Reklama

Wspomnienie o Dowborczykach

Niedziela Ogólnopolska 34/2008, str. 34

Pomnik Dowborczyka na Wybrzeżu Kościuszkowskim (frontem do Wisły), który przetrwał okupację, ale został usunięty przez władze komunistyczne w 1948 r.
Wiktor Brodzikowski 1947

Pomnik Dowborczyka na Wybrzeżu Kościuszkowskim (frontem do Wisły), który przetrwał okupację, ale został usunięty przez władze komunistyczne w 1948 r.<br>Wiktor Brodzikowski 1947

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mało kto dziś pamięta o Dowborczykach, zawsze byli w cieniu Legionów. W czasie I wojny światowej społeczeństwo polskie było politycznie podzielone. W Galicji Piłsudski tworzył oddziały zbrojne, zorientowane na Austrię. Odmiennie było w zaborze rosyjskim, gdzie działalność Narodowej Demokracji i tendencje wszechsłowiańskie, widzące wyzwolonych Słowian pod berłem carów, dominowały. Jednakże po obaleniu caratu środowiska endeckie, widząc niechęć nowej władzy w Rosji do sprawy polskiej, zmieniły orientację, stawiając na koalicję antyniemiecką i antyaustriacką.
Wyrazem pierwotnej orientacji prorosyjskiej było formowanie ochotniczych oddziałów polskich przy armii rosyjskiej. I tak powstał Legion Puławski z komendą polską. Legion ten poniósł ciężkie straty. Momentem zwrotnym w idei formowania odrębnych oddziałów polskich w Rosji po obaleniu caratu (luty 1917) był Zjazd Wojskowych Polaków w Piotrogrodzie w czerwcu 1917 r., który ustanowił Naczpol (Naczelny Polski Komitet Wojskowy), będący ciałem organizującym polskie wojsko w Rosji. Resztki Legionu Puławskiego zostały przeformowane w Dywizję Strzelców Polskich, w szeregach której był pułk ułanów, wsławiony szarżą na pozycje niemieckie i austriackie pod Krechowcami k. Stanisławowa 24 lipca 1917 r. Dodajmy, że od jesieni 1917 r. zezwolono na noszenie orzełków polskich na mundurach rosyjskich.
W sierpniu 1917 r. Dywizja Strzelców Polskich stała się kadrą I Korpusu Polskiego. Ówczesny naczelny dowódca armii rosyjskiej, słynny później z walk z bolszewikami gen. Ławr Korniłow, mianował dowódcą tego korpusu gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego. Miejscem formowania się korpusu był Bobrujsk na Białorusi, nad Berezyną. Bobrujsk był starą twierdzą rosyjską, która jako przestarzała została zamieniona na składy wojskowe. Był tam m.in. wielki zasób grzebieniastych hełmów francuskich, w które zaopatrzyli się Dowborczycy, malując na nich odmienne otoki dla poszczególnych rodzajów broni i służb. Hełmy te stały się ich symbolem. Znakiem Dowborczyków, noszonym na mundurze, był krzyż łaciński z orłem polskim u dołu. Tereny otaczające Bobrujsk, od Dniepru aż po Słuck, Dowborczycy nazwali Rzecząpospolitą Bobrujską. Miał to być jakby kawałek wolnej Polski. Obchodzono tu m.in. uroczyście święto 3 Maja w 1918 r.
Dowborczycy byli najsilniejszym korpusem polskim w Rosji. Bolszewicy częściowo zajęli twierdzę w Bobrujsku i próbowali rozbroić Dowborczyków. Wyniknęły walki z bolszewikami. Rzeczpospolita Bobrujska znalazła się w pasie frontu między Niemcami a bolszewikami. W kraju pod okupacją niemiecką Rada Regencyjna uznała Dowborczyków za odrodzone wojsko polskie. Złożyli oni przysięgę na wierność Radzie Regencyjnej. Niestety, Niemcy kazali rozformować korpus i zmusili Radę Regencyjną do zwolnienia żołnierzy z przysięgi. Prawie wszyscy z nich przyjechali do Polski (ponad 23,5 tys.) w okresie od końca maja do początków lipca 1918 r. Niebawem mogli wstąpić do wojska polskiego.
Pamiątką po Dowborczykach w Bobrujsku był kopiec - wspólna mogiła poległych w walkach z bolszewikami. W 1932 r. wzniesiono miniaturę tego kopca na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Na jego szczycie umieszczono żelazny krzyż i cierniową koronę.
W Warszawie w 1930 r. na Wybrzeżu Kościuszkowskim nad Wisłą odsłonięto pomnik Dowborczyka, autorstwa rzeźbiarza Michała Kamieńskiego. Pomnik ten przetrwał okupację, zniszczony został dopiero w 1948 r. przez komunistów. W 2001 r. pomnik został odtworzony, ale nie znalazło się dla niego miejsce w Warszawie, stoi na dziedzińcu Muzeum Wojska Polskiego i czeka na swój czas.

Oryginał fotografii reprodukowany jest w albumie: Wiktor Brodzikowski, „Warszawa 1945-1950 w fotografiach”, Wydawnictwo „Brodzikowski”, Warszawa 2005.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2008-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przyszłość dzieci w naszych rękach

2025-10-01 19:42

Marzena Cyfert

Pod takim hasłem w niedzielę 5 października przejdzie przez Wrocław Marsz dla Życia i Rodziny.

Jego uczestnicy dadzą świadectwo swojego przywiązania do wartości życia, rodziny i wspólnoty. Marsz został objęty patronatem honorowym abp. Józefa Kupnego, metropolity wrocławskiego.
CZYTAJ DALEJ

USA: za przykładem Eriki Kirk aktor Tim Allen wybaczył zabójcy swego ojca

2025-10-01 19:17

[ TEMATY ]

świadectwo

świadectwa

adobe Stock

Amerykański aktor i komik Tim Allen, znany z ról w ponad 30 filmach i w kilku serialach telewizyjnych, wyznał, że wybaczył zabójcy swego ojca sprzed ponad 60 laty. Na stronie X napisał, że do podjęcia tej decyzji skłonił go "przejmujący gest" Eriki Kirk, która niedawno oświadczyła przed milionami widzów w Stanach Zjednoczonych i w innych krajach, iż wybacza mordercy jej męża Charliego. Aktor zapewił, że jej przykład sprawił, iż znalazł w sobie siłę, aby przebaczyć człowiekowi, który pozbawił życia jego ojca, gdy on sam miał 11 lat.

Podziel się cytatem Przywołał w tym kontekście niedawne "poruszające" słowa wdowy po zamordowanym 10 września działaczu chrześcijańskim Charlie Kirku, która przez łzy powiedziała m.in.: "Ten człowiek... ten młody człowiek... wybaczam mu". Aktor oświadczył, że właśnie te słowa głęboko go poruszyły i to pod ich wpływem postanowił po ponad 60 latach przebaczyć temu, kto zabił jego ojca.
CZYTAJ DALEJ

Bp Krzysztof Wętkowski modlił się przy grobie św. Jana Pawła II

2025-10-02 17:43

[ TEMATY ]

Watykan

bp Krzysztof Wętkowski

grób JPII

Karol Porwich/Niedziela

Bp Krzysztof Wętkowski

Bp Krzysztof Wętkowski

Do bycia ludźmi zawierzenia i zaufania zachęcał podczas Mszy św. odprawionej w czwartkowy poranek przy grobie św. Jana Pawła II biskup włocławski Krzysztof Wętkowski. W kaplicy Świętego Sebastiana w bazylice św. Piotra w Rzymie 2 października zgromadziło się około trzystu wiernych z diecezji włocławskiej.

Wizyta przy grobie św. Jana Pawła II była dla nich ważnym momentem pielgrzymki do Rzymu. Mszy Świętej przewodniczył biskup włocławski Krzysztof Wętkowski. Eucharystię koncelebrowali bp Stanisław Gębicki, biskup pomocniczy senior diecezji włocławskiej, bp Krzysztof Nykiel, regens Penitencjarii Apostolskiej oraz trzydziestu kapłanów diecezjalnych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję