Reklama

Ks. Jan Markiewicz - proboszczem w Pełkiniach (1945-1970 r.)

Niedziela przemyska 36/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Początkowo parafie jarosławskie wyznania rzymskokatolickiego terytorialnie były bardzo małe, a poza Jarosławiem pierwszy kościół rzymskokatolicki powstał w połowie XV w. w Laszkach. Parafia ta obsługiwała 15 wiosek (była również parafia w Radymnie).
Parafia jarosławska w 1523 r. obejmowała już 42 miejscowości. Można by zapytać, dlaczego nie budowano kościołów na wsiach? Odpowiedź jest jedna. Dlatego, że za mało było wiernych obrządku rzymskokatolickiego, więc nie było ich stać na utrzymanie kościołów i księdza.
W tym czasie w okolicach Jarosławia było znacznie więcej grekokatolików, dlatego też mamy z tego okresu wiele cerkwi. Dla kilku rodzin rzymskokatolickich w wiosce nie opłacało się budować kościoła, dlatego też możnowładcy budowali cerkwie. Faktem jest, że w tym czasie wielu wyznawców rzymskokatolicyzmu przeszło na grekokatolicyzm. Niestety, nie było w tym czasie najlepiej z upowszechnianiem kościołów, bo trzeba było czekać aż 300 lat na powiększenie się liczby wiernych. Wpierw zaczęto budować kaplice. W Wólce Pełkińskiej wybudowano w 1851 r., a poświęcono 10 maja 1852 r. Poświęcenia dokonał ks. Żelazny - proboszcz jarosławski. Od tej pory większość katolików uczęszczało na nabożeństwa do Wólki Pełkińskiej.
Przed wybudowaniem kaplicy ludność z Wólki, przyległej do miejscowości Pełkinie, chodziła na Mszę św. do cerkwi w Pełkiniach. W kaplicy odprawiano Mszę św. dwa razy w miesiącu. Chcę tu dodać, że o budowie kościoła w sąsiedniej Wólce myślano wówczas, gdy na stałe do Wólki przyszedł ks. Józef Lewicki, a później ks. Stanisław Szarek.
Kościół drewniany o konstrukcji słupowej wybudowano w 1924 r., zaś podobny w Ujeznej w 1922 r. Parafia Pełkinie w tym czasie należała do Jarosławia, chociaż część ludności pełkińskiej (Pełkinie Wygarki) uczęszczała na Mszę św. do dużej kaplicy, nieco odległej od budynku pałacowego ks. Czartoryskich. Od roku 1920 mieszkańcy Wygarek i nie tylko uczęszczali do kaplicy mieszczącej się w budynku pałacowym, połączonej z salą szkolną. Wówczas to książę Witold Czartoryski sprowadził do Pełkiń siostry zakonne, służebniczki i felicjanki, które prowadziły prywatną szkołę, do której uczęszczała młodzież z Wygarek. Kaplicę w Wygarkach początkowo obsługiwali franciszkanie i dominikanie z Jarosławia. Stałym kapelanem od 30 lat był ks. Adolf Tyszko. Ks. Tyszko (prawdopodobnie) pochodził ze wsi Wiązownica. Przed wstąpieniem do Seminarium był nauczycielem. Jako 40-letni mężczyzna zapragnął zostać duchownym, więc zwrócił się do księcia Czartoryskiego, aby pomógł mu w dostaniu się na studia teologiczne w Przemyślu. Po wyświęceniu Tyszki, książę zaproponował młodemu księdzu pracę w pałacowej kaplicy, na co ks. Tyszko wyraził zgodę.
Ks. Tyszko był szczupłej budowy ciała, z częściowym niedowładem, ale bardzo gorliwym w swej wierze kapelanem. Po śmierci został pochowany na cmentarzu w Pełkiniach. W 1980 r. szczątki jego przeniesiono do grobowca pod kaplicę cmentarną.
Po śmierci ks. Tyszki następcą jego był ks. Władysław Błachota, a w czasie okupacji niemieckiej pasterzował do 1945 r. ks. dr Kazimierz Kowalski z Gniezna - późniejszy biskup chełmiński, wcześniej pod zmienionym nazwiskiem - jako Józef Pawelski ukrywał się przed Niemcami. Zaś od roku 1976 proboszczem niniejszej kaplicy, byłej własności księcia Witolda Czartoryskiego a później syna Włodzimierza, jest ks. Stanisław Stęchły (rodem z Ujeznej).
Co by dotyczyło obrządku greckokatolickiego w Pełkiniach należy wspomnieć o tym, że pierwsza drewniana cerkiew pochodzi z okresu przedrozbiorowego - była to cerkiew pod wezwaniem św. Mikołaja, a w 1870 r. kosztem księcia Adama Czartoryskiego została wybudowana również drewniana, która przetrwała do czasu wybudowania owej murowanej cerkwi. Do drewnianej cerkwi należeli wierni wyznania greckokatolickiego z miejscowości Wólka Pełkińska i Wierzbna.
Cerkiew murowana została oddana do użytku w 1909 r., a jej proboszczem przez wiele lat był ks. Wasyl Cichowlas, który w 1944 r. wraz z rodziną wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. (Chciałbym wspomnieć również o tym, że w komitecie budowy świątyni członkami byli: Mikołaj Jarosz, Mikołaj Kudła, Fedory Lupa, Piśko oraz Sawuła - wszyscy oni byli wyznania greckokatolickiego).
Po akcji przesiedleńczej narodowości wyznania greckokatolickiego z Pełkiń na Ukrainę, pozostałą cerkiew przemianowano na kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. W ten to sposób powstała w Pełkiniach ekspozytura ustanowiona przez biskupa w dniu 24 sierpnia 1945 r., a ordynatorem jej został ks. Jan Markiewicz. Ks. Markiewicz urzędował od 1945 r. do 1970 r. - był on wielkiego formatu organizatorem nowo powstałej parafii, z jego inicjatywy odbyły się w 1966 r. pierwsze Misje Święte. Nie oszczędzał on sił, a w to, co robił wkładał wiele serca i wyrzeczeń. Był człowiekiem bardzo skromnym, cierpliwym i wyrozumiałym. Początki jego probostwa były bardzo ciężkie, zaczynał od zera. Część przedmiotów liturgicznych pierwszej niezbędnej potrzeby zakupili parafianie, resztę otrzymał bezpłatnie od księży z innych parafii, w formie darowizny. Nie wdawał się w niepotrzebne swary, pomówienia. Nie interesowały go żadne plotki ludu wiejskiego. Był wielkim przyjacielem młodzieży, lubił dziatwę szkolną. Prawie wszyscy studenci (między innymi i ja), którzy w tym czasie uczęszczali do gimnazjum - idąc na Mszę św. do kościoła - szli do zakrystii, w której i tak było dość tłoczno. Ks. Markiewicz ubierając się w szaty liturgiczne jakże życzliwie uśmiechał się do nas stojących w kącie zakrystii.
Jako parafianin nigdy nie słyszałem niczego, co by mogło kogoś obrazić, nie krzyczał na wiernych podczas kazania, jak to nieraz czynią inni, co moim zdaniem nie jest najlepszym sposobem na wychowanie chrześcijańskie, a zwłaszcza ludzi starszych.
Pracę gospodarczą przy obejściu kościelnym rozpoczął od łatania dachu na kościele i plebanii. Następnie nieco zmodernizował wewnątrz plebanię i pomalował kościół. Wpierw kupiono małą fisharmonię, a następnie organy. Zmieniono część witraży, wybudowano nową stajnię (ksiądz w tym czasie prowadził gospodarstwo rolne, więc chodował krowy i barany).
Za czasów ks. Markiewicza zostały zakupione 3 dzwony. Kapłan bardzo cenił sobie spotkania opłatkowe, które każdego roku urządzał na plebanii. Był bardzo gościnny, dlatego każdy z zaproszonych gości był zadowolony z tego typu przyjęć.
Współżycie byłego proboszcza z parafianami było tak serdeczne, że w czasie pogrzebu ks. Józefa Misia w Pełkiniach, w którym brał udział emerytowany ks. Markiewicz był wprost rozrywany w uściskach dłoni, każdy kto tylko był obecny, chciał choćby słowo zamienić z byłym proboszczem. Po uroczystościach pogrzebowych w rozmowie z mieszkańcami Pełkiń, zapytany czy weźmie udział w przyjęciu wydanym przez ks. Tadeusza Tarnawskiego odpowiedział: Przyjechałem tylko na pogrzeb i do was przyjaciele. Wsiadając do czekającej taksówki powiedział: z Bogiem, i odjechał.
Ks. Jan Markiewicz przez 25 lat pobytu w naszej parafii dzielił los naszej pełkińskiej społeczności, a jeśli nawet były jakieś problemy, to nikt inny o tym nie wiedział.
Ks. Markiewicz przez tak wielką mądrość był bardzo lubiany i szanowany, czego dowodem może być tak wielka obecność pełkinieczanów na jego pogrzebie, który odbył się w jego rodzinnym mieście Pruchniku w 1981 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

PKP Intercity: darmowe podróże pociągami dla dzieci i młodzieży 1 czerwca

2024-05-09 16:25

[ TEMATY ]

Dzień Dziecka

PKP Intercity

Karol Porwich/Niedziela

W sobotę 1 czerwca br. dzieci i młodzież do 16. roku życia będą mogły podróżować pociągami PKP Intercity po całej Polsce za darmo - poinformowało w czwartek PKP Intercity. Przewoźnik zaznaczył, że darmowy bilet trzeba będzie pobrać w kasie lub w pociągu u konduktora.

Podróże pociągami PKP Intercity 1 czerwca br. będą bezpłatne dla osób do 16. roku życia - przekazał w czwartek przewoźnik. Zaznaczył, że oferta obowiązuje z okazji obchodzonego w sobotę Dnia Dziecka.

CZYTAJ DALEJ

Twórca pierwszej reguły

Niedziela Ogólnopolska 19/2023, str. 20

[ TEMATY ]

Św. Pachomiusz Starszy

commons.wikimedia.org

Św. Pachomiusz Starszy

Św. Pachomiusz Starszy

Ojciec Pustyni, ojciec monastycyzmu.

Urodził się w Esneh, w Górnym Egipcie. Jego rodzice byli poganami. Kiedy miał 20 lat, został wzięty do wojska i musiał służyć w legionach rzymskich w pobliżu Teb. Z biegiem czasu zapoznał się jednak z nauką Chrystusa. Modlił się też do Boga chrześcijan, by go uwolnił od okrutnej służby. Po zwolnieniu ze służby wojskowej przyjął chrzest. Udał się na pustynię, gdzie podjął życie w surowej ascezie u św. Polemona. Potem w miejscowości Tabenna prowadził samotne życie, jednak zaczęli przyłączać się do niego uczniowie. Tak oto powstał duży klasztor. W następnych latach Pachomiusz założył jeszcze osiem podobnych monasterów. Po pewnym czasie zarząd nad klasztorem powierzył swojemu uczniowi św. Teodorowi, a sam przeniósł się do Phboou, skąd zarządzał wszystkimi klasztorami-eremami. Pachomiusz napisał pierwszą regułę zakonną, którą wprowadził zasady życia w klasztorach. Zobowiązywał mnichów do prowadzenia życia wspólnotowego i wykonywania prac ręcznych związanych z utrzymaniem zakonu. Każdy mnich mieszkał w oddzielnym szałasie, a zbierano się wspólnie jedynie na posiłek i pacierze. Reguła ta wywarła istotny wpływ na reguły zakonne w Europie, m.in. na regułę św. Benedykta. Regułę Pachomiusza św. Hieronim w 402 r. przełożył na język łaciński (Pachomiana latina). Koptyjski oryginał zachował się jedynie we fragmentach.

CZYTAJ DALEJ

Dziś rozpoczyna się proces beatyfikacyjny Heleny Kmieć

2024-05-10 08:01

[ TEMATY ]

Helena Kmieć

Fundacja im. Heleny Kmieć

Helena Kmieć

Helena Kmieć

Rozpoczyna się proces beatyfikacyjny świeckiej misjonarki i wolontariuszki Heleny Kmieć. W piątek 10 maja o godz. 10.00 w Kaplicy pałacu Arcybiskupów Krakowskich odbędzie się pierwsza sesja trybunału. Helena została zamordowana 24 stycznia 2017 r. podczas misji w Cochabambie w środkowej Boliwii. Zginęła od ciosów nożem podczas napadu na ochronkę dla dzieci. W chwili śmierci miała zaledwie 25 lat. - Ona pokazuje, że w XXI w. świętość ludzi młodych jest możliwa i jest realna - mówi KAI przewodniczący Rady KEP ds. Duszpasterstwa Młodzieży bp Grzegorz Suchodolski.

Kim była Helena Kmieć?

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję