Tytuł honorowego obywatela pułtuscy rajcy miasta nadają od 1990 r. Dotychczas to zaszczytne wyróżnienie otrzymali: Papież Jan Paweł II, pierwszy rektor i współzałożyciel Wyższej Szkoły Humanistycznej prof. Andrzej Bartnicki, wybitny historyk prof. Aleksander Gieysztor, burmistrz amerykańskiego miasta New Britain Lucjan Pawlak oraz obecny rektor WSH prof. Adam Koseski.
Tegoroczna uroczystość została połączona z obchodami 600-lecia samorządu Pułtuska, ustanowionego w 1405 r. przez bp. Jakuba z Korzkwi Kurdwanowskiego, a także ze świętem patrona miasta - św. Mateusza. Z tej okazji bp Stanisław Wielgus przewodniczył w pułtuskiej bazylice odpustowej Sumie oraz wygłosił homilię.
Witając Pasterza diecezji, proboszcz pułtuskiej parafii pw. św. Mateusza ks. kan. Wiesław Kosek przywołał słowa Cypriana Kamila Norwida z wiersza Początek broszury politycznej: „Nie trzeba kłaniać się okolicznościom, a prawdom kazać, by za drzwiami stały”. „Ksiądz Biskup dzięki swojej postawie i nauczaniu jest heroldem prawdy - mówił ks. Kosek. - Daje wzór swoim diecezjanom i zachęca do odważnego stawania po stronie prawdy, nawet gdyby oznaczało to przyjęcie krzyża. Gospodarze naszego miasta w uznaniu zasług biskupów płockich dla Pułtuska, a także doceniając walory osobiste, ogromny wkład w rozwój nauki polskiej oraz gorliwość duszpasterską Księdza Biskupa, postanowili nadać Waszej Ekscelencji najszczytniejszą godność. Jesteśmy dumni, że stanie się Ksiądz Biskup honorowym obywatelem naszego miasta - podkreślił.
Ksiądz Dziekan przywitał też członków Kapituły Kolegiackiej z prepozytem ks. inf. Saturninem Wierzbickim, a także przedstawicieli władz administracyjnych, samorządowych i rzemieślniczych.
W homilii bp Stanisław nawiązał do chlubnych tradycji Pułtuska, mówiąc m.in.: „Pułtusk to biskupie miasto, chronione, rozbudowywane i umacniane przez biskupów płockich, żyjąc według Bożych przykazań, mając ostrą świadomość tego, że swoje życie i swoją przyszłość należy budować na niezachwianym, sprawdzonym od dwóch tysięcy lat fundamencie Dekalogu i na Ewangelii, a nie na ulotnych piaskach rozmaitych fałszywych ideologii, odporne było na rusyfikację w czasie zaborów, na germanizację i faszystowskie idee, którym uległo tyle narodów, a także na ateistyczny komunizm, wciskany na różne sposoby przez ponad 40 lat w życie i w świadomość polskiego społeczeństwa. Miasto Pułtusk we wszystkich momentach swojej niełatwej historii umiało być wierne Bogu i Ojczyźnie - Deo et Patriae. I swojej historii wstydzić się nie musi. Co więcej, w tym uroczystym dniu może z dumą wspominać życie i czyny swoich szlachetnych mieszkańców; tych sprzed setek lat i tych z czasów najnowszych. Jakże nie wspomnieć przy takiej okazji zasłużonych dla Pułtuska wielkich biskupów płockich. To przede wszystkim dzięki nim, począwszy od XV w., miasto to przeżywało okres wielkiego kulturalnego, edukacyjnego i gospodarczego rozkwitu. Jak przy takiej okazji, jaką stanowi obchodzony dziś przez nas 600-letni jubileusz, nie wspomnieć wielkiego, szczególnie dla Pułtuska zasłużonego, żyjącego na przełomie XV/XVI w., bp. Andrzeja Noskowskiego: wybitnego męża stanu, znakomitego ekonomisty i administratora na powierzonych mu przez Kościół ziemiach, opiekuna rzemiosła, twórcy funduszu wspierającego ubogich rzemieślników pułtuskich; wielkiego mecenasa oświaty, który nie szczędząc pieniędzy, rozwinął powstałą wcześniej kolegiacką szkołę pułtuską; założyciela bursy dla pochodzących z diecezji płockiej studentów, studiujących na Uniwersytecie Krakowskim; a w końcu fundatora stojącego na wysokim poziomie naukowym jezuickiego kolegium w Pułtusku, w którym studiowały setki młodzieży z całej Rzeczypospolitej. Działalność bp. Noskowskiego odbiła się bardzo pozytywnie także w obszarze architektury pułtuskiej. Z jego woli i za jego pieniądze przebudowano kolegiatę, nadając jej renesansową formę, rozbudowano zamek biskupi, odrestaurowano kościół pw. Najświętszej Maryi Panny wraz ze szpitalem, wyposażając ten ostatni w to, co było potrzebne chorym i personelowi. Rozumiejąc, jak mało kto w jego czasach, znaczenie oświaty i nauki dla życia narodu, bp Noskowski zatroszczył się także o bibliotekę pułtuską, wyposażając ją w niezwykle rzadkie archiwalia i ważne dzieła naukowe.(...)
Miasto Pułtusk, sprawnie i kompetentnie zarządzane przez biskupów płockich i swoje, cieszące się dużą swobodą, samorządy, było miejscem, w którym osiedlali się chętnie, pracowali, nauczali i zdobywali wykształcenie wybitni ludzie. Duchowni i świeccy. Wystarczy, że przypomnimy w tym miejscu ojca biblistyki polskiej Jakuba Wujka, następnie wybitnego kaznodzieję nazywanego sumieniem Polaków Piotra Skargę, wielkiego poetę Macieja Sarbiewskiego, kardynała Andrzeja Batorego, Jerzego Ossolińskiego, kardynała Aleksandra Kakowskiego, znanego pisarza Wiktora Gomulickiego czy Bogdana Jańskiego, wybitnego patriotę, założyciela Zakonu Zmartwychwstańców, człowieka niezmiernie utalentowanego i świętego, o którego wyniesienie na ołtarze został wszczęty w ubiegłym roku proces beatyfikacyjny”.
Eucharystię zakończyła adoracja Najświętszego Sakramentu z procesją eucharystyczną. Po nabożeństwie zebrani udali się na pułtuski rynek, gdzie w obecności kilku tysięcy mieszkańców rozpoczęła się uroczysta sesja Rady Miejskiej, prowadzona przez jej przewodniczącego Ireneusza Purgacza.
Rozpoczynając obrady, Przewodniczący przypomniał, że ostatnie uczestnictwo Biskupa Płockiego w posiedzeniu Rady Miasta kronikarze odnotowali w 1729 r. Wówczas to w sesji, podczas której uchwalono statut określający prawa i obowiązki pułtuszczan, wziął udział bp Andrzej Kostka Załuski.
Program obecnego uroczystego posiedzenia Rady obejmował kilka punktów. Pierwszym z nich było nadanie honorowego obywatelstwa Biskupowi Płockiemu. Uzasadnienie wniosku o nadanie tego zaszczytnego wyróżnienia przedstawił burmistrz Pułtuska Wojciech Dębski, który w swoim przemówieniu przypomniał życiorys i najważniejsze naukowe dokonania bp. Stanisława. Zwrócił też uwagę na siłę pasterskiego nauczania Biskupa Płockiego, zauważając, że „nauka ta przekonuje, iż w zjednoczonej Europie polski dom nie może być pusty, pozbawiony wartości”. Burmistrz podkreślił również fakt, że obecny Pasterz Kościoła płockiego „ze szczególną troską kontynuuje dzieło biskupów płockich, którym miasto zawdzięcza swój rozwój”.
Odpowiedzią na wniosek była jednogłośna decyzja radnych o przyznaniu honorowego obywatelstwa Pułtuska bp. Stanisławowi Wielgusowi.
Biskup Płocki został także uhonorowany najwyższa odznaką honorową Związku Rzemiosła Polskiego „Szablą Kilińskiego”. Wręczający ją w imieniu polskich rzemieślników prezes Związku Jerzy Bartnik przypomniał, że bp Stanisław Wielgus jako trzecia osoba w historii został uhonorowany tym odznaczeniem. Przed Księdzem Biskupem szablę otrzymał m.in. Ojciec Święty Jan Paweł II. Mówca przypomniał, że polskiemu rzemiosłu patronuje mistrz szewski Jan Kiliński, który w 1794 r. stanął na czele tzw. insurekcji warszawskiej skierowanej przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Za ten bohaterski czyn Tadeusz Kościuszko mianował go pułkownikiem. „Szabla, którą mam zaszczyt przekazać, jest wierną repliką szabli płk. Kilińskiego” - mówił prezes ZRP.
Po przyjęciu obu odznaczeń bp Stanisław podziękował za wyróżnienie, mówiąc m.in.: „Jestem dumny i szczęśliwy, że spotkał mnie tak wielki honor. Reprezentuję Kościół - tę długą sztafetę biskupów polskich i płockich, którzy czynili tak bardzo wiele dobra w ciągu tysiąca lat naszych dziejów. Od samego początku biskupi płoccy otaczali Pułtusk swą opieką. Honorowe obywatelstwo przyjmuję więc jako uhonorowanie wielowiekowej pracy moich poprzedników, jestem bowiem już 79. biskupem płockim”.
Nawiązując do drugiego wyróżnienia, Ksiądz Biskup powiedział: „Szabla w rękach biskupa może być tylko symbolem. I jest symbolem - symbolem walki o najważniejsze wartości zawierające się w lapidarnym stwierdzeniu »Bóg, Honor, Ojczyzna«”.
W trakcie uroczystej sesji pułtuscy radni podjęli jeszcze uchwałę o nadaniu medalu „Zasłużony dla miasta Pułtuska” 5. Pułkowi Inżynieryjnemu ze Szczecina, jako następcy 5. Brygady Saperów, której żołnierze po II wojnie światowej rozminowywali miasto i okolice. Medal otrzymali także: wieloletni dyrektor pułtuskiego Zespołu Szkół Zawodowych Władysław Piotrowski, rolnik społecznik Tadeusz Rachuba oraz długoletni nauczyciel i dyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 Andrzej Ropelewski.
Uroczystość zakończył barwny korowód, w którym kilka tysięcy osób, przebranych w różnokolorowe stroje z różnych epok, przemaszerowało wokół pułtuskiego rynku.