Kultura jako element rozwoju regionalnego i lokalnego - to temat debaty ogólnopolskiej konferencji w Rydzynie, zorganizowanej w dniach 19-21 czerwca br. przez Centrum Animacji Kultury oraz Centrum im. Adama Smitha.
Poziom życia obywateli zależy od stopnia bezrobocia, aktywności zawodowej, stanu opieki zdrowotnej oraz szerokiego dostępu do placówek nauki. Aby zapewnić rozwój cywilizacyjny, niezbędna jest troska o animację kulturalną i edukację młodego pokolenia. Aktywizacja kulturalna daje człowiekowi szansę wykorzystania własnych możliwości i kreatywności. Brak tożsamości kulturowej może stać się rzeczywistym zagrożeniem w procesie rozwoju społecznego.
Średnia krajowa osób z wyższym wykształceniem to zaledwie 7,5%, a kultura i sztuka wśród zainteresowań młodzieży zajmują miejsce marginalne. Niedostatek działań państwa i samorządów w tym zakresie powoduje, że stan edukacji kulturalnej w Polsce, niestety, należy ocenić jako zdecydowanie zły. Kontakt ze sztuką i indywidualne działania artystyczne podejmowane są sporadycznie i dotyczą tylko niewielkiej grupy. Muzyki poważnej słucha jedynie 3% dzieci, 79% nigdy nie miało kontaktu z filharmonią i operą, a 62 % młodzieży wiejskiej nigdy nie było w teatrze.
Wspieranie rozwoju edukacji kulturalnej w Polsce to zadanie samorządów lokalnych, które nie dysponują wystarczającymi środkami na tę działalność. Dotacje Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz granty edukacyjne MEN są także niewystarczające. Potrzebne są nowe regulacje prawne. Edukacja kulturalna wymaga nie tylko nakładów finansowych, ale także nowoczesnych rozwiązań organizacyjnych. Nie wystarczy inwencja animatorów kultury. Niezbędna jest umiejętność pozyskiwania środków finansowych z niepaństwowych funduszy i programów. Środowisko biznesu zaczyna już dostrzegać możliwość budowania wizerunku firmy przez sponsorowanie wydarzeń kulturalnych. Potrzebne jest szersze współdziałanie w obrębie lokalnych społeczności przy budowaniu tożsamości kulturowej w mieście i gminie. Kultura wywiera decydujący wpływ na rozwój regionalny i lokalny. Aktywizacja kulturalna jest właśnie tym czynnikiem, który decyduje o rozwoju społecznym. Dlatego wspieranie kultury powinno znaleźć właściwe miejsce w regionalnych i lokalnych strategiach rozwoju. Dotyczy to zarówno wspierania działalności domów kultury, bibliotek (38% młodzieży wiejskiej i z małych miast nie posiada biblioteki domowej), ośrodków kształcenia artystycznego, jak wszystkich innych przejawów życia kulturalnego w całym kraju. Edukacja kulturalna spełnia rolę daleko wykraczającą poza sferę kultury: kształtuje osobowość, wzory zachowań, hierarchię wartości, umiejętność dokonywania wyborów, a także buduje więzi społeczne. Jest źródłem inspiracji w innych dziedzinach życia. Pomaga w wyzwalaniu nowych inicjatyw kreujących różnorodne aktywności środowisk lokalnych.