Zanim w Auli im. kard. Stefana Wyszyńskiego zabrzmiało donośne „Gaudeamus igitur”, społeczność akademicka wraz z gośćmi zgromadziła się na Eucharystii sprawowanej pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza, metropolity warszawskiego i absolwenta studiów doktoranckich KUL. Wraz z nim Liturgię sprawowali liczni kapłani oraz biskupi: Stanisław Budzik, Artur Miziński, Mieczysław Cisło i Józef Wróbel.

W służbie prawdy

Abp Stanisław Budzik, Wielki Kanclerz KUL, we wprowadzeniu do Mszy św. mówił o przygotowaniach do jubileuszu 100-lecia uniwersytetu. W tym kontekście przywołał osobę kard. Stefana Wyszyńskiego, który sprawując Eucharystię z okazji złotego jubileuszu istnienia KUL-u zapowiadał, że ci, którzy dożyją stulecia, będą wspominać i świadczyć o latach pracy na rzecz Kościoła i ojczyzny. – Te słowa skierowane były do nas. To jest nasze zadanie: pamiętać o pokoleniach, które służąc prawdzie, pracowały na uniwersytecie, i je naśladować – mówił Ksiądz Arcybiskup. – Służba to główne zadanie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Służyć trzeba zgodnie z zawołaniem „Bogu i ojczyźnie”, ale też służyć prawdzie zgodnie z poleceniem patrona św. Jana Pawła II – podkreślał.

W homilii kard. Kazimierz Nycz zwrócił uwagę, że dzień inauguracji jest okazją do dziękczynienia za istnienie i działalność uniwersytetu, ale też do pytań o jego zadania. – Stawiając sobie pytanie, co jest najważniejsze w uniwersytecie katolickim i jaki jest jego sens, oraz pytanie o służebność uczelni wobec ojczyzny, Kościoła i wyzwań współczesności, bardzo często mówimy o tym, co jest mniej ważne: czy się udało zrobić nabór wobec niżu demograficznego, jakie miejsce zajmuje uczelnia w rankingu. A przecież najważniejszą misją uniwersytetu jest służebność wobec tych, którzy ją powołali i ustanowili, czyli wobec historii, ale także wobec wyzwań współczesności – mówił Ksiądz Kardynał. Jako najważniejsze wyzwania dla uczelni kard. Nycz wskazał troskę o godność człowieka, o staranne wykształcenie studenta oraz o badania naukowe, które pozwalają zrozumieć otaczającą rzeczywistość. – Uniwersytet nie może zdezerterować i uciec z tych wszystkich współcześnie ważnych kulturowych i cywilizacyjnych debat i problemów, wobec których stoi świat. Nie może nie podejmować tych zagadnień, w których rozwiązywanie, jako uczelnia wyższa, jest i powinna być obiektywnie zaangażowana, by dawać właściwe światło tym wszystkim, którzy podejmują ważne decyzje – podkreślał.

Dostrzegając wiodącą rolę najstarszej lubelskiej uczelni wobec innych uniwersytetów, Ksiądz Kardynał mówił: – KUL zawsze był jasnym punktem odniesienia w znaczeniu szukania prawdy i kształcenia ludzi Kościoła, dla Kościoła i dla ojczyzny. Inne uniwersytety w Polsce ulegały pokusie, aby służyć jednostronnie, ale uniwersytet katolicki w Lublinie był tą jasną lampą, która świeciła i dla profesorów, i przez profesorów, i dla studentów. Kard. Nycz podczas składania społeczności akademickiej życzeń na nowy rok nauki i pracy wyraził nadzieję, że KUL nadal będzie lampą, która oświeca wszystkich i wszystko, do której każdy może przyjść i być pewny, że spotka tutaj ludzi, którzy szukają prawdy i dają rozwiązania potrzebne współczesności.

Tradycja i nowoczesność

Ks. prof. Antoni Dębiński, rektor KUL, rozpoczynając drugą część uroczystości inauguracyjnych, odniósł się do niemal stuletniej historii uczelni. – Dzięki inicjatywie ks. Idziego Radziszewskiego, dzięki jego oddaniu idei założenia katolickiej wszechnicy kształcącej elity świeckie i duchowne w niepodległej Polsce, powstał w Lublinie pierwszy na wschodnich ziemiach naszej ojczyzny i piąty chronologicznie uniwersytet w Polsce. Katolicki Uniwersytet Lubelski rozpoczął budowanie akademickiego charakteru miasta; przyczyniał się do rozwoju nauki polskiej, poszukując w swoich badaniach prawdy w harmonii między nauką i wiarą; kształcił i wychowywał kolejne pokolenia studentów. Wkład naszej uczelni w dzieje Polski i Kościoła to powód do radości i dumy dla nas jako spadkobierców tego wielkiego dziedzictwa – podkreślał Ksiądz Rektor. W nawiązaniu do jubileuszu ks. Dębiński zapowiedział budowę pomnika poświęconego założycielowi KUL-u, a także zebranie plenarne Konferencji Episkopatu Polski w 2017 r. – po raz pierwszy w Lublinie.

Ksiądz Rektor odniósł się także do aktualnie podejmowanych działań i przedstawił projekty naukowo-inwestycyjne, m.in. budowę gmachu Interdyscyplinarnego Centrum Badań Naukowych oraz Centrum Transferu Wiedzy. Przekazał także informacje nt. kształcenia obcokrajowców i osób niepełnosprawnych. Chwalił się osiągnięciami w dziedzinie kultury i przywołał działalność Sceny Plastycznej KUL oraz chóru akademickiego. – KUL pełnił i nadal pełni ważną misję – jest miejscem, w którym tradycja spotyka się z nowoczesnością i rozwojem. Świadomi tego sprzężenia, z nadzieją i ufnością rozpoczynamy nowy rok akademicki – mówił Ksiądz Rektor.

Dwa pontyfikaty

Wykład inauguracyjny pt. „Watykańska rewolucja papieża Franciszka a rewolucja Jana Pawła II” wygłosiła prof. Hanna Suchocka. Była premier RP, ambasador przy Stolicy Apostolskiej oraz wykładowca prawa na KUL podkreślała, że „rewolucyjność” obydwu papieży była spowodowana potrzebą zmiany w dialogu Kościoła ze światem. Prof. Suchocka wskazywała na podobieństwa pomiędzy pontyfikatami Jana Pawła II i papieża Franciszka. – Tak jak w 1978 r. wypaliły się Włochy, jako miejsce skąd wywodzili się papieże w ostatnich stuleciach i wybrano papieża spoza Włoch, tak w 2013 r. wypaliła się Europa, skąd wywodzili się papieże. Tak jak w 1978 r. Jan Paweł II był papieżem z dalekiego kraju, tak w 2013 r. Franciszek jest papieżem z dalekiego świata – mówiła i podkreśliła, że obydwa wybory można nazwać rewolucyjnymi. W jej opinii rewolucyjność obydwu papieży wynikała z potrzeby zmiany w dialogu Kościoła ze światem. – Obydwaj sobie najlepiej dostępnymi środkami pokazywali wyjście z zamknięcia i otwarcie Kościoła na świat, jednocześnie wskazali wyraźne granice, kiedy to dopasowywanie się do świata jest niemożliwe – mówiła Pani Premier.

W swoim wystąpieniu prof. Suchocka wskazywała, że papież Franciszek korzysta ze spuścizny pozostawionej przez Jana Pawła II, a łączy ich m.in. odwoływanie się do miłosierdzia. – Jan Paweł II dał podwaliny kultu Miłosierdzia Bożego, kanonizował s. Faustynę, mówił o „wyobraźni miłosierdzia”. Ojciec Święty Franciszek w swoich działaniach tę „wyobraźnię miłosierdzia” materializuje – mówiła. Tym, co łączy obydwu papieży jest fakt przyjścia do Watykanu spoza Kurii rzymskiej, co dało im dużą sferę wolności w przeprowadzaniu reform urzędniczych. Jeszcze jednym wspólnym mianownikiem jest szczególna troska o rodzinę.

* * *

KUL powstał w 1918 r. Strukturę uniwersytetu stanowi dziewięć wydziałów: siedem w Lublinie oraz dwa zamiejscowe w Tomaszowie Lubelskim i Stalowej Woli. Uniwersytet kształci na 38 kierunkach studiów oraz w Kolegium Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanstyczno-Społecznych.

Rok akademicki 2015/2016 rozpoczęło ponad 12 tys. studentów i prawie 2 tys. doktorantów, w tym ponad 600 cudzoziemców.

Kadrę naukowo-dydaktyczną uniwersytetu stanowi 1090 osób.