Szparagi to dwupienna, wieloletnia roślina, należąca do gromady okrytozalążkowych. Szparagi uprawiane są w krajach o umiarkowanym klimacie. Największe obszary uprawy znajdują się w Azji – głównie w Chinach, w Europie – głównie w Niemczech i Hiszpanii oraz w Ameryce Południowej – w Peru. W Polsce produkcja szparagów koncentruje się głównie na terenach województwa lubuskiego oraz w Wielkopolsce. Zbiór szparagów rozpoczyna się w okolicach maja i trwa do końca czerwca.
Jest to warzywo o niskiej wartości energetycznej – 18 kcal/100 g, dzięki czemu szparagi są świetnym produktem dla osób dbających o prawidłową masę ciała. Mimo że w 100 g znajduje się niecałe 2 g białka, warzywo to odznacza się dużą zawartością aminokwasów egzogennych – czyli takich, które organizm musi dostarczyć z pożywieniem. W 100 g warzywa znajduje się 0,12 g tłuszczu oraz 3,9 g węglowodanów, z czego ponad połowę stanowi błonnik pokarmowy. Szparagi są źródłem witaminy A, występującej w formie ekwiwalentu retinolu, witamin: E, B1, B2, B3, B6, kwasu foliowego oraz witaminy C. Warzywo to jest również źródłem potasu, żelaza oraz fosforu. Szparagi zachowują odpowiedni stosunek zawartości sodu do potasu, dzięki czemu mają wpływ na prawidłową gospodarkę wodną w organizmie.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Zawartym w szparagach flawonoidom przypisuje się działanie przeciwnowotworowe oraz antybiotyczne. W szczególności dolne oraz środkowe części pędów bogate są w kwas kumarowy oraz ferulowy. Ten drugi ma silne właściwości antyoksydacyjne. Może być stosowany w prewencji schorzeń takich jak: alzheimer, cukrzyca, nowotwory, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze oraz schorzeń o podłożu zapalnym. Zawarte w szparagach sterole wykazują zdolności obniżające stężenie cholesterolu we krwi.
Szparagom przypisuje się również działanie moczopędne oraz przeczyszczające. Konsumpcja szparagów może wspomóc leczenie reumatyzmu, zaburzeń trawiennych oraz opóźnić procesy starzenia. W lecznictwie wykorzystywany jest również surowy sok ze szparagów. Stosuje się go w problemach z nerkami, pęcherzem moczowym czy w owrzodzeniach żołądka i jelit. Okłady z soku mogą być ponadto pomocne w leczeniu chorób skóry, takich jak np. egzema, łuszczyca czy trądzik.
Sposób przygotowywania szparagów zależy od ich rodzaju. Zielonych szparagów, w przeciwieństwie do białych, nie trzeba obierać. Szparagi wymagają krótkiej obróbki termicznej. W celu zachowania wszystkich wartości odżywczych należy je zblanszować lub ugotować na parze. Dobrze komponują się z gorącymi i zimnymi sosami, np. musztardowym czy winegret. Ich właściwości sprawiają, że szparagi można wykorzystać jako składnik różnych dań, np.: zupy kremu, sałatki, zapiekanki czy omletu.