Miała niedawno miejsce w Sejmie burzliwa reakcja części posłów na wystąpienie ministra spraw zagranicznych, Władysława Bartoszewskiego. Część posłów nie wierzyła najwyraźniej w to, co mówił minister, który uspokajał opinię publiczną co do stałości i niezmienności polskiego stanu posiadania na Ziemiach Zachodnich. Odnoszę wrażenie, że wystąpienie ministra wątpliwości tych nie rozwiało.

Polska nie ma z Niemcami podpisanego traktatu pokojowego. Na gruncie obecnej konstytucji niemieckiej Niemcy istnieją w granicach z 1937 r. I nie zmienia tego fakt, że w 1970 r. podpisany został między Polską a RFN "układ o podstawach normalizacji stosunków z Polską", w 1990 r. - traktat między Polską a zjednoczonymi już Niemcami " o potwierdzeniu istniejących granic na Odrze i Nysie", a w 1991 r. - traktat "o dobrym sąsiedztwie i wzajemnej współpracy". Żaden bowiem z tych traktatów nie uregulował spraw własności na Ziemiach Zachodnich, a w 1998 r. niemiecki parlament podjął uchwałę uznającą wypędzenie Niemców z tych terenów po wojnie za bezprawie.

Można się więc obawiać, że w przyszłości Niemcy - nie kwestionując naszych granic na Odrze i Nysie - będą kwestionować polską własność na Ziemiach Zachodnich, bądź to dopominając się jej zwrotu, bądź odszkodowań.

Na gruncie obecnej konstytucji niemieckiej możliwe jest bowiem składanie perzez obywateli niemieckich wniosków do niemieckich sądów o stwierdzenie ich własności na tychże obszarach. Upoważnia ich do tego zarówno niemiecka konstytucja (która, o dziwo, nie została zmieniona po podpisaniu z Polską wspomnianych traktatów potwierdzających granice...), jak i owa uchwała Bundestagu o "bezprawnym wypędzeniu" .

Na razie, rzecz jasna, orzeczenia niemieckich sądów nie mają mocy wiążącej na terytorium Polski - ale sytuacja ta może zmienić się (a nawet na pewno zmieni się), gdy Polska przystąpi do Unii Europejskiej. Wystąpi bowiem wówczas potrzeba międzynarodowego arbitrażu. Orzeczenia niemieckich sądów, potwierdzające niemiecką własność na Ziemiach Zachodnich będą, oczywiście, odrzucane przez polskich komorników jako niewiążące, ale te decyzje będą zaskarżalne do unijnych instytucji ponadnarodowych. Może się więc okazać, iż mimo potwierdzonych traktatowo granic, ale wobec braku traktatowo uregulowanych stosunków własnościowych - organy unijne będą przyznawać tę własność Niemcom, albo odszkodowania. I tych właśnie wątpliwości wystąpienie ministra Bartoszewskiego nie rozwiało.

Nie brak opinii, że polityka Niemiec po zjednoczeniu zmierza do zlikwidowania niekorzystnych dla Niemiec skutków drugiej wojny światowej, a Unia Europejska jest takiej polityki narzędziem.