Monument został zbudowany w Poznaniu ze składek społeczeństwa polskiego w 1932 r. jako wotum wdzięczności za odzyskaną przez Polskę niepodległość.

Wydarzenie zorganizowano z okazji 21. rocznicy pobytu św. Jana Pawła II w Poznaniu, 2. rocznicy poświęcenia figury Chrystusa z odbudowywanego Pomnika Wdzięczności oraz w ramach obchodów 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego i 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Uroczystość, którą rozpoczęło wystawienie Najświętszego Sakramentu, nabożeństwo do Najświętszego Serca Pana Jezus i Akt poświęcenia i oddania Sercu Jezusowemu, odbyła się wzdłuż linii brzegowej Jeziora Maltańskiego w miejscu, gdzie ma stanąć odbudowany Pomnik Wdzięczności.

Metropolita poznański w swoim słowie przypomniał, że Kościół był jedyną strukturą działającą nieprzerwanie, w czasie gdy brakowało struktur państwa polskiego.

„Poważny był wkład duchowieństwa w naukę i kulturę polską, ale ważniejszą od przekazywania przez polskie duchowieństwo wiedzy o historii Polski, ważniejszą od walki o zachowanie języka ojczystego, od propagowania działalności gospodarczej i stowarzyszeniowej była praca Kościoła nad świętością ludu polskiego” – zauważył przewodniczący KEP.

Abp Gądecki zwrócił uwagę na potrzebę prawdziwie twórczej wolności, która „buduje nasze człowieczeństwo i prawdziwe więzy międzyludzkie, buduje i jednoczy a nie dzieli”.

„W sercu człowieka wpisane jest przez Boga prawo, wobec którego posłuszeństwo stanowi o jego godności i według którego będzie sądzony. Przyzwolenie na łamanie tego prawa przez prawo stanowione w ostatecznym rozrachunku zawsze obraca się przeciw czyjejś wolności i godności” – stwierdził metropolita poznański.

Podkreślił, że światu, Europie i Polsce potrzeba dziś jednoczącej wolności.

Przewodniczący KEP stwierdził, że zadanie budowania wolność narodu na fundamencie Bożej prawdy w jedności i zgodzie okazało się trudne dla wielu, dlatego że zmieniła się sytuacja duchowa Europy.

„Idee, obyczaje i normy kulturowe zdają się być dzisiaj zaprzeczeniem tego, co obowiązywało jeszcze pół wieku temu. Dokonano rewolucyjnej zmiany kultury, z której uczyniono narzędzie ideologii. Cała energia jest przeznaczona na zniszczenie tradycyjnych struktur, które mają rzekomo człowieka zniewalać i alienować” – zauważył metropolita poznański.

Zaznaczył, że kulturę wyrzeczenia oraz ideały ma zastąpić kultura natychmiastowego spełnienia i przyjemności, a religię próbuje się zredukować do strefy prywatnej.

„Europa stała się miejscem miękkiej presji totalitaryzmu. Ideologia stała się świeckim odpowiednikiem religii, mającym odpowiadać na wszystkie pytania człowieka i projektującym ziemskie zbawienie” – przekonywał przewodniczący KEP.

Metropolita poznański podkreślił, że w 100. rocznicę odzyskania niepodległości naszej Ojczyzny trzeba podziękować za to wydarzenie Panu Bogu i okazać wdzięczność ludziom, którzy na różne sposoby, słowem i czynem, wywalczyli niepodległość, płacąc wielką daninę krwi.

Przewodniczący KEP przypomniał też słowa św. Jana Pawła II na temat wymowy Pomnika Wdzięczności, wypowiedziane 21 lat temu, w czasie drugiego pobytu papieża Polaka w Poznaniu.

„Tu, na tym miejscu na pl. Mickiewicza stał kiedyś pomnik Najświętszego Serca Jezusa –widomy znak zwycięstwa odniesionego dzięki wierze i nadziei. Pomnik ten był wzniesiony ze składek całego społeczeństwa jako wotum dziękczynne za odzyskanie wolności. Odrodzona Polska skupiła się przy Sercu Jezusa, aby z tego źródła miłości ofiarnej czerpać siłę do budowania przyszłości Ojczyzny, na fundamencie Bożej prawdy w jedności i zgodzie” – mówił abp Gądecki, przywołując słowa papieża Polaka.

„Pomnik nie przypomina historii, ale stawia nam zadanie. Za późno to zrozumieliśmy, trwało to wiele lat, ale w momencie, kiedy to zrozumieliśmy, przystąpiliśmy do działania” – zaznaczył w swoim przemówieniu prof. Stanisław Mikołajczak. Przewodniczący Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Wdzięczności przypomniał też, że w Poznaniu stoi poświęcona 3 czerwca 2016 r. figura Chrystusa, stanowiąca główną część Pomnika Wdzięczności.

„To jest przestrzeń, którą wybraliśmy na miejsce lokalizacji odbudowanego Pomnika Wdzięczności. Ten pomnik tutaj stanie, 70 m dalej w stronę kościoła św. Jana Jerozolimskiego. To jest realizacja wielkiego wyzwania Jana Pawła II” – podkreślił prof. Mikołajczak.

Część artystyczną wydarzenia poprowadził Aleksander Machalica, aktor Teatru Nowego w Poznaniu. Uczestnicy spotkania wysłuchali koncertu premierowych pieśni i piosenek o Powstaniu Wielkopolskim i Pomniku Wdzięczności autorstwa poznańskiej poetki Teresy Tomsi i poznańskiego kompozytora Mariusza Matuszewskiego w wykonaniu Reprezentacyjnej Orkiestry Sił Powietrznych pod batutą mjr. Pawła Joksa, Chóru Kameralnego Dysonans pod dyrekcją prof. Magdaleny Wdowickiej–Mackiewicz, Kapeli zza Winkla pod kierownictwem Bogdana Górnego i solistów Opery Poznańskiej Rafała Korpika, Michała Marca i Marka Szymańskiego.

Patronat honorowy nad uroczystością objęli: abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, oraz Zbigniew Hoffmann, wojewoda wielkopolski.

Pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poznaniu, zwany także Pomnikiem Wdzięczności lub Pomnikiem Chrystusa Króla, usytuowany był na dzisiejszym pl. A. Mickiewicza. Był wotum społeczeństwa za odzyskaną niepodległość przez Polskę. Istniał w latach 1932-1939. Pomysł jego budowy zrodził się w 1920 r. na Zjeździe Katolickim w Poznaniu. W 1930 r. uzyskano pozwolenie na budowę i przystąpiono do prac budowlanych. Pomnik odsłonięto 31 października 1932 r. Uroczystościom, w których uczestniczyło tysiące poznaniaków, przewodniczył kard. August Hlond, Prymas Polski.

Monument miał formę łuku triumfalnego. Od strony frontowej w środkowej wnęce znajdowała się odlana z brązu czterometrowa figura Chrystusa Króla autorstwa Marcina Rożka. Na pomniku wyryto napisy: „Sacratissimo Cordi – Polonia Restituta” (Najświętszemu Sercu – Polska Wskrzeszona) oraz „Błogosław Panie naszej polskiej ziemi”. Dzisiaj w tym miejscu stoi pomnik Poznańskich Krzyży.

W lutym 2012 r. zawiązał się Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Wdzięczności w Poznaniu, który za cel stawia sobie odbudowanie tego wotum wdzięczności za odzyskaną niepodległość.

Dwa lata temu, 3 czerwca, abp Stanisław Gądecki poświęcił ponadpięciometrową figurę Jezusa, stanowiącą główną część Pomnika Wdzięczności. Figura stoi przed kościołem pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana na poznańskich Jeżycach. Odlana ponownie z brązu figura Chrystusa została wykonana w pracowni rzeźbiarskiej w podkrakowskich Szczyglicach. Miała ona zostać uroczyście wwieziona do miasta i ulokowana tymczasowo na pl. Mickiewicza, a następnie przeniesiona na swoje docelowe miejsce przy ul. Jana Pawła II nad Maltą, o co od lat zabiega Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika Wdzięczności w Poznaniu. Wówczas jednak prezydent miasta Jacek Jaśkowiak odmówił zgody na zorganizowanie w tym miejscu czasowej wystawy „Wdzięczni za niepodległość” dotyczącej historii Pomnika Wdzięczności i jego odbudowy oraz nie zezwolił na ustawienie figury Chrystusa.