Postawowym zadaniem Instytutu jest troska o zachowanie i zarządzanie dobrami ruchomymi i nieruchomymi, przekazanymi lub powierzonymi mu przez osoby fizyczne i prawne oraz przeznaczonych na cele religijne oraz charytatywne. Instytut Dzieł Religijnych jest watykańską instytucją finansową nazywaną popularnie bankiem watykańskim.

Wśród nowych elementów można zauważyć przede wszystkim wprowadzenie funkcji rewizora zewnętrznego, którym może być osoba fizyczna lub stowarzyszenie. W organach Instytutu nie ma już zatem trzech rewizorów wewnętrznych, których funkcje były odnawiane. Rewizora zewnętrznego mianuje komisja kardynałów na wniosek Rady Zarządzającej. Będzie mógł spełniać swoje zadania przez okres trzech kolejnych kadencji Rady z możliwością jednorazowego przedłużenia. Odnowione statuty określają, że jego zadaniem będzie kontrola rachunków, składanie sprawozdania ze stanu budżetu Instytutu oraz sprawdzanie ksiąg i dokumentów rachunkowych.

Odnowienie statutów Instytutu Dzieł Religijnych stanowi ważny krok w procesie dostosowania do najlepszych standardów międzynarodowych, ale również jest wyrazem odnowionej wierności pierwotnej misji Instytutu. Nie jest przypadkiem, że jedną z bardziej znaczących nowości jest rola prałata. To osoba klucz w utrzymywaniu kontaktów z każdą częścią składową Instytutu. Ma on zapewnić przepływ informacji oraz dbać o relacje. Prałat będzie podtrzymywał stałą wymianę pomiędzy zarządzającymi i pracownikami oraz troszczył się o przestrzeganie zasad etycznych w praktyce. Statuty podkreślają również wyjątkowy charakter Instytutu Dzieł Religijnych oraz ich podporządkowanie normom kanonicznym, podobnie jak włączenie go w odnowiony watykański kontekst prawny przez Papieża Benedykta XVI, a uzupełniony przez Franciszka w dziedzinie transakcji finansowych, przejrzystości oraz zapobiegania praniu brudnych pieniędzy.