Więziony w Komańczy Prymas Wyszyński napisał już 10 listopada 1955 r. do generała Paulinów, o. Alojzego Wrzalika, na Jasną Górę: „Nie wystarczy wyspowiadać pielgrzymów, należy wyspowiadać Naród, by dokonać w nim nowej «obrony Jasnej Góry». Trzeba mu odważnie powiedzieć, co nie da się pogodzić z Królestwem Maryi w duszy Narodu. Poznanie już nie tylko detalicznych grzechów, ale ujrzenie wielkich ran i nałogów, które wrosły w obyczaj Narodu i zniekształciły jego psychikę, duchowość i charakter - oto pilne zadanie Roku Ślubów Narodowych. Wszak to podjęto przed 300 laty, a dotąd nie wykonano; dziś zadanie jest o wiele pilniejsze, że przyszły zniekształcenia wywołane latami niewoli, wojen, klęsk i nieszczęść narodowych. Z Góry zawsze lepiej widać - tym więcej, że jest Jasna. Zapewne - to wymaga męstwa. A jeżeli gdzie nie ma miejsca na małość, to na Jasnej Górze. Gdyby jej hołdowano, nie byłoby dzisiejszego Jubileuszu. Trzeba więc podjąć odważnie, z męstwem Ojca Augustyna, «nową obronę Jasnej Góry» ducha Narodu, by doznać radości wyzwolenia”.
Ta refleksja Księdza Prymasa jest już właściwie streszczeniem tego, co zapisze później w Jasnogórskich Ślubach Narodu. Kardynał Wyszyński wielokrotnie mówił, że o odnowieniu Ślubów Królewskich myślał już od końca 1954 r., cały rok 1955, gdy świętowano 300. rocznicę cudownej obrony Jasnej Góry, zwłaszcza zaś w pierwszych miesiącach 1956 r.

„Listy z Jasnej Góry”

Jasna Góra przygotowywała się intensywnie do uroczystości odnowienia Ślubów Królewskich w dniu 26 sierpnia 1956 r.
Prowadzona była też wzmożona praca duszpasterska w całej Polsce. Panowało powszechne przekonanie, że trzeba Śluby nie tyle odnowić, co złożyć nowe, dostosowane do aktualnej sytuacji. Podejmowane były próby ich napisania, ale okazały się bezskuteczne. Jasna Góra, poprzez panie z Instytutu Prymasowskiego Marię Okońską oraz Janinę Michalską, które dostały specjalne przepustki do izolowanego w Komańczy Prymasa, prosiła, żeby to on napisał nowe Śluby. Ksiądz Prymas „pragnął napisać Jasnogórskie Śluby Narodu, ale był w rozterce - zaświadczają Panie - czy ma prawo to uczynić. Jest przecież więźniem - z woli Bożej, a więzień musi milczeć”. Dopiero argumentacja pani Marii Okońskiej, wypowiedziana 15 maja 1956 r.: „Ojcze, przecież święty Paweł Apostoł najpiękniejsze listy pisał z więzienia”, okazała się skuteczną argumentacją. Następnego dnia rano, 16 maja 1956 r., Ksiądz Prymas przyniósł do kaplicy gotowy tekst Ślubów. 22 maja 1956 r. tekst Jasnogórskich Ślubów Narodu był już na Jasnej Górze i czekał na odczytanie i uroczyste złożenie ślubowania 26 sierpnia tegoż roku.
Po przekazaniu tekstu Ślubów na Jasną Górę Ksiądz Prymas wielokrotnie jeszcze kontaktował się, oczywiście po kryjomu, z Jasną Górą. Przedarł się do niego, do Komańczy, ówczesny przeor Jasnej Góry - o. Jerzy Tomziński, do dziś żyjący świadek tych wydarzeń. Do ojca generała Alojzego Wrzalika Prymas pisał 4 czerwca 1956 r., że oczy całej Polski skierowane są na Jasną Górę, gdyż ona patronuje Rokowi Odnowienia Ślubów Narodu. „Bóg tak chciał - pisze - by Jasna Góra miała największy płaszcz w Polsce, którym przykrywa nie tylko Ojczyznę, ale całą polską diasporę”. Prymas wyznaczył też trzy etapy realizacji Ślubów: złożenie ich 26 sierpnia, następnie odnowienie 3 maja 1957 r. oraz czytanki majowe, które on sam napisał w Komańczy, a wreszcie 9 lat pracy przygotowującej do Tysiąclecia Chrztu Polski w 1966 r.
Tekst Ślubów znał początkowo tylko ojciec generał Wrzalik i bp Klepacz oraz kilka zaprzysiężonych osób. Został on przepisany na Jasnej Górze oraz przez siostry różnych klasztorów klauzurowych, by 26 sierpnia mógł go otrzymać każdy kapłan. Trzeba było też zawiadomić każdą parafię, a było ich wówczas w Polsce 7 tysięcy oraz ponad tysiąc kościołów rektoralnych. Pamiętajmy, że wówczas nie było komputerów, więc po prostu „tłuczono” na maszynach, przez kalkę. Tysiące „Listów z Jasnej Góry”, z zaproszeniem na 26 sierpnia, zostało rozesłanych do wszystkich parafii. Wysłane one zostały z różnych miast Polski, żeby poczta ich nie przejęła. Dzięki temu 25 sierpnia cała Polska ruszyła ku Jasnej Górze.

Milion uczestników ślubowania

26 sierpnia 1956 r. na Jasnej Górze zgromadziło się ponad milion pielgrzymów. Wczesnym rankiem wszyscy biskupi i kapłani otrzymali tekst Jasnogórskich Ślubów Narodu. Na Szczycie, na pustym fotelu Księdza Prymasa leżał pęk biało-czerwonych kwiatów. Przewodniczący Episkopatu Polski bp Michał Klepacz odczytał tekst Ślubów, zaś milionowa rzesza pielgrzymów odpowiadała na poszczególne przyrzeczenia: „Królowo Polski, przyrzekamy!”.
W Jasnogórskich Ślubach Narodu zawarty był program odnowy moralnej i na niej opartej przemiany życia społecznego. Poruszały one wielkie sprawy religijności, moralności i etyki społecznej Polaków. Dotykały wierności Bogu, Chrystusowi, Krzyżowi, Ewangelii, Kościołowi oraz Ojczyźnie, nawoływały do życia w stanie łaski uświęcającej. W Ślubach poruszone zostały także bolesne i trudne sprawy narodu, jak: obrona życia nienarodzonych, nierozerwalność małżeństwa, wychowanie dzieci i młodzieży, miłość i sprawiedliwość społeczna, pojednanie i zgoda narodowa, walka z przemocą, troska o głodnych i bezdomnych. W Ślubach Ksiądz Prymas wyliczył też wady narodowe, z którymi należy walczyć i leczyć z nich człowieka, takie jak: lenistwo, lekkomyślność, marnotrawstwo, pijaństwo i rozwiązłość.

To był kamień milowy

Jan Paweł II mówił w Castel Gandolfo w uroczystość Matki Bożej Jasnogórskiej, 26 sierpnia 1990 r.: „Wypada nam dzisiaj przypomnieć to jasnogórskie ślubowanie (…). Rok 1956 wpisał się w nowożytne dzieje Polski jako data doniosła. Pierwszy poniekąd milowy kamień tej drogi, jaką Naród musiał przejść od budowy swej suwerenności w państwie, które rządziło się zasadami marksistowskiego totalitaryzmu. (…) Nie wolno nam zapomnieć o tamtych ślubowaniach, które przygotowały nas do wejścia w drugie tysiąclecie chrześcijaństwa. Chrześcijaństwo oznacza rzeczywistość Przymierza, które Bóg zawarł z ludzkością w Chrystusie, w Jego Krzyżu i Zmartwychwstaniu. Zawarł je z każdym człowiekiem, z każdym ludem i narodem. Maryja jest pierwszą Służebnicą tego Przymierza. Stąd miejscem naszych ślubowań w 1956 r. stała się Jasna Góra, Jej duchowa stolica na naszej ojczystej ziemi”.
Jasnogórskie Śluby Narodu obowiązują cały naród katolicki, który w swoich przedstawicielach uroczyście przysięgał, że dotrzyma danego słowa. Śluby dotyczą spraw związanych z życiem chrześcijańskim na co dzień, wymagają nawrócenia i kontroli sumień. Musimy sobie powiedzieć, że wszyscy jesteśmy za to odpowiedzialni i nie może nam być obojętne, jak żyje drugi człowiek, co się z nim dzieje. Wsłuchajmy się w Jasnogórskie Śluby, aby zobaczyć, gdzie nie dociągamy, co trzeba poprawić i podejmijmy wysiłek nawrócenia. Niech ślubowanie 2006 r., będzie błogosławionym czasem przemiany oblicza naszej ziemi, polskiej ziemi.

Uroczystość Matki Bożej Jasnogórskiej

Jasna Góra, 17-26 sierpnia 2006 r.

Program

17-24 sierpnia
18.30 - Nowenna do Matki Bożej Jasnogórskiej - bp Stanisław Stefanek

25 sierpnia
17.00 - Diecezjalna Procesja Maryjna z katedry na Jasną Górę
19.00 - Msza św. na Szczycie - bp Adam Śmigielski, homilia - bp Zygmunt Zimowski
21.00 - Apel Jasnogórski - abp Stanisław Nowak
Czuwanie nocne - Pomocnicy Maryi Matki Kościoła

26 sierpnia
1.00 - 4.30 - Msze św. dla grup pielgrzymkowych
5.30 - Godzinki
6.00 - Odsłonięcie Cudownego Obrazu
- Msza św. z homilią - o. Piotr Polek
8.00 - Msza św. archidiecezji łódzkiej - abp Władysław Ziółek
10.00 - Jasnogórskie Śluby Narodu „Polską Kartą Praw Człowieka”
Modlitwa o ich wypełnienie - o. Kamil Szustak
11.00 - Suma Pontyfikalna - abp Józef Michalik, powitanie - o. Izydor Matuszewski, homilia - kard. Józef Glemp - Akt Odnowienia Ślubów Jasnogórskich
14.00 - Droga Krzyżowa - o. Bogusław Sroka
16.00 - Różaniec - o. Jacek Toborowicz i młodzież z Duszpasterstwa Hale
18.30 - Procesja eucharystyczna - o. Stanisław Jarosz
19.00 - Msza św. - abp Stanisław Nowak
21.00 - Apel Jasnogórski