Zero tolerancji dla pedofilii

Kilkakrotnie bp Guzdek bardzo twardo i jasno wypowiadał się na temat ochrony nieletnich i walki z pedofilią. W 2012 r. Jacek S., kapelan, który dopuścił się przestępstwa seksualnego wobec nieletniej, został natychmiast przez bp. Guzdka zawieszony, a jego sprawa zgłoszona do Stolicy Apostolskiej, która przeniosła duchownego do stanu świeckiego. Duchowny ten został też zwolniony z zawodowej służby wojskowej w ordynariacie polowym. Kierowany przez bp. Guzdka Ordynariat Polowy współpracował z policją i prokuraturą. W październiku 2013 r. po ujawnieniu sprawy przez media bp Guzdek wystąpił na konferencji prasowej, odpowiadał na pytania dziennikarzy, publicznie wyraził ubolewanie, zaoferował pomoc pokrzywdzonym a w kolejnych dniach odwiedził wspólnotę parafialną pozostając do dyspozycji wiernych.

„To jest dla dobra Kościoła, by w naszych szeregach nie było ludzi, którzy szkodzą Kościołowi” - podkreślał w rozmowie z dziennikarzami. Dodał, że jego postawa wobec zjawiska pedofilii „może być opisana przez dwa słowa: zero tolerancji”. To jest moje wewnętrzne przekonanie, bo to podpowiada rozum – podkreślił.

Jak zaznaczył w późniejszym wywiadzie dla KAI „Trzeba więc poznać prawdę o świętości, ale i o grzeszności ludzi Kościoła. Prawda jest punktem wyjścia, by uporać się z problemem pedofilii i z każdym innym”. Zadeklarował też, że będzie współpracować z każdym, komu zależy na dobru dziecka, na wyeliminowaniu patologii ze wszystkich grup społecznych bez względu na wykonywany zawód, pozycję społeczną i pełnione urzędy.

Awans generalski

W 71. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2015 r. bp Guzdek otrzymał awans na generała brygady. W rozmowie z KAI podkreślił wtedy, że przyjmuje to „z pokorą i wdzięcznością” i odbiera jako wyraz uznania dla całego ordynariatu polowego i księży kapelanów, którzy z determinacją i poświęceniem służą żołnierzom zarówno w kraju jak i za granicą. – Jest to także nawiązanie do tradycji, prawie stuletniej historii Ordynariatu Polowego. Dotychczas wszyscy biskupi polowi wyznania rzymskokatolickiego, bezpośrednio po objęciu urzędu byli mianowani na stopień generalski – przypomniał wówczas bp Guzdek.

Dodał, że ta nominacja wiele dla niego znaczy, ale nie wpłynie znacząco na styl jego posługi. – Priorytetem pozostanie duszpasterstwo. Towarzyszenie żołnierzowi w jego trudnej i odpowiedzialnej służbie na rzecz bezpieczeństwa naszej Ojczyzny – zapewnił.

Duchowny rzadko pokazywał się w mundurze. Używał go w czasie wizyt na poligonach, jednostkach wojskowych albo gdy odwiedzał żołnierzy pełniących misje zagraniczne.

Apele o przebaczenie, dialog i jedność

Biskup Guzdek wielokrotnie głosił homilie podczas uroczystych Mszy św. sprawowanych w intencji Ojczyzny z okazji świąt i historycznych rocznic. Zachęcał w nich do wzajemnego dialogu, przebaczenia i jedności. Podczas Mszy św. w Narodowe Święto Niepodległości w 2019 r. przypominał, że ilekroć w kraju panowały zgoda, współpraca i wzajemne zaufanie oraz poszanowanie godności i podstawowych praw, Polska rozwijała się i umacniała swoją pozycję międzynarodową, a Polakom żyło się dostatniej. Wskazywał, że w życiu naszego narodu bardzo potrzeba zgody i wzajemnego zaufania. „Nie wolno bagatelizować win, ale też należy odrzucić ducha zemsty. Pamięć – tak, ale nigdy pamiętliwość” – mówił bp Guzdek. Apelował, aby „zaprzestano rzucać kamieniami w tych, którzy mają inne pomysły na zagospodarowanie przestrzeni wolności. Potrzebne są dialog, bliskość i zaufanie”.

Przypomniał też, że misją Kościoła jest budowanie mostów porozumienia i wzajemnego zaufania. „Widząc zdradę Ewangelii, brak zaufania i poszanowania drugiego człowieka, Kościół ma prawo powtarzać do córek i synów katolickiej wspólnoty skargę Jezusa: „Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem swym daleko jest ode Mnie”.

W swoim nauczaniu wielokrotnie przypominał słowa św. Jana Pawła II: „wiara i rozum są jak dwa skrzydła unoszące człowieka ku kontemplacji prawdy”. Zdaniem bp. Guzdka dojrzała wiara zawsze szuka wsparcia w rozumnej refleksji, zaś poznanie rozumowe znajduje dopełnienie w wierze. Wiara bowiem sięga tam, gdzie nie sięga rozum i zarazem daje odpowiedź na podstawowe, egzystencjalne pytania: kim jestem, skąd pochodzę i dokąd zmierzam. Podkreślał, że często dla żołnierzy i funkcjonariuszy „odniesienie do Boga jest źródłem sił i najgłębszych motywacji do poświęcania swojego zdrowia i życia w służbie Ojczyźnie i drugiemu człowiekowi”.

Posługiwać w duchu miłosierdzia

W ramach Konferencji Episkopatu Polski bp Guzdek pełni funkcje: wiceprzewodniczącego Rady ds. Apostolstwa Świeckich (2010-2021), Delegata KEP ds. Duszpasterstwa Kombatantów i Weteranów (2011-), Delegata KEP ds. Duszpasterstwa Harcerzy (2011- ), Delegata KEP ds. Duszpasterstwa Policji (2011- ), Delegat KEP ds. Duszpasterstwa Straży Ochrony Kolei (2011- ) oraz Delegata KEP ds. Duszpasterstwa Służby Celnej (2011-2017). Ordynariat Polowy obejmuje posługą kapelanów nie tylko Wojsko Polskie, ale także Straż Graniczną i Służbę Ochrony Państwa.

16 lipca 2021 r. decyzją Ojca Świętego Franciszka archidiecezja białostocka zyskuje w osobie abp. Józefa Guzdka skromnego, dynamicznego i doświadczonego pasterza, którego posługa biskupia rozpoczęła się w sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. Jak podkreślił bp Guzdek już po nominacji na arcybiskupa białostockiego, bł. ks. Michał Sopoćko, (kapelan wojskowy w latach 1918–1932) jest mu osobą bardzo bliską. – Chciałbym w takim duchu, w duchu miłosierdzia sprawować swoją posługę w archidiecezji białostockiej – zaznaczył nowy metropolita białostocki.