji, 1 na Bliskim Wschodzie, 3 w Afryce i 2 w Australii. Od roku 1989 zostało wyświęconych ponad 1000 prezbiterów uformowanych w seminariach "Redemptoris Mater". Ponad 2 tys. młodych, którzy w różnych centrach powołaniowych, wspomagani przez ich katechistów i niektórych prezbiterów, weryfikują swoje powołanie, przygotowując się, by wstąpić do seminarium. Około 4 tys. dziewcząt pochodzących ze wspólnot neokatechumenalnych w tych latach wstąpiło do klasztorów - przeważnie klauzurowych.

W naszej Archidiecezji Droga istnieje od 1981 roku. Aktualnie 37 wspólnot jest obecnych w 14 parafiach. Rodzina z 9-orgiem dzieci z Gdańska jest od 8 lat na misji w Karagandzie (Kazachstan). Dwie siostry ze wspólnot gdyńskich pomagają w misji w Karagandzie i Wołgogradzie. 6 seminarzystów ze wspólnot gdańskich przygotowuje się do prezbiteratu w seminariach "Redemptoris Mater" w Warszawie, Berlinie, Kopenhadze i Newarku. Dwóch prezbiterów pochodzących z Trójmiasta uformowanych w seminariach "Redemptoris Mater" w Warszawie i Berlinie pracuje na Syberii i w Niemczech. Kilkunastu chłopaków z wspólnot trójmiejskich wstapiło do zakonów klauzurowych. (por. www.camminoneocatecumenale.it - strona internetowa Drogi Neokatechumenalnej).

Jest rzeczą oczywistą, że Droga jest tylko propozycją wśród wielu innych Dróg prowadzących do Boga we wspólnocie Kościoła. Przypominając jej istotne założenia proszę Duszpasterzy o refleksję nad nią i o uwzględnienie Drogi w swoich duszpasterskich poszukiwaniach.

Z serdecznym błogosławieństwem Ks. Tadeusz Gocłowski
Arcybiskup Metropolita Gdański

Gdańsk, 14 kwietnia 2003 r.