Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Wspaniali świadkowie historii

To oni, akowcy, którzy wyszli z podziemia, przekazują młodzieży i społeczeństwu prawdziwą historię przez prawie 50 lat zakazaną lub zakłamaną – przypomniał Jan Musiał.

Niedziela sosnowiecka 1/2025, str. I

[ TEMATY ]

Armia Krajowa

Archiwum IPN Katowice

Wśród laureatów nagrody znalazł się Okręg Śląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

Wśród laureatów nagrody znalazł się Okręg Śląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już po raz trzeci katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej przyznał nagrody „Świadek Historii”. Wśród 6 laureatów znalazł się Okręg Śląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, którego prezesem jest Jan Musiał, pochodzący i mieszkający w Sosnowcu znany działacz społeczny. Śląski Okręg Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej wyróżniono jako „depozytariusza pamięci o bohaterach II wojny światowej”. Nagrody zostały wręczone 10 grudnia podczas gali w Panteonie Górnośląskim w Katowicach.

Historia częścią tożsamości

W specjalnym adresie do laureatów Karol Nawrocki, prezes IPN, napisał: „Historia jest nieodłączną częścią naszej tożsamości, jesteśmy narodem, który stale przeżywa swoją przeszłość. Spotykamy się dzisiaj, aby uhonorować tych, którzy o minionych czasach mówią najgłośniej, są głosem polskich bohaterów i ofiar (…). Dzisiejsi laureaci każdego dnia przyczyniają się do budowania naszej przyszłości i świadomości”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z kolei Andrzej Sznajder, dyrektor IPN w Katowicach, podkreślił, że nagroda „Świadek historii” przyznawana jest za pielęgnowanie polskiej pamięci historycznej, zachowanie, propagowanie oraz pogłębianie wiedzy o historii najnowszej Polski, a także odkrywanie zapomnianych faktów czy osób zasłużonych w historii naszego kraju.

Reklama

– Historia zatoczyła koło. 30 września 1989 r. w sali katechetycznej przy katedrze Chrystusa Króla w Katowicach z inicjatywy kpt. Jana Kozyry, sierż. Zbigniewa Nawareckiego i kpr. pchor. Mieczysława Świerczewskiego odbyło się zebranie żołnierzy Armii Krajowej. Frekwencja przekroczyła najśmielsze oczekiwania organizatorów, a lokal nie był w stanie pomieścić wszystkich weteranów przybyłych na to spotkanie. W asyście przedstawicieli Prezydium Zarządu Głównego Stowarzyszenia Żołnierzy AK powołano do życia Stowarzyszenie Żołnierzy AK w Katowicach. 35 lat później, 10 grudnia br., przy katedrze w Panteonie Górnośląskim w Katowicach nasza organizacja została wyróżniona prestiżową nagrodą. Bardzo nas to cieszy – powiedział Jan Musiał, prezes zarządu Śląskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Wyszli z podziemia

W 1989 r. nastąpił długo oczekiwany zmierzch totalitarnego systemu, który dławił Polskę od końca II wojny światowej. Wraz z erozją komunizmu na właściwe miejsce zaczęła wracać prawda historyczna, a razem z nią bohaterowie, którym przez dziesięciolecia odmawiano prawa do pamięci. Na pierwszy plan wśród nich wybijali się weterani Armii Krajowej – największej podziemnej siły zbrojnej w Europie. 11 listopada 1989 r., w Święto Niepodległości, żołnierze AK po raz pierwszy mogli publicznie zaprezentować się mieszkańcom Katowic podczas uroczystych obchodów w krypcie katedry Chrystusa Króla. Kronikarz, a zarazem uczestnik uroczystości, odnotował: „Wchodzimy do katedry. Już wypełniona po brzegi. Idziemy – byli żołnierze, już nie młodzi, często przy wsparciu osób towarzyszących, bo o własnych siłach iść już nie sposób. Czy tylko podeszły wiek to sprawił? Ilu zawdzięcza to tamtym wojennym latom, a ilu powojennym, kiedy byli poddawani prześladowaniom, aresztom, torturom? Mieli jednak szczęście przeżyć, by dziś, pod koniec życia, wyjść z długoletniego podziemia i święcić po raz pierwszy od lat wielu odzyskanie niepodległości. Ilu nie doczekało? Zmarli lub zamordowani ginęli bezimiennie, bez sławy i nazwiska. Dziś przywracamy im pamięć” – tyle kronika.

Droga do zjednoczenia

Reklama

I Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy Okręgu Śląskiego Stowarzyszenia Żołnierzy AK odbył się 24 lutego 1990 r. w sali Uniwersytetu Śląskiego. Wzięło w nim udział 264 członków spośród ponad 850 zrzeszonych w 14 kołach terenowych. W tym samym czasie trwały starania o zjednoczenie środowiska weteranów AK, którzy często z własnej inicjatywy zrzeszali się w kołach terenowych w całym kraju. W dniach 14 i 15 marca 1990 r. w Warszawie odbył się zjazd, w wyniku którego doszło do zjednoczenia Stowarzyszenia Żołnierzy AK w Warszawie ze Związkiem Żołnierzy AK w Krakowie. W efekcie powstał Światowy Związek Żołnierzy AK, którego prezesem został ppłk. dypl. Wojciech Borzobohaty. Po tym zjeździe koła terenowe Związku Żołnierzy AK w Kazimierzu Górniczym i Kędzierzynie-Koźlu weszły w skład Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy AK.

Przywracanie pamięci

Na przestrzeni kolejnych lat funkcję prezesa Okręgu Śląskiego ŚZŻAK pełnili: Mieczysław Świerczewski (1989), Juliusz Pallado (1989-1992), prof. Zbigniew Gregorowicz (1992-1995), płk Marian Piotrowicz (1995-2010), Zbigniew Zachara (2011-2014), Waldemar Tomżyński (2014-2017), Janusz Kwapisz (2017-2023) i Jan Musiał (od 2023 r.).

Przywracanie pamięci

Jak działa organizacja? To przede wszystkim praca kół terenowych. – Jest ona wielowątkowa i nadzwyczaj owocna. Dzięki kołom powstały liczne pomniki sławiące historię oręża polskiego, bohaterów – tych, co zginęli w walce, w niemieckich obozach czy sowieckich łagrach, zamęczonych w Oświęcimiu i przez oprawców SB. To oni, akowcy, którzy wyszli z podziemia, przekazują społeczeństwu prawdziwą historię przez prawie 50 lat zakazaną lub zakłamaną. Spieszą się, by jak najlepiej i najpełniej przekazać potomnym pamięć o swoich towarzyszach broni. Koła rozwinęły działania na rzecz utrwalenia etosu Armii Krajowej. Składają się na to: artykuły w prasie, opracowane wydawnictwa, monografie, wystawy, konkursy wiedzy o AK, rajdy szlakiem walk partyzanckich, prelekcje ogólne i w szkołach, spotkania z młodzieżą w świetlicach środowiskowych. Rozwinęliśmy współpracę ze szkołami. Roztoczyliśmy opiekę nad grobami żołnierskimi i wyszukaliśmy groby zapomniane, bezimienne, dokonaliśmy także dokumentacji miejsc pamięci i bohaterów. Organizujemy wiele uroczystości, wspomagamy koła, bierzemy udział w wielu uroczystościach innych okręgów i organizacji kombatanckich. Wszystkie te działania wyrażają troskę związku o dobro kraju – wyjaśnia Jan Musiał.

Obecnie Okręg Śląski ŚZŻAK liczy 8 kół terenowych – Bielsko-Biała, Katowice, Klucze, Olkusz, Pilica, Racibórz, Sosnowiec, Zabrze, które współpracują ze szkołami, a także z lokalnymi samorządami i Stowarzyszeniami jak m.in.: Rodzina Policyjna 1939, Sybiracy, Rodzina Katyńska.

2024-12-28 17:08

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Warszawa: uroczystości pogrzebowe ppor. Wandy Zalewskiej-Zdun ps. „Rawicz”

Msza św. w katedrze polowej Wojska Polskiego rozpoczęła uroczystości pogrzebowe ppor. Wandy Zalewskiej-Zdun ps. „Rawicz”, sanitariuszki Zgrupowania „Żywiciel” Armii Krajowej i członka NSZZ „Solidarność”. Eucharystii przewodniczył biskup polowy Józef Guzdek.

Rozpoczynając Mszę św. bp Guzdek powiedział, że wierni podczas pogrzebu rozważają to, co się stało w życiu i poprzez życie zmarłego. – Staramy się zaleźć jedno słowo, które najpełniej opisuje dokonania człowieka. Żegnamy dziś ppor. Wandę Zalewską-Zdun ps. „Rawicz”. Tym jednym słowem, które najbardziej wyraża i streszcza jej życie jest „służba”. Sanitariuszka, żołnierz AK, zaangażowana w „Solidarność”, służba najbliższej rodzinie. Stajemy dzisiaj przy ołtarzu, aby jej służyć, za nią się modlić, by przeprowadzić ją na wieczną wartę – mówił ordynariusz wojskowy.
CZYTAJ DALEJ

Świadectwo 10-letniego, poparzonego chłopca: "Bez względu na to, co się stanie, nie poddawajcie się!"

2025-02-06 21:15

[ TEMATY ]

świadectwo

Ukraina

Vatican Media

10-letni Roman Oleksiv

10-letni Roman Oleksiv

Rosyjski pocisk zabił mu mamę. W tym samym ataku rakietowym 8-letni wówczas Roman Oleksiw doznał oparzeń czwartego stopnia blisko połowy ciała. Dziś dzieciom na całym świecie chce powiedzieć: „Bez względu na to, co się wydarzy, nie poddawajcie się”. Młody Ukrainiec mówi Radiu Watykańskiemu, że wszystkiego uczy się od swego taty, który jest dla niego najlepszym przykładem. Tata Jarosław wyznaje: „Marzę, aby ta dobroć, ta energia, którą ma teraz, trwała przez całe jego życie”.

Chłopiec został poważnie ranny, gdy rosyjskie rakiety uderzyły w centrum Winnicy w lipcu 2022 roku. Zginęło wówczas 28 osób, a ponad dwieście zostało rannych. W wyniku odniesionych obrażeń zmarła mama Romana, a on sam doznał rozległych i głębokich oparzeń. Rozpoczęła się walka o życie i zdrowie chłopca, która oznaczała wiele operacji i zabiegów prowadzonych zarówno na Ukrainie, jak i w specjalistycznych szpitalach w Niemczech. Rok po tej tragedii chłopiec spotkał się z Franciszkiem. Potem były kolejne spotkania. Do historii przeszło zdjęcie, jak ubrany w niebieską maskę i ochronne rękawiczki wtula się w papieża. Przy okazji Międzynarodowego Szczytu nt. Praw Dzieci, który ostatnio odbył się w Watykanie po raz czwarty, spotkał się z Ojcem Świętym. Tym razem nie miał już na sobie maski nadającej mu wygląd superbohatera, która niwelowała ból i pomagała w leczeniu blizn. Z jego twarzy emanował spokój, a świadectwo, którym po spotkaniu z papieżem podzielił się w studiu Radia Watykańskiego, poruszyło najtwardsze nawet serca.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania bp. Andrzeja Przybylskiego: V niedziela zwykła

2025-02-07 12:00

[ TEMATY ]

bp Andrzej Przybylski

Adobe.Stock

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

W roku śmierci króla Ozjasza ujrzałem Pana zasiadającego na wysokim i wyniosłym tronie, a tren Jego szaty wypełniał świątynię. Serafiny stały ponad Nim; każdy z nich miał po sześć skrzydeł. I wołał jeden do drugiego: «Święty, Święty, Święty jest Pan Zastępów. Cała ziemia pełna jest Jego chwały». Od głosu tego, który wołał, zadrgały futryny drzwi, a świątynia napełniła się dymem. I powiedziałem: «Biada mi! Jestem zgubiony! Wszak jestem mężem o nieczystych wargach i mieszkam pośród ludu o nieczystych wargach, a oczy moje oglądały Króla, Pana Zastępów!» Wówczas przyleciał do mnie jeden z serafinów, trzymając w ręce węgiel, który szczypcami wziął z ołtarza. Dotknął nim ust moich i rzekł: «Oto dotknęło to twoich warg, twoja wina jest zmazana, zgładzony twój grzech». I usłyszałem głos Pana mówiącego: «Kogo mam posłać? Kto by Nam poszedł?» Odpowiedziałem: «Oto ja, poślij mnie!»
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję