Drodzy Bracia i Siostry!

Zwracam się do Was ze słowem listu pasterskiego, którego głównym motywem są myśli związane z obchodami stulecia urodzin Prymasa Tysiąclecia - sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Właśnie w maju - miesiącu Królowej nieba i ziemi - ten wielki Jej Czciciel został zabrany do wiecznych przybytków po godnym wypełnieniu swojej posługi względem Kościoła i naszego Narodu. Przywołanie jego postaci jest nie tylko zadośćuczynieniem wobec pragnień serca, ale wydaje się także wymogiem chwili, w tym czasie, kiedy tyle sił potrzeba wszystkim mieszkańcom naszego kraju. W takim momencie zmarły Ksiądz Prymas nie omieszkałby udzielić duchowego wsparcia i słów nadziei.

1. W granicach przestrzeni i czasu

Przyszły kardynał Kościoła i prymas Polski urodził się 3 sierpnia 1901 r. w Zuzeli na Podlasiu, w rodzinie organisty. W roku 1924, po odbyciu studiów w seminarium duchownym we Włocławku, otrzymał święcenia kapłańskie. Dalsze studia kontynuował na Wydziale Prawa Kanonicznego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w roku 1929 uzyskał stopień doktora. Lata przedwojenne wypełniła mu praca w seminarium i na rzecz swojej diecezji, w czasie drugiej wojny światowej uczestniczył w akcji konspiracyjnej. W roku 1946 został mianowany biskupem lubelskim, a w 1948, po śmierci kard. Augusta Hlonda, papież Pius XII mianował go arcybiskupem gnieźnieńsko-warszawskim; w 5 lat potem ten sam Papież mianował go kardynałem Kościoła.

Z powodu swojej niezłomnej postawy w odniesieniu do najbardziej żywotnych spraw Kościoła w Polsce Ksiądz Kardynał zostaje aresztowany we wrześniu 1953 r. i przez trzy lata przebywa w różnych miejscach odosobnienia. Według przemyślanego wtedy przez niego duszpasterskiego programu maryjnego Kościół w Polsce przeżyje przygotowanie i obchody 1000-lecia Chrztu naszego Narodu. Przez całe 33 lata posługi na stolicy prymasowskiej Sługa Boży będzie dawał wyraz swojej głębokiej solidarności z rodakami, w niczym nie odstępując od wymagań, jakie niesie ze sobą Ewangelia i Krzyż Chrystusa. Jego pogrzeb w dniu 31 maja 1981 roku stanie się manifestacją czci i wdzięczności całego Narodu.

2. Wszystko dla Boga, Kościoła i Narodu

To głębokie sprzężenie pomiędzy przeżywaniem spraw Bożych w łączności z życiem Kościoła i Narodu jest podstawowym faktem przy rozważaniu osoby i dzieła Sługi Bożego. Jego rolę duchowego przewodnika w trudnych latach powojennych ocenia się bardzo wysoko, dlatego z tak serdecznym i spontanicznym przyjęciem spotkało się określenie: Prymas Tysiąclecia. Przynosi ono podwójną optykę: z jednej strony określa ważny moment dziejowy, jakim było millennium - obchody Tysiąclecia Chrztu Narodu Polskiego, z drugiej strony zawiera sugestię, że kard. Wyszyński zasłużył sobie na to, by widzieć w nim Prymasa dziesięciu wieków historii Kościoła w Polsce. Swego rodzaju ukoronowaniem jego zasług był wybór kard. Karola Wojtyły na kolejnego Pasterza narodów w Kościele powszechnym. Te zasługi podkreśla sam Ojciec Święty w dobrze nam znanym pokornym stwierdzeniu: "Nie byłoby Polaka na stolicy Piotrowej, gdyby nie Twoja wiara, Księże Prymasie".

Zanim nastąpiło to szczęśliwe dla nas wydarzenie, były lata gorliwej i ofiarnej służby dla Ludu Bożego - "Najmilszych Dzieci Bożych", jak zwykł adresować swoje pasterskie wypowiedzi Ksiądz Prymas Wyszyński. W trudnych okolicznościach powojennych trzeba było dodawać do każdego dnia pracy szczególną czujność, by z odpowiedzialnością wypełnić zadanie powierzone przez Opatrzność, była nim rola wychowawcy sumień i serc rodaków, bez ograniczania się do wiernych wspólnoty Kościoła. Ksiądz Prymas chciał, aby jego głos docierał do wszystkich ludzi dobrej woli, ponieważ mówił często o sprawach całego Narodu. Nigdy nie jest łatwo mówić, że czegoś nie wolno czynić, a czegoś innego nie można zaniedbać, niezależnie od okoliczności. Dlatego po latach oceniamy jeszcze lepiej ten głos nawołujący do właściwego użycia ludzkiej wolności, ponieważ dokładniej postrzegamy zarówno przenikliwość przewidywań, jak i zagrożenia dochodzące do głosu wtedy, kiedy człowiek niedobrze służy swojej wolności i źle ją wykorzystuje. To swoje nieprzejednanie wobec zła, upomnienia i ostrzeżenia, Ksiądz Prymas musiał okupić osobistym cierpieniem nie tylko w latach pięćdziesiątych, ale w ciągu całego okresu kierowania życiem Kościoła w Polsce. Nigdy tej ofiary nie żałował, o czym wspomniał z okazji obchodów 25-lecia kapłaństwa: "Bo w Kościele Bożym tak bywa, że jedni pracują na ambonach i przy ołtarzu, inni na kolanach, inni w konfesjonale, jeszcze inni... w więzieniach - a wszystko czyni jeden i ten sam Duch Boży" (2 listopada 1956). Ta ofiara była potrzebna dla zachowania wolności sumień i dla zachowania jedności w Kościele polskim i łączności z Kościołem powszechnym.

3. Wszystko przez Maryję

Pełne oddanie samemu Bogu - Soli Deo - połączone z gorącym umiłowaniem własnego Narodu szybko pozwoliło Księdzu Prymasowi na odkrycie, jaką drogą należy pójść w kształtowaniu duszy tegoż Narodu. Już po okresie Wielkiej Nowenny i zakończeniu obchodów milenijnych Sługa Boży konstatował słuszność wybranego kierunku: "Bóg działa w Polsce przez Matkę Chrystusową. (...) Mam na to mnóstwo dowodów, że właśnie Matka Chrystusa jest Zwiastunką mocy Ojca, który miłuje swoje dzieci, wierzące Jego Synowi w Polsce" (9 listopada 1973). Tę Maryjną drogę - per Mariam - poznania i zbliżania się do Boga, który godzi się na pośrednictwo w ukazywaniu swojego oblicza, Ksiądz Prymas kontynuował do końca swoich dni.

Bracia i Siostry!

Całokształt okoliczności życia naszego kraju, w tym także naszej diecezji, nakazują dziś wszystkim, którzy posiadają wrażliwe serca i dobrą wolę, poszukiwać rozwiązań służących umocnieniu narodowego bytu oraz szans dla rozwoju wszystkich, zwłaszcza młodych mieszkańców naszego kraju. W tej ogólnonarodowej refleksji i pracy potrzebne są także odwołania do sprawdzonych kierunków i do ludzi, którym można zaufać. Taką osobą i takim głosem jest całość orędzia pasterskiego sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego - Prymasa Tysiąclecia.

Dlatego zapraszam wszystkich Diecezjan na spotkanie do Katedry-Bazyliki w dniu 20 maja br. o godz. 12.00, gdy świętować będziemy urodziny Ojca Świętego. Poświęcimy to spotkanie modlitwie, w czasie której przywołamy postać Wielkiego Prymasa oraz będziemy polecać Bogu to wszystko, czym żył Sługa Boży i co dzisiaj leży nam na sercu, to co chcielibyśmy zmienić w sobie, w naszym środowisku i w naszej Ojczyźnie przy wsparciu Maryi - Matki dobrej przemiany.

Pełen nadziei, że w tym wspólnym dziele będzie nas wspomagać Królowa naszego Narodu, Jej wstawiennictwu zawierzam każdego z Was, Wasze Rodziny i wszystkie Wasze codzienne sprawy.

Z głębi serca błogosławiąc